Đi học giữa bộn bề cơm áo
Lớp học xóa mù chữ ở nhà văn hoá xóm Mỏ Chì hiện có 18 học viên, dù số lượng học viên không lớn, nhưng đằng sau mỗi cái tên là một câu chuyện đời đầy gian nan.
Học viên phần lớn là lao động chính trong gia đình, ngày làm nương rẫy, tối mới có thể đi học. Có người nhà xa, phải đi bộ hàng cây số trên con đường núi gập ghềnh. Có hôm trời mưa, đường trơn, họ vẫn kiên trì đến lớp.
Chị Hồng Thị Hài, sinh năm 2001, người dân tộc Mông ở xã La Hiên, tỉnh Thái Nguyên là mẹ của bốn đứa con nhỏ, nhà nghèo lại đông con, cuộc sống muôn vàn khó khăn khiến chị phải sớm rời ghế nhà trường khi chưa kịp thuộc hết bảng chữ cái. Thế nhưng, khi biết tin mở lớp xóa mù chữ do Trường Tiểu học Cúc Đường phối hợp tổ chức từ tháng 12/2024, chị Hài đăng ký ngay.
“Em muốn biết đọc, biết viết để còn đi công ty, ký tên, ghi chép, không phải nhờ người khác nữa. Giờ không biết chữ khổ lắm, đi đâu cũng sợ,” chị Hài chia sẻ.
Ngày nào đến lớp, chị cũng dẫn theo các con. Những đứa trẻ ngồi ngoan còn người mẹ thì kiên trì tập viết từng con chữ. Hình ảnh người mẹ trẻ vượt lên hoàn cảnh, khát khao con chữ giữa muôn nỗi vất vả khiến ai chứng kiến cũng xúc động.
Còn anh Dương Văn Khìn, sinh năm 1985, là một trong những học viên chăm chỉ nhất lớp. Ban ngày anh đi làm thuê, tối về lại vội vàng ăn cơm rồi tới lớp. “Có hôm đi làm về muộn, mệt lắm, nhưng vẫn cố đi học. Không biết chữ thiệt thòi lắm, đi mua bán không tính được, phải nhờ người khác ghi hộ. Giờ mình quyết tâm học cho biết chữ để tự tin hơn,” anh tâm sự.
Cô Hoàng Thị Bích Huệ, giáo viên Trường Tiểu học Cúc Đường, người trực tiếp đứng lớp, cho biết: “Khó khăn lớn nhất là học viên không thể đi học đều vì bận mưu sinh. Có người học xong giai đoạn 1 thì bỏ dở để đi làm công nhân. Có người tâm sự không có tiền đổ xăng nên ngại đến lớp. Chúng tôi hiểu và thương lắm, chỉ biết động viên và tìm cách giúp họ duy trì việc học.”
 Tiếp thêm động lực giúp cuộc sống đổi thay
Không chỉ là người thầy, cô Huệ cùng đồng nghiệp còn là người bạn, người chị, người khích lệ. Mỗi khi học viên nghỉ học, cô lại nhờ trưởng xóm, đoàn thể đến nhà vận động. Thầy cô còn tổ chức những buổi sinh hoạt nhỏ, kể chuyện người học thành công, để tiếp thêm động lực.
“Chúng tôi vừa dạy chữ, vừa trò chuyện, chia sẻ chuyện đời thường. Học viên cười, kể chuyện nương rẫy, rồi lại hăng hái viết. Dạy người lớn không thể cứng nhắc, mà phải mềm mại, gần gũi, thông qua đa dạng các phương thức giúp học viên dễ dàng tiếp thu hơn,” cô Huệ tâm sự.
Ông Vũ Mạnh Cường, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Cúc Đường chia sẻ: Sau gần một năm triển khai, lớp học đã mang lại những chuyển biến đáng mừng. Nhiều học viên giờ đã có thể đọc báo, viết tên mình, ký hồ sơ vay vốn, thậm chí biết lên mạng tra cứu thông tin.
Chị Hài cười tươi khoe: “Trước đây đi chợ, người ta ghi sổ nợ mà em chẳng biết họ ghi gì. Giờ thì em tự ghi, tự đọc được rồi. Cảm giác vui lắm!”.
Không chỉ giúp người dân biết chữ, lớp học còn mở ra cánh cửa mới trong tư duy. Nhiều học viên hiểu rằng học không chỉ là việc của trẻ con, mà là cơ hội để tự thay đổi chính mình. Một số người sau khi biết chữ đã mạnh dạn đi làm xa, xin việc trong các khu công nghiệp, cuộc sống dần ổn định hơn.
Để duy trì lớp học, Trường Tiểu học Cúc Đường và chính quyền địa phương đã nỗ lực hết sức, nhưng vẫn cần thêm nguồn lực xã hội.
"Chúng tôi mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm, động viên của chính quyền địa phương và các tổ chức xã hội, qua đó giúp các học viên có thêm động lực để tới lớp". Ông Vũ Mạnh Cường chia sẻ thêm.
Những lớp học nhỏ như ở xóm Mỏ Chì đang âm thầm thay đổi vùng đất La Hiên. Giữa muôn vàn khó khăn, lớp học được duy trì đã góp phần giúp những người nông dân nghèo dần thay đổi, họ sống một cuộc đời ý nghĩa hơn, tốt đẹp hơn, từng bước vươn lên thoát nghèo.