Dầu ăn là một trong những cách chúng ta tiêu thụ chất béo, nhưng bạn cần phải hiểu nó ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe của mình.
Dầu và thành phần chứa trong nó
Bản thân dầu không tốt cũng không xấu. Thực chất, thành phần của dầu - thay đổi trong quá trình nấu - đã chuyển hóa dầu thành chất béo không tốt cho sức khỏe.
Dầu được tạo thành từ một số axit béo, bao gồm chất béo bão hòa và chất béo không bão hòa - axit béo không bão hòa đa, axit béo không bão hòa đơn và chất béo chuyển hóa.
Chất béo chuyển hóa, xuất hiện với số lượng rất nhỏ trong tự nhiên nhưng hiện diện rộng rãi trong thực phẩm chế biến sẵn, có hại cho sức khỏe của chúng ta.
Chúng làm tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ sớm bằng cách làm tắc nghẽn động mạch của bạn với tốc độ nhanh hơn nhiều so với bình thường.
Nhiệt có thể thay đổi thành phần của dầu để tạo ra các chất béo chuyển hóa này.
Mặc dù các phương pháp nấu ăn như chiên ngập dầu mang lại hương vị thơm ngon mà chúng ta đã biết rất rõ nhưng nó cũng khiến dầu mất đi nhiều giá trị dinh dưỡng.
Dầu và tác dụng của nhiệt
Nhiệt có thể thay đổi thành phần của dầu để tạo ra các chất béo chuyển hóa. (Ảnh: ITN) |
Một quá trình được gọi là quá trình oxy hóa xảy ra khi dầu tiếp xúc với nhiệt độ, không khí, độ ẩm, kim loại và thậm chí cả ánh sáng.
Nhiệt độ là yếu tố góp phần lớn nhất gây ra quá trình oxy hóa, làm giảm chất lượng dầu và gây ra các vấn đề về sức khỏe.
Các loại dầu khác nhau có nhiệt độ khác nhau mà tại đó thành phần của chúng thay đổi. Đây được gọi là điểm bốc khói và cần nhớ rằng điểm bốc khói của dầu càng cao thì nấu ăn càng ngon.
Các loại dầu làm từ bơ, mù tạt, cọ, lạc, cám gạo, hướng dương và dừa có điểm bốc khói cao hơn.
Dầu tốt cho sức khỏe ở nhiệt độ phòng có thể nhanh chóng trở nên có hại cho chúng ta sau khi được đun nóng, tùy thuộc vào điểm bốc khói của chúng.
Nói chung, dầu càng chứa nhiều axit béo bão hòa thì dầu càng ổn định trong quá trình nấu.
Nhiều người cho rằng dầu bão hòa gây đau tim và dầu không bão hòa tốt cho sức khỏe, nhưng khi đun nóng dầu để nấu ăn thì kết quả hoàn toàn ngược lại.
Tất cả các loại dầu đều phản ứng với nhiệt, ánh sáng và oxy. Oxy phá vỡ dầu, có khả năng tạo ra các thành phần có hại, đặc biệt khi đun nóng. Mức độ kháng oxy của dầu được gọi là độ ổn định oxy hóa của nó.
Dầu từ hạnh nhân, bơ, cải dầu, dừa, cọ, vừng và dầu ô liu nguyên chất có độ ổn định oxy hóa cao và do đó tốt cho sức khỏe hơn khi sử dụng trong quá trình nấu nướng.
Ngay cả các phương pháp được sử dụng để chiết xuất dầu cũng có thể ảnh hưởng đến giá trị dinh dưỡng của chúng.
Dầu được chiết xuất bằng dung môi hóa học, máy ly tâm hoặc thông qua quá trình ép ở nhiệt độ cao hoặc thấp.
Đôi khi, tất cả các phương pháp này được kết hợp. Những loại dầu tốt nhất cho sức khỏe là những loại được ép ở nhiệt độ lạnh, giúp chúng không bị nóng lên.
Nấu ăn không dầu
Cách lý tưởng và lành mạnh nhất là ăn ít hoặc không có dầu. (Ảnh: ITN) |
Dù bạn nhìn nhận theo cách nào thì việc sử dụng dầu trong nấu ăn không phải là cách tiêu thụ thực phẩm tự nhiên.
Cách lý tưởng và lành mạnh nhất là ăn ít hoặc không có dầu. Các phương pháp nấu ăn như luộc, nướng và quay sử dụng rất ít hoặc hoàn toàn không có dầu.
Gần đây, một số kiểu nồi, lò nướng giúp việc nấu các món ăn lành mạnh trở nên dễ dàng nhờ sử dụng ít hoặc không cần dầu.
Những thiết bị này dễ sử dụng và cung cấp sự kết hợp các chức năng nấu nướng trong một thiết bị duy nhất, tất cả đều mang đến những bữa ăn ngon miệng nhưng tốt cho sức khỏe, không chứa dầu.
Suy cho cùng, thực phẩm có thể cần thiết cho sự sống còn, nhưng những gì chúng ta đưa vào cơ thể có ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe của chúng ta. Để có một cơ thể khỏe mạnh, điều quan trọng là phải ăn đủ lượng thức ăn, được nấu đúng cách và đúng thời điểm.
Cuộc sống vội vã ngày nay khiến chúng ta dễ mắc phải những thói quen ăn uống không tốt, đi chệch khỏi con đường mà thiên nhiên đã định sẵn.
Trong tự nhiên, động vật ăn uống theo bản năng và hầu như tận hưởng cuộc sống trọn vẹn mà không gặp bất kỳ vấn đề gì về cholesterol. Mặt khác, con người phải chịu rất nhiều bệnh liên quan đến lối sống.