Tiền gửi “không cánh mà bay”
Trong những ngày vừa qua, thị trường tài chính rất nóng về câu chuyện khách hàng gửi tiền tại Ngân hàng MSB bỗng dưng bị “rút ruột”. Theo đó, ngày 12/10/2023, bà L. đến chi nhánh MSB tại Hà Nội yêu cầu được sao kê tài khoản từ khi mở (tháng 3/2021) và phát hiện ra trên tài khoản tiết kiệm hơn 58 tỷ đồng của mình chỉ còn lại 93.640 đồng. Đồng thời, trên bảng sao kê tài khoản thể hiện rất nhiều các giao dịch chuyển rút tiền không phải do bà L. yêu cầu hoặc thực hiện.
Trước sự việc này, Ngân hàng MSB cho biết, trong quá trình tra soát hoạt động, đánh giá cán bộ định kỳ tại các chi nhánh, ngân hàng đã phát hiện có dấu hiệu bất thường liên quan đến một số cán bộ nhân viên với một nhóm khách hàng (có quan hệ mật thiết với nhau trước khi tham gia MSB). Theo đó, Ngân hàng MSB đã chủ động cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng để làm rõ.
Ngân hàng MSB cũng lưu ý khách hàng khi thực hiện các giao dịch tài chính chỉ ký xác nhận trên mẫu hợp đồng mở tài khoản, mở thẻ khi thể hiện đầy đủ, chính xác thông tin của chính mình (căn cước công dân, số điện thoại, thư điện tử…).
Kích hoạt, quản lý tài khoản và thực hiện các giao dịch tài chính trên các thiết bị thuộc sở hữu của chính mình, không cung cấp các thông tin về tài khoản, nhờ người khác sử dụng thiết bị để đăng nhập vào tài khoản... để đảm bảo an toàn bảo mật thông tin, tránh các trường hợp rủi ro.
Đáng chú ý, không chỉ trường hợp của bà L., mà còn có tới 8 nạn nhân khác cũng bị mất tiền tương tự tại MSB. Theo Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng, Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam bà Bùi Thị Hoài Anh, Giám đốc Ngân hàng MSB chi nhánh Thanh Xuân (liên quan vụ khách hàng mất 58 tỷ đồng trong tài khoản như đã nói ở trên).
“Ngày 10/10/2023, Cơ quan An ninh điều tra, Công an TP Hà Nội đã tiếp nhận tin báo của Ngân hàng MSB về việc phát hiện nhân viên ngân hàng trên có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tin báo trên tố cáo bà Bùi Thị Hoài Anh (SN 1984, trú tại chung cư 390 Bồ Đề, Long Biên) - Giám đốc Ngân hàng MSB chi nhánh Thanh Xuân có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản của khách hàng với số tiền 165 tỷ đồng.
Căn cứ kết quả điều tra, Cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam bà Bùi Thị Hoài Anh. Bước đầu xác định bà Hoài Anh đã lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của 8 bị hại với số tiền 338 tỷ đồng”, Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng cho biết.
Khách hàng làm gì để bảo vệ mình?
Trên thực tế, trong các vụ việc mất tiền trong tài khoản ngân hàng, người dân thường rơi vào trạng thái hoang mang, lo lắng và khá bị động. Câu hỏi đặt ra nếu sự việc tương tự xảy ra với cá nhân khác thì vai trò, trách nhiệm của ngân hàng đến đâu? Khách hàng có đòi lại được tiền?
Luật sư Diệp Năng Bình, Đoàn luật sư TPHCM cho rằng, trước hết khách hàng cần giữ bình tĩnh và thu thập đầy đủ các hồ sơ, tài liệu liên quan đến giao dịch với ngân hàng. Song song đó, khách hàng nên thu thập chứng cứ để khởi kiện vụ án dân sự, đòi lại số tiền từ ngân hàng. Vì quan hệ giữa khách gửi tiền và ngân hàng thường được xem xét như một giao dịch dân sự về việc nhận tiền gửi.
“Cần phải phân biệt rõ ràng hai quan hệ pháp lý vì nếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật của cán bộ ngân hàng, đó sẽ là trách nhiệm hình sự của cá nhân cán bộ đó trước pháp luật. Điều này độc lập với quan hệ giữa ngân hàng và khách gửi tiền”, luật sư Bình nêu quan điểm.
Đồng quan điểm, luật sư Trần Hậu, Công ty luật FDVN cho biết, để đảm bảo quyền lợi của mình, khi gặp rủi ro mất tiền gửi tại ngân hàng, khách hàng cần bình tĩnh tập hợp đầy đủ hồ sơ bằng chứng, tài liệu giao dịch với ngân hàng. Sau đó, liên hệ với ngân hàng nơi mình gửi tiền, thông báo về sự cố và cung cấp đầy đủ thông tin giao dịch để ngân hàng xác minh tình hình.
Trong quá trình đàm phán, thỏa thuận với ngân hàng, nếu hai bên không thể đạt được tiếng nói chung, khách hàng có thể khởi kiện ngân hàng đến tòa án có thẩm quyền để yêu cầu ngân hàng hoàn trả lại số tiền bị mất. Đồng thời, khách hàng cũng nên tìm đến một đơn vị cung cấp dịch vụ pháp lý uy tín để nhận tư vấn và tiến hành mời luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình.
Chia sẻ thêm về trách nhiệm của ngân hàng, luật sư Trần Hậu dẫn Điều 10, Luật Các tổ chức tín dụng 2010 và cho biết, ngân hàng phải có trách nhiệm tham gia bảo toàn tiền gửi tại ngân hàng, nếu xảy ra thất thoát tiền gửi, ngân hàng phải chịu trách nhiệm.
Riêng với khách hàng, để đảm bảo an toàn khi gửi tiền ngân hàng, chuyên gia Lê Minh Phong khuyến cáo, người gửi không nên giao dịch ngoài trụ sở mà phải đến thẳng các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng để trực tiếp giao dịch.
Khi nộp tiền, khách hàng lưu ý ghi đầy đủ thông tin và thông số vào các chứng từ; chỉ nhận lại chứng từ, văn bản khi có chữ ký của giao dịch viên và dấu xác nhận của ngân hàng. Người gửi tiền có thể lưu giữ lại bằng chứng bằng việc sử dụng thiết bị di động, điện tử quay lại video clip toàn bộ quá trình giao dịch của mình.
“Khách hàng đang có tiền gửi tại các ngân hàng, tổ chức tín dụng, cần nâng cao ý thức về an ninh bảo mật và tôn trọng, tuân thủ đầy đủ đúng quy trình giao dịch với ngân hàng. Tuyệt đối không ký khống bất cứ giấy tờ gì kể cả khi được nhân viên ngân hàng yêu cầu, nếu không thực sự hiểu rõ.
Tuyệt đối không cung cấp mật khẩu giao dịch ngân hàng điện tử cho người khác, không truy cập các đường link lạ có nguy cơ bị hacker xâm nhập tài khoản đánh cắp dữ liệu...”, chuyên gia Lê Minh Phong nhấn mạnh.
