Hiểu hơn về cha mẹ nghiêm khắc
Trong tâm lý học, cha mẹ nghiêm khắc được định nghĩa là những người có tiêu chuẩn cao và yêu cầu khắt khe đối với con cái.
Nếu cha mẹ có những yêu cầu cao đối với con cái, đồng thời quan tâm, hỗ trợ con một cách nồng nhiệt, kịp thời thì họ là những bậc cha mẹ có quyền lực. Cha mẹ quyền lực không chỉ có những tiêu chuẩn cao và yêu cầu khắt khe mà còn đánh giá cao khả năng suy nghĩ độc lập của con mình.
Họ cho phép con cái thách thức các quy tắc của họ và đưa ra ý kiến riêng của chúng. Cha mẹ như vậy thường nuôi dạy con cái rất tốt.
Nhưng thực tế là hầu hết các bậc cha mẹ nghiêm khắc không phải là những bậc cha mẹ quyền lực mà là những bậc cha mẹ lạnh lùng, độc đoán. Họ quá nghiêm khắc với con và không cho phép con bày tỏ quan điểm bất đồng hay thắc mắc về quyết định của cha mẹ.
Những đứa trẻ được nuôi dưỡng bởi những bậc cha mẹ như vậy thường có vấn đề về hành vi, lòng tự trọng thấp, khả năng tự chủ và các vấn đề về sức khỏe tâm thần.
Vì vậy, khi nhắc đến những bậc cha mẹ nghiêm khắc, người ta thường liên tưởng đến những bậc cha mẹ độc đoán. Bài viết này tập trung vào các bậc cha mẹ độc đoán và tác động của họ đối với con cái.
Đặc điểm của cha mẹ nghiêm khắc quá mức
- Có yêu cầu rất cao đối với con cái và có nhiều quy tắc.
- Yêu cầu con tuân theo các quy tắc của mình một cách mù quáng.
- Nếu vi phạm các quy tắc, con sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc.
- Thờ ơ với con và không đáp ứng tích cực các yêu cầu của chúng.
- Sử dụng ngôn ngữ xúc phạm và thô bạo đối với con.
Lý do một số cha mẹ nghiêm khắc trở nên độc đoán
Cha mẹ nghiêm khắc với con cái vì nhiều lý do khác nhau, một số lý do có thiện chí, và một số lý do ích kỷ.
Một số cha mẹ có những yêu cầu và kỳ vọng rất cao đối với con cái của họ. Ví dụ, họ dạy con tính kỷ luật tự giác bằng cách bắt chúng phải chịu trách nhiệm về hành động của chính mình. Nhưng một số bậc cha mẹ nghiêm khắc lại sợ rằng họ sẽ bị coi là những bậc cha mẹ bất tài vì con cái họ mắc sai lầm. Những bậc cha mẹ như vậy thường quan tâm đến cảm xúc của bản thân hơn là cảm xúc của con cái.
Chỉ vì không muốn nuôi dạy những đứa con kém cỏi nên họ giáo dục con một cách nghiêm khắc. Họ thường nghĩ thế này:
- Tôi không cho phép con mình kiêu ngạo trước mặt mình.
- Tôi muốn những đứa trẻ ngoan.
- Tôi không muốn nuôi dạy một đứa trẻ không có luật lệ.
- Tôi không cần phải là bạn của con, chúng cần có bố/mẹ.
- Tôi không muốn con phạm sai lầm.
Ảnh hưởng của cha mẹ nghiêm khắc
Những bậc cha mẹ nghiêm khắc coi thành công trong học tập của con cái là mục tiêu hàng đầu. Họ đo lường hiệu quả giảng dạy của họ bằng kết quả trẻ em học tập ở trường.
Ở nhiều nền văn hóa châu Á, trẻ em được cha mẹ giáo dục như vậy có thành tích học tập xuất sắc.
Tuy nhiên, dù có thành tích học tập xuất sắc nhưng kiểu giáo dục này thường gây ra rất nhiều tác hại cho trẻ.
Cảm thấy không vui hoặc thậm chí chán nản
Nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ lớn lên trong bầu không khí gia đình nghiêm khắc có nhiều khả năng cảm thấy không hạnh phúc và dễ phát triển các triệu chứng trầm cảm.
Vấn đề hành vi
Mặc dù con cái của những bậc cha mẹ nghiêm khắc thường cư xử tốt, nhưng những đứa trẻ như vậy cũng có nhiều vấn đề về hành vi hơn, chẳng hạn như các vấn đề về hành vi chống đối xã hội, bao gồm nổi loạn, cáu kỉnh, hung hăng và phạm pháp.
Trẻ em thường học qua lời nói và việc làm của cha mẹ. Khi cha mẹ sử dụng những cảm xúc trừng phạt, ngôn ngữ ép buộc và đe dọa cũng như hình phạt thể xác để giáo dục con cái, họ thực sự đang cho con mình một ví dụ rất sai lầm về cách phản ứng khi chúng tức giận.
Kết quả là, trẻ học cách trở nên nổi loạn, cáu kỉnh, bốc đồng và hung hăng hơn (và do đó phải nhận nhiều hình phạt hơn) khi mọi việc không theo ý mình. Những đứa trẻ này dễ gặp phải những điều nguy hiểm hơn, chẳng hạn như bỏ nhà đi và các vấn đề về hành vi nêu trên.
Cha mẹ nghiêm khắc lợi dụng quyền tự chủ của con cái và gây áp lực từ bên ngoài như trừng phạt, điều này sẽ làm giảm sự nhiệt tình của con và từ đó làm giảm tính chủ động bên trong của chúng. Điều này khiến những đứa trẻ trở nên nổi loạn hơn ở tuổi thiếu niên.
