Đặc biệt, từ ngày 4/3, Thông tư số 03/2022/TT-BGDĐT quy định xác định chỉ tiêu tuyển sinh trình độ cao đẳng nhóm ngành đào tạo giáo viên, trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ chính thức có hiệu lực và được áp dụng từ năm 2022 trở đi (Thông tư 03). Thông tư này tiếp tục đề cao và tôn trọng quyền tự chủ của trường.
Theo đó, cơ sở giáo dục đại học căn cứ vào các điều kiện bảo đảm chất lượng đào tạo và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình trong việc xác định và thực hiện chỉ tiêu tuyển sinh hằng năm. Việc này phải được thực hiện công khai, minh bạch, nhất là các điều kiện bảo đảm chất lượng đào tạo.
Cũng cần hiểu tường minh rằng, tự chủ không có nghĩa là tự do, muốn gì làm nấy. Bởi ngoài mục đích nâng cao chất lượng tuyển sinh, đào tạo và đẩy mạnh quyền tự chủ, Thông tư 03 được xây dựng và ban hành nhằm gắn trách nhiệm giải trình của cơ sở đào tạo trong xác định và thực hiện chỉ tiêu tuyển sinh. Cùng với đó là thống nhất quy định trong các văn bản triển khai Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đại học và Nghị định 99/2019/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết một số điều của Luật này.
Thực tế, ở những mùa tuyển sinh trước, đã có trường đại học “vượt rào” khi tuyển sinh vượt quá khả năng, năng lực đào tạo của mình. Hy vọng, vấn đề “làm láo, báo cáo hay” sẽ không xảy ra trong mùa tuyển sinh năm nay và những năm tiếp theo khi mà Thông tư 03 có hiệu lực. Ngoài ra, Bộ GD&ĐT sẽ tổ chức thanh tra, kiểm tra việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh của các cơ sở đào tạo theo quy định của pháp luật.
Không trường nào chỉ vì lợi ích trước mắt để phải nhận những hệ lụy không mong muốn. Bởi theo quy định, cơ sở đào tạo vi phạm quy định về đối tượng, điều kiện, chỉ tiêu tuyển sinh sẽ không được tự xác định chỉ tiêu tuyển sinh trong thời hạn 5 năm, kể từ khi có kết luận của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về vi phạm của cơ sở đào tạo. Lẽ tất nhiên, người đứng đầu cơ sở đào tạo và cá nhân thực hiện hành vi vi phạm quy định về xác định chỉ tiêu tuyển sinh sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Hơn nữa, Thông tư số 03 cũng quy định rõ trách nhiệm của các bên liên quan trong xác định và công bố chỉ tiêu tuyển sinh của cơ sở đào tạo. Cụ thể: Hội đồng trường chịu trách nhiệm giải trình về định hướng phương thức tuyển sinh và việc phát triển tăng hoặc giảm quy mô đào tạo theo nhóm ngành và lĩnh vực đào tạo, phù hợp với định hướng phát triển của cơ sở đào tạo, đáp ứng nhu cầu xã hội; Giám đốc, viện trưởng, hiệu trưởng cơ sở đào tạo quyết định việc xác định chỉ tiêu và chịu trách nhiệm giải trình về số lượng chỉ tiêu cụ thể của từng ngành, nhóm ngành và lĩnh vực đào tạo, bảo đảm phù hợp với năng lực đào tạo của cơ sở đào tạo theo quy định tại Thông tư này và các quy định khác có liên quan của pháp luật.
Với những hướng dẫn cụ thể của Thông tư 03, cùng nhiều quy định ràng buộc khác, mùa tuyển sinh năm nay và những năm tiếp theo, mong rằng sẽ không có tình trạng các trường “xé rào” để tuyển sinh sai.
