Những lo ngại liên quan đến sách giáo khoa trên đã khiến nhà xuất bản Cangage Learning Asia phải thu hồi các bản chưa bán. Những cuốn sách này được viết để phục vụ môn học về ngôn ngữ, văn hóa và xã hội Trung Quốc ở trường trung học tại bang Victoria.
Mặc dù sách này không được cơ quan quản lý giáo dục bang Victoria coi là một văn bản quy định để thực hiện khóa học, nhưng nó đang được dùng ở ít nhất 11 trường, bao gồm trường tư thục danh tiếng Camberwell Grammar School và Ruyton Girl School.
Nhà xuất bản xác nhận 633 bản đã được bán ở Australia và 100 bản bán ra nước ngoài.
Trong số những lo ngại liên quan đến sách trên có bản đồ “đường lưỡi bò” (đường 9 đoạn) phi pháp cho thấy Trung Quốc tuyên bố chủ quyền với hầu hết Biển Đông – một lập trường bị Australia cùng nhiều nước trong khu vực phản đối và một tòa án quốc tế bác bỏ. Nó được chú thích trong sách là “bản đồ Trung Quốc”.
Giáo sư Rory Medcalf, người đứng đầu Trường CĐ An ninh quốc gia của ĐH Quốc gia Australia cho biết: “Rất dễ gây hiểu nhầm khi mô tả đường 9 đoạn trong một cuốn sách giáo khoa là bản đồ hợp pháp của Trung Quốc và khu vực”.
“Việc để nó xuất hiện trong một cuốn sách giáo khoa ở Australia không chỉ đối lập với sự nhạy cảm của hầu hết khu vực, mà còn đi ngược với luật pháp quốc tế và chính sách của chính phủ Australia” – ông nói thêm.
Tuy nhiên, cơ quan quản lý chương trình giảng dạy ở bang Victoria nhấn mạnh họ chưa bao giờ xác nhận cuốn sách này, trong khi đó nhà xuất bản Cengage cho rằng, việc đưa bản đồ trên vào sách là “sơ suất biên tập”.
Một phát ngôn viên của nhà xuất bản Cengage cho biết, một phiên bản khác của bản đồ không có đường 9 đoạn đã được thay thế khi các biên tập viên “không thể xác minh được người sở hữu bản quyền”. Họ cho biết bản đồ được đưa vào sách mà không ai để ý có đường 9 đoạn ở Biển Đông.
“Chúng tôi xin lỗi độc giả vì sự bất cẩn này” – Cengage nói trong một phản hồi bằng văn bản: “Chúng tôi đã yêu cầu thu hồi sách và chỉ định một đồng nghiệp xem xét lại tiêu đề và các vấn đề khác”. Nhà xuất bản hy vọng sẽ thu hồi được khoảng 750 bản từ Australia và Singapore.
Điều tra sâu hơn còn cho thấy, cùng một bản đồ đường 9 đoạn ở 2 cuốn sách giáo khoa của Cengage khác do cùng tác giả viết có tiêu đề: Học tiếng Trung 1 và Học tiếng Trung 2.
Các tác giả của cuốn sách là Xu Jixing và Ha Wei - người đứng đầu bộ môn tiếng Trung tại 2 trường tư thục danh tiếng nhất Melbourne cho biết, họ chưa bao giờ đưa bản đồ này vào cuốn sách và khẳng định nhà xuất bản đã làm điều này.
Môn học về Trung Quốc được dạy tại 37 trường ở Victoria năm 2020. Hiện chưa rõ chính xác bao nhiêu trường dùng sách này để giảng dạy.
Ngoài ra, cuốn sách cũng nói về những ưu điểm của sáng kiến “Vành đai, con đường” của Trung Quốc và việc nước này cần xây dựng “sức mạnh quốc gia toàn diện”.
Cơ quan đánh giá và chương trình giảng dạy bang Victoria (VCAA) cho biết, cuốn sách trên “không và chưa bao giờ nằm trong danh sách tài liệu quy định mà VCCA phê duyệt cho môn Xã hội và văn hóa tiếng Trung. VCCA không quy định bất kỳ sách giáo khoa nào cho khóa học nhưng có một số văn bản đã được phê duyệt khác như các chương từ những cuốn sách cụ thể, một vở kịch, một bộ phim...
Ông Fitzgerald cho rằng, sự việc thể hiện một lỗ hổng cần được xử lý gấp trong hệ thống GD Australia.
“Cơ quan quản lý chương trình giáo dục Victoria nói rằng họ không có trách nhiệm giám sát, vậy ai làm việc này?", ông đặt câu hỏi.