Nhận diện tình huống có nguy cơ bị xâm hại

Cô Dương Thị Ngọc cho rằng, ảnh hưởng bởi đại dịch, học sinh học trực tuyến, giải trí online, làm tăng nguy cơ trẻ em tiếp cận với các thông tin độc hại, tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhất là tình trạng xâm hại tình dục trẻ em.

Nguy cơ trẻ em bị xâm hại trên môi trường mạng như: Mất thông tin cá nhân; bị lừa đảo trên mạng (mua hàng giả, lừa tiền thông qua việc chuyển tiền mua hàng, lừa về tình cảm…); tiếp cận thông tin, chia sẻ, tin vào các thông tin giả, sai lệch; xem các chương trình, ấn phẩm không phù hợp với lứa tuổi, độc hại; tham gia những thử thách độc hại ảnh hưởng đến tâm lý, tính mạng,... Đây là những hình thức phổ biến, để lại hậu quả nghiêm trọng về tinh thần cho trẻ và gia đình.

Riêng về xâm hại tình dục, cô Dương Thị Ngọc chia sẻ các bước tiếp cận của kẻ xâm hại tình dục qua mạng như sau:

Bước 1: Tiếp cận qua những nhóm kín trên mạng xã hội. Kẻ xấu sẽ hỏi chuyện trên những phòng chat như: chatroom, livestream, chơi game...

Bước 2: Tạo niềm tin bằng cách tặng quà.

Bước 3: Tạo sự cảm thông bằng cách kẻ xấu sẽ chia sẻ những câu chuyện buồn về bản thân,...

Bước 4: Liên tục đòi hỏi gửi hình ảnh. Nếu làm theo, kẻ xấu sẽ dọa gửi cho ba, mẹ hoặc đăng lên facebook, zalo, trang wed sex... cho mọi người biết và uy hiếp phải thực hiện các hành vi khiêu dâm, hẹn gặp mặt đòi hỏi ép buộc thực hiện hành vi tình dục ở ngoài thực tế.

Quy tắc 6 cánh hoa.

Hướng dẫn học sinh phòng, chống bị xâm hại trên môi trường mạng

Để chủ động phòng ngừa cái xấu, nhất là bị xâm hại tình dục trên môi trường mạng, cô Dương Thị Ngọc cho biết thường xuyên nhắc học sinh không nên đưa quá nhiều hình ảnh của mình lên mạng xã hội. Tuyệt đối không kết bạn, nói chuyện với những người không quen biết. Đặc biệt, không tò mò truy cập vào những trang web có nội dung không lành mạnh. Đó chính là điều cơ bản nhằm tự bảo vệ mình hiệu quả nhất.

Cùng với đó, giáo viên phối hợp với phụ huynh trong quản lý các thiết bị và quy định giờ cho học sinh lên mạng dưới sự kiểm soát của cha mẹ. Học sinh tự giác chia sẻ, thống nhất với bố, mẹ và nghiêm chỉnh chấp hành những nguyên tắc sử dụng internet, các thiết bị điện tử.

Hướng dẫn học sinh cài đặt quyền riêng tư, hạn chế người xem với các tài khoản mạng xã hội của mình. Không cho người khác biết mật khẩu tài khoản mạng xã hội của mình (trừ bố, mẹ). Không đăng tải bất kỳ thông tin riêng tư, hình ảnh thiếu lành mạnh, hoặc những bài viết không phù hợp lên mạng xã hội. Không cung cấp thông tin, hình ảnh hoặc cho người khác nhìn mình qua webcam. Không đi chơi với bạn quen trên mạng mà không có sự đồng ý của bố, mẹ. Bỏ qua, chặn và báo cáo những tài khoản có những bình luận, gửi tin nhắn bắt nạt, bôi nhọ mình hoặc đề cập đến những vấn đề nhạy cảm. Hỏi ý kiến của bố, mẹ trước khi tải, cài đặt một phần mềm về máy tính, điện thoại...

Gặp những vấn đề làm bản thân thấy khó chịu, lo sợ khi sử dụng mạng, học sinh cần nhờ sự trợ giúp, tư vấn từ: Bố, mẹ hoặc bất kỳ ai tin tưởng và có khả năng giải quyết vấn đề; gọi điện tới Tổng đài quốc gia bảo vệ trẻ em 111.

Học sinh Trường tiểu học Bình Hòa 2 xem video hướng dẫn "Em cần làm gì khi bị xâm hại".

Trang bị kỹ năng tự bảo vệ khi bị xâm hại

Cô Dương Thị Ngọc chia sẻ luôn lồng ghép giáo dục kỹ năng phòng tránh bị xâm hại cho học sinh một cách phù hợp và vận dụng vào các môn học liên quan một cách thường xuyên, hiệu quả nhất.

Ví dụ: Trong các giờ sinh hoạt lớp, giáo viên dành thời gian để tổ chức cho học sinh xử lý tình huống: Khi một người lạ mặt đến nói chuyện và liên tục tiến lại gần, em phải làm gì? Trong tình huống này học sinh giải quyết theo nhiều cách: bỏ chạy, không nói chuyện, nói chuyện vui vẻ… Qua các cách giải quyết học sinh đưa ra, giáo viên hướng dẫn cách giải quyết phù hợp nhất.

Một số tình huống cụ thể khác được cô Dương Thị Ngọc chia sẻ và hướng dẫn học sinh cách xử lý như: Bị “nhìn hoặc bắt nhìn” hoặc nói chuyện dâm ô; bị động chạm, sờ mó, ôm bế bất thường; bị dụ dỗ, cưỡng bức sex…

Các kỹ năng: Giúp học sinh nhận biết, giữ gìn các vùng nhạy cảm trên cơ thể; tránh xa người lạ mặt; phòng chống bị bạo lực, bắt cóc, các đụng chạm không an toàn, cách giữ khoảng cách an toàn với mọi người xung quanh... cũng được cô Ngọc nhấn mạnh cần hướng dẫn học sinh.

“Học đi đôi với hành. Vì vậy, để học sinh nắm được các kỹ năng và nhớ lâu hơn, trong quá trình hướng dẫn, tôi luôn luôn cho các em học lý thuyết song song với thực hành. Thực hành bằng nhiều hình thức như: Trò chơi, xử lý tình huống, vẽ tranh... tạo không khí thoải mái, học mà chơi, chơi mà học giúp học sinh nhớ lâu hơn những kỹ năng đã được giáo viên hướng dẫn. Cùng với đó, chú trọng lồng ghép xử lý các tình huống phòng chống xâm hại trong dạy học bằng nhiều hình thức khác nhau", cô Dương Thị Ngọc chia sẻ.

Học sinh thực hành động tác thoát thân khi bị nắm cổ tay.

Phối hợp giữa nhà trường - gia đình - xã hội

Cô Dương Thị Ngọc cho rằng, nhà trường cần phối hợp chặt chẽ với cha mẹ học sinh trong phòng chống xâm hại trẻ em thông qua các buổi họp phụ huynh. Lồng ghép tuyên truyền kiến thức về xâm hại, phòng chống nạn xâm hại trẻ em. Vận động cha mẹ học sinh dành nhiều thời gian chăm sóc, gần gũi trẻ như: Thường xuyên hỏi về tình hình học tập, sinh hoạt trong ngày; đưa đón trẻ đến trường đúng giờ quy định; thông báo cho nhà trường những vấn đề xảy ra với trẻ để cùng phối hợp ngăn chặn.

Cùng với đó, cần xây dựng tài liệu, tổ chức tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức, chấp hành pháp luật của người học, cán bộ quản lý, nhà giáo, nhân viên trong cơ sở giáo dục, gia đình người học về mối nguy hiểm và hậu quả của bạo lực học đường, xâm hại tình dục trẻ em. Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng tự bảo vệ, kỹ năng phòng ngừa bạo lực học đường, xâm hại tình dục trẻ em. Tăng cường quảng bá Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em (số 111) trong các trường học, cơ sở giáo dục...