Ngôi biệt thự nổi bật nhất làng La Tuna là nơi ở của mẹ Guzman. Ảnh: Vocativ |
Nằm dưới chân núi Sierra Madre Occidental, phía bắc bang Sinaloa, Mexico, ngôi làng La Tuna, quê hương của trùm ma túy khét tiếng thế giới Joaquin "El Chapo" Guzman, khá tách biệt với bên ngoài. Tại đây chỉ có vài cửa hàng bách hóa, tiệm bánh, một nhà thờ cùng nhiều dãy nhà nhỏ, không thấy bóng dáng của bệnh viện, trường học hay đồn cảnh sát. Người dân thì luôn tỏ ra lạnh lùng, thiếu thiện cảm với người từ nơi khác đến.
Sau khi Guzman hôm 12/7 lần thứ hai vượt ngục thành công khỏi nhà tù được canh phòng cẩn mật bậc nhất Mexico, ngôi làng La Tuna một lần nữa trở thành tâm điểm của dư luận.
Trước khi lên đường khám phá nơi "ông trùm của các ông trùm ma túy" sinh ra, phóng viên từ trang tin Vocativ được hai người dân Badiraguato, cách làng La Tuna khoảng 60 km, dặn dò rất kỹ về những điều không được phép làm tại đây. Một người, từng là cảnh sát trưởng, nhấn mạnh: không được chụp ảnh đàn em của Guzman, không được nhắc tên Guzman, và không được tự ý đi lại một mình. Hai nhân viên an ninh, với nhiều năm làm việc trong vùng, có nhiệm vụ dẫn đường, thì nhận xét La Tuna là ngôi làng nguy hiểm nhất thế giới.
Biệt thự của mẹ ông trùm
Hầu hết những làng tiếp giáp với La Tuna đều khá nghèo và ít nhận được sự quan tâm của chính phủ. Trồng cần sa và buôn bán ma túy dường như là con đường duy nhất giúp họ kiếm sống, theo Vocativ. Khu vực rộng gần 400.000 km2 quanh làng La Tuna là đầu mối quan trọng trong Tam giác Vàng sản xuất ma túy nổi tiếng nhất vùng. Bao phủ các ngọn núi là những cánh đồng hoa anh túc trắng muốt như tuyết. Nơi đây chính là trái tim của đế chế Guzman.
Dù vậy, người ta lại không thể nhìn thấy bất kỳ dấu hiệu nào của ông trùm tại La Tuna. Cũng giống như nhiều nơi khác trên đất Mexico, làng La Tuna thoạt trông cũng rất bình thường. Phụ nữ La Tuna khoác lên mình những bộ váy sặc sỡ, trong khi đàn ông chủ yếu mặc quần jean và đội mũ bóng chày.
Điểm thu hút chú ý nhất trong làng là một ngôi biệt thự vô cùng đặc biệt: nơi ở của mẹ Guzman, bà Dona Consuelo Loera. Căn nhà hình chữ L gồm hai khu riêng biệt sơn hai màu chủ đạo đỏ, trắng. Trong khuôn viên biệt thự có hẳn một sân khấu nhỏ. Mỗi lần về thăm nhà, Guzman đều mời ban nhạc tới biểu diễn các điệu dân ca truyền thống của Mexico tại đây.
Phía sau biệt thự có lối đi hẹp dẫn tới một nhà thờ nhỏ. Bà Dona Consuelo đã tự lập nên một cộng đồng Thiên chúa giáo riêng ở La Tuna với thành viên hầu hết là dân chúng trong làng.
Bên ngoài căn biệt thự luôn có ba người đàn ông, tay lăm lăm súng AK-47, đứng canh phòng, không cho phép bất kỳ ai tiếp cận, đồng thời theo dõi mọi động thái khác thường xảy ra, bất kể ngày đêm. Người lạ tới làng ít khi được chào đón và phải nhận những ánh nhìn dò xét.
Theo lời của một cựu cảnh sát trưởng, hầu hết người dân ở La Tuna đều không muốn nói về ông trùm Guzman. Vài người thậm chí còn tỏ ra không biết về sự tồn tại của hắn. Nhưng thực tế, Guzman lại là người nắm quyền lực tại làng và cả những khu lân cận. Guzman được cho là cho phép nhà chức trách hiện diện có giới hạn ở La Tuna, miễn sao hoạt động của họ không ảnh hưởng tới công việc làm ăn của hắn.
"Anh hùng" hào phóng
Người đàn ông mặc chiếc áo in hình Guzman. Ảnh: New York Times |
Khi Jose Antonio Sevilla cùng ba người anh em nghe tin Guzman vượt ngục thành công, cả 4 cùng nhảy bật khỏi ghế và reo lên trong sung sướng. "Gã lùn đã thoát! Ông ấy là nhất", Sevilla, 19 tuổi, một người hâm mộ trung thành của Guzman hồ hởi hét lớn, nhắc tới biệt danh của trùm ma túy.
Sevilla, thợ sửa ô tô, đến giờ vẫn sung sướng vì được tham gia một cuộc diễu hành hồi tuần trước để chào mừng sự kiện đặc biệt ở Culiacan: ông trùm Guzman trốn thoát lần thứ hai. Culiacan là thành phố thuộc bang Sinaloa đồng thời là nơi Guzman đặt trụ sở khi mới thành lập mạng lưới buôn lậu ma túy.
Dù giới quan chức Mỹ buộc tội Guzman là kẻ "gây ra cái chết của hàng triệu người trên toàn thế giới" nhưng dân chúng tại quê nhà Guzman lại không nghĩ vậy. Đối với nhiều người, Guzman là sự pha trộn bất thường giữa một anh hùng Robin Hood trong văn học dân gian Anh và một tỷ phú, theo New York Times. Người ta còn có phần ngưỡng mộ Guzman vì những thành tích bất hảo mà y đạt được.
Tại trung tâm văn hóa ở Badiraguato, đô thị chính thuộc cộng đồng mà Guzman lớn lên, có hẳn một danh sách "những người nổi tiếng" sinh ra trong vùng. Tên của Guzman không xuất hiện ở bản ghi này nhưng theo ông Guadalupe Olivas, giám đốc tổ chức sự kiện của trung tâm, Guzman hoàn toàn xứng đáng.
"Ông ta chưa bao giờ gặp rắc rối với người dân ở đây", Olivas nói. "Guzman từng là một người nghèo khổ nhưng nay lại sống trong tiền tài và quyền lực".
Trong mắt nhiều người, tuy mang danh tội phạm khét tiếng nhưng Guzman vẫn là một ân nhân hào phóng. Guzman được cho là đã rất tích cực trong việc giúp đỡ dân chúng tại vùng quê nghèo này theo những cách thầm lặng.
"Mỗi khi có ai đó bị ốm, ông ấy đều cho tiền để đi bệnh viện", Jose Elisio Alvarez, 76 tuổi, một người làng La Tuna, nói. "Ông ấy dựng nhà cho chúng tôi, xây sân bóng, mang điện nước tới".
Nếu Sinaloa nổi danh là bang trồng khoai tây chính thì khu vực xung quanh Badiraguato lại nức tiếng khắp vùng khi là cái nôi khởi nguồn của hoạt động buôn bán ma túy ở Mexico. Bên cạnh Guzman, nhiều ông trùm khác cũng sinh ra tại đây. Người ta ví von rằng các đường phố trong khu vực này đều được xây nhờ tiền bán ma túy.
Với Amairany Avilez, 20 tuổi, nhân viên bán kem tại một trung tâm thương mại ở Badiraguato, Guzman là "anh hùng" của cô. Theo Avilez, kinh tế của cả vùng phụ thuộc vào Guzman bởi đa số người dân đều trồng cần sa và cung cấp cho mạng lưới của "gã lùn" để tiêu thụ. "Khi Guzman bị bắt, người ta phải đổi từ trồng cần sa sang trồng ngô" nhưng nay mọi thứ sẽ trở về guồng quay cũ, Avilez nói.
Scarlett Lopez, 22 tuổi, làm việc tại một công ty tài chính ở Culiacan, cho biết dù cô không ưa gì Guzman nhưng rõ ràng việc y trốn thoát khỏi tù sẽ phần nào mang đến sự bình ổn cho nơi cô sống bởi những băng đảng hung bạo khác, ví dụ như Zetas, sẽ không dám bén mảng tới nữa. Zetas là đối thủ cạnh tranh với tổ chức Sinaloa của Guzman.
"Tôi cảm thấy tốt hơn trước vì hiện tại chúng tôi được bảo vệ", Lopez nói. "Có những kẻ còn độc ác hơn Guzman nhiều".
Cổng dẫn vào Badiraguato. Ảnh: Vocativ |