Lãng phí tài sản xã hội
Theo quy định của pháp luật, trong một số trường hợp vi phạm hành chính trên lĩnh vực trật tự an toàn giao thông, cơ quan chức năng được phép thu giữ phương tiện. Điều 34, Nghị định 46/2016/NĐ-CP quy định mức xử phạt đối với người điều khiển phương tiện thực hiện hành vi đua xe trái phép là ngoài việc bị phạt tiền, còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung tịch thu phương tiện. Điều 78 của Nghị định 46/2016/NĐ-CP quy định, để ngăn chặn ngay vi phạm hành chính, người có thẩm quyền xử phạt được phép tạm giữ phương tiện đến 7 ngày trước khi ra quyết định xử phạt đối với những hành vi vi phạm được quy định cụ thể trong Nghị định.
Sau khi bị tạm giữ phương tiện để phục vụ công tác xử lý vi phạm, hầu hết các chủ phương tiện đã đến trụ sở cảnh sát giao thông để làm thủ tục nộp phạt, nhận lại phương tiện, giấy tờ. Song, cũng không ít trường hợp “bỏ của chạy lấy người”. Nguyên nhân được chỉ ra là một số hành vi vi phạm phải chịu mức xử phạt khá cao. Bên cạnh đó, chủ phương tiện phải chịu mọi chi phí cho việc lưu giữ nên người vi phạm sẵn sàng từ bỏ trách nhiệm nhất là khi giá trị phương tiện đó lại thấp. Trong nhiều trường hợp, phương tiện thuộc diện mua đi bán lại nhiều lần, không đủ giấy tờ hợp pháp, chủ xe cũng sẵn sàng bỏ. Được biết, hầu hết phương tiện bị lực lượng 141 thu giữ, đều có dấu hiệu liên quan đến hành vi vi phạm có tính chất hình sự nên người vi phạm đương nhiên không có ý định quay lại cơ quan chức năng nộp phạt, nhận lại xe...
Những nguyên nhân trên dẫn đến thực trạng là các bãi trông giữ phương tiện vi phạm ngày càng đầy lên. Các đơn vị trông giữ phương tiện loại này cũng khó thu lợi nhuận cao nên thường không đầu tư xây dựng đầy đủ tường bao, mái che bảo vệ. Ô tô như Huyndai, Kia, Camry, Mercedes, Lexus..., xe máy như SH, Spacy, Liberty... trong đó không ít loại đắt tiền, đành phải dầm mưa dãi nắng, thậm chí, không ít xe do để quá lâu, cỏ mọc um tùm xung quanh... thực sự gây lãng phí tài sản xã hội.
Cần một hành lang pháp lý phù hợp
Thời gian qua, dù các lực lượng chức năng đã có nhiều giải pháp nhằm xử lý triệt để các xe vi phạm, cũng như “giải phóng” sự quá tải tại các điểm trông giữ phương tiện vi phạm giao thông, nhưng dường như vẫn chưa đủ, bởi trong vài năm trở lại đây, tình trạng quá tải có dấu hiệu ngày càng tăng nhanh.
Nhìn nhận vấn đề này, đại diện Phòng Cảnh sát Giao thông đường bộ - đường sắt, Công an TP Hà Nội cho biết, tình trạng các xe ô tô, mô tô và các loại phương tiện giao thông bị tạm giữ do vi phạm hành chính về trật tự an toàn giao thông đã hết thời hạn tạm giữ, nhưng người vi phạm không đến giải quyết để nhận lại phương tiện là một thực tế. Ngoài ra, để có thể đấu giá và sung quỹ số phương tiện này lại là một quá trình tiến hành xác minh rất mất thời gian. Mỗi trường hợp thời gian xác minh nhanh thì một tháng, lâu thì tới nửa năm. Hơn thế, một số phương tiện chỉ có giá trị như bán sắt vụn, dù không đủ điều kiện kỹ thuật để tham gia giao thông, nhưng về luật, vẫn phải tiến hành đầy đủ các bước thủ tục...
Do đó, để giải quyết thực trạng trên, rất cần cơ chế phù hợp cho việc xử lý phù hợp tránh lãng phí nguồn lực, chi phí cho việc duy trì, trông giữ các phương tiện vi phạm các cơ quan quản lý cần nghiên cứu, thực hiện đồng bộ các giải pháp như: Phải xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý liên quan đến việc xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ nói chung và trong lĩnh vực tạm giữ, xử lý tang vật vi phạm hành chính nói riêng. Đối với những phương tiện vi phạm hành chính “vô chủ”, cần có sự tham gia tích cực của các sở, ngành, đơn vị liên quan chứ không chỉ riêng cơ quan công an...
