Cần thực chất

Những ngày qua, thông tin phụ huynh một lớp của Trường THPT Chu Văn An (Hà Nội) phải đóng tiền quỹ phụ huynh học kỳ I năm học 2023 - 2024 lên tới 4,5 triệu đồng khiến dư luận quan tâm. Cô Hiệu trưởng Nguyễn Thị Nhiếp cho biết, ngay sau khi nắm bắt thông tin, nhà trường đã làm việc với giáo viên chủ nhiệm và Ban đại diện cha mẹ học sinh (Ban) lớp 12 Văn về việc này.

Đồng thời, trường yêu cầu Ban trả lại toàn bộ số tiền đã thu. Ban giám hiệu đồng thời tiến hành rà soát, quán triệt tới toàn thể giáo viên chủ nhiệm các lớp thực hiện đúng quy định về Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh.

Có hai con học lớp 12 và lớp 9 trên địa bàn quận Nam Từ Liêm (Hà Nội), anh Lê Đình Sơn cho rằng, đóng quỹ lớp để Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp tổ chức các hoạt động cho học sinh là cần thiết.

Tuy nhiên, tại buổi họp phụ huynh đầu năm, Ban cần bàn bạc để thống nhất việc thiết lập, duy trì quỹ trên tinh thần tự nguyện của mỗi phụ huynh. Ban sẽ dự trù một số đầu việc trong năm học và phối hợp với nhà trường tổ chức, kinh phí cần bao nhiêu phải tính toán kỹ lưỡng, hợp lý. Tránh tình trạng thu quỹ lớp quá cao không phù hợp với điều kiện kinh tế của mọi gia đình.

Là lao động tự do, chị Lê Thị Hồng trú ở huyện Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc) chia sẻ: “Mỗi dịp họp phụ huynh đầu năm, vợ chồng tôi đều lo bởi các khoản tiền cần đóng cho hai con học tiểu học. Qua báo đài thấy có trường ở Hải Dương kê danh sách 21 khoản thu với tổng số tiền lên tới gần 9 triệu đồng khiến tôi thực sự lo lắng. Nếu thu để chi vào tiền quà cáp cho thầy cô dịp lễ tết hoặc mua sắm cho lớp học thì cần xem xét lại. Gia đình tôi nếu phải đóng liền một lúc gần chục triệu cho hai con thực sự là một gánh nặng”.

Nhìn nhận vai trò của Ban đại diện cha mẹ học sinh, thầy Chu Quang Hùng - Hiệu trưởng Trường THCS Cổ Đô (Ba Vì, Hà Nội) - cho hay, về bản chất Ban là cầu nối giữa nhà trường với gia đình. Ban có nhiệm vụ tổ chức các hoạt động cho học sinh (sinh nhật, Trung thu, khen thưởng…).

Đồng thời phối hợp với giáo viên chủ nhiệm và bộ môn tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ. Ban còn chung tay huy động xã hội hóa xây dựng cơ sở vật chất cho nhà trường. Ban cũng nắm bắt, lắng nghe ý kiến các phụ huynh về tình hình học tập của học sinh, trao đổi kịp thời với giáo viên chủ nhiệm và nhà trường.

TS Vũ Thu Hương – chuyên gia giáo dục độc lập.

Hoạt động vì học sinh

Thực tế cho thấy, dù ở cấp học nào, Ban đại diện cha mẹ học sinh vẫn có vai trò quan trọng.

Cô Bùi Thị Vân - Hiệu trưởng Trường Mầm non An Khánh B (Hoài Đức, Hà Nội) - chia sẻ, trẻ ở lứa tuổi mầm non chưa thể tự chăm sóc bản thân nên vai trò phối hợp giữa nhà trường với phụ huynh vô cùng cần thiết. Mọi hoạt động khi tổ chức cho trẻ cần sự chung tay của cha mẹ. Đặc biệt, với các hoạt động trải nghiệm trong hay ngoài nhà trường, nếu không có sự đồng hành từ phụ huynh, giáo viên không thể tổ chức thành công.

Dưới góc nhìn chuyên gia, TS Vũ Thu Hương – nguyên giảng viên Khoa Giáo dục Tiểu học, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội không phủ nhận vai trò của Ban đại diện cha mẹ học sinh. Tuy nhiên, hoạt động của Ban phải thực chất và đặt quyền lợi học sinh lên hàng đầu. Ban cần hoạt động theo đúng hướng dẫn Thông tư 55/2011 của Bộ GD&ĐT. Tuy nhiên, những năm gần đây, hoạt động của Ban ở một số nơi còn lỏng lẻo, chưa phát huy hiệu quả; thậm chí là “cánh tay nối dài” cho hiệu trưởng trong việc thu chi sai quy định khiến người dân bức xúc.

Theo TS Vũ Thu Hương, Ban đại diện cha mẹ học sinh có thể kết nối để trẻ được tăng cường trải nghiệm, thực hành tại cơ sở sản xuất, nhà máy, công xưởng, nhà hát, hay trường đại học để tham quan, học hỏi. Tuy nhiên, kinh phí là vấn đề cần tách bạch. Ban cần được giám sát bởi nhà trường cũng như các bậc phụ huynh trong mỗi lớp để hoạt động đúng nguyên tắc, không lạm quyền.

“Bản thân nhiều lần đến các trường dạy ngoại khóa cho học sinh. Kinh phí do nhà trường chi trả, tuyệt đối không có sự can thiệp của Ban đại diện cha mẹ học sinh. Ban chỉ kết nối để tôi và nhà trường hợp tác thực hiện các hợp đồng giảng dạy. Nếu các Ban đại diện cha mẹ học sinh giữ được mức độ quan hệ và hành động phù hợp nhu cầu học sinh sẽ không có ý kiến trái chiều”, TS Vũ Thu Hương lý giải.

Để phát huy sức mạnh của Ban đại diện cha mẹ học sinh, thầy Nguyễn Hải Sơn – Hiệu trưởng Trường THCS Hải Xuân (Hải Hậu, Nam Định) - cho rằng, nhà trường cần phối hợp với Ban theo đúng quy định của Bộ GD&ĐT về Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh, tài trợ cho các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Hiệu trưởng trực tiếp xây dựng nội dung cuộc họp cha mẹ học sinh đầu năm học.

Thầy Sơn kiến nghị, hiệu trưởng nên họp trực tiếp với Ban đại diện cha mẹ học sinh trường, lớp để thông tin nội dung trọng tâm, kế hoạch năm học của ngành và nhà trường. Điều này sẽ tạo sự kết nối và đồng thuận từ phía cha mẹ học sinh đối với chương trình giáo dục. Giáo viên chủ nhiệm cũng cần nghiên cứu kỹ nội dung cuộc họp được nhà trường triển khai và trao đổi thống nhất với Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp.