Công tác chuẩn bị chủ động, khẩn trương, kỹ lưỡng, chu đáo, toàn diện

Qua thực tế kiểm tra tại địa phương, báo cáo của các tỉnh và ý kiến phát biểu tại hội nghị, kết luận hội nghị công tác tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 giữa Ban Chỉ đạo cấp quốc gia với Ban Chỉ đạo cấp tỉnh do Bộ GD&ĐT tổ chức, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng đánh giá công tác chuẩn bị cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 đã đạt được trên 7 phương diện.

Thứ nhất, công tác phối hợp đã được triển khai thực hiện tốt giữa các bộ, ngành, địa phương. Ở cấp Bộ là phối hợp giữa Bộ GD&ĐT với Bộ Công an, Bộ Y tế, Bộ Thông tin - Truyền thông; Bộ Giao thông vận tải… Các tỉnh/thành đã thành lập Ban Chỉ đạo và phối hợp rất tốt giữa các sở, ngành địa phương.

Thứ hai, ngành Giáo dục địa phương đã chỉ đạo để học sinh hoàn thành chương trình lớp 12, tổ chức ôn thi tốt nghiệp THPT. Từ vùng thuận lợi đến vùng khó khăn đều có nhiều phương thức, cách thức hỗ trợ thí sinh hoàn thành chương trình, ôn tập hiệu quả, tổ chức thi thử…; thể hiện tinh thần trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, các tổ chức đoàn thể, các thầy cô giáo. Phương châm không để bất cứ thí sinh nào vì điều kiện khó khăn, đường sá xa xôi, cách trở mà không dự thi được. Cùng với đó, đã hoàn thành tổ chức cho học sinh đăng ký dự thi với 95% thí sinh đăng ký dự thi trực tuyến.

Thứ ba, cho đến thời điểm này, hệ thống văn bản chỉ đạo, tổ chức Kỳ thi cơ bản hoàn thiện. Cấp Trung ương đã ban hành Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ; Thông tư sửa đổi, bổ sung Quy chế thi; thành lập Ban Chỉ đạo cấp Trung ương, phân công Ban Chỉ đạo; ban hành các văn bản hướng dẫn thi... Ở cấp tỉnh cũng đã ban hành Chỉ thị của tỉnh, thành lập Ban Chỉ đạo và ban hành các văn bản hướng dẫn; đặc biệt có các kế hoạch đầy đủ, chi tiết, bài bản, bao quát được các công đoạn, rõ người, rõ trách nhiệm, rõ nội dung, rõ sản phẩm và rõ thời gian.

Tiêu đề Chỉ thị 17 của Thủ tướng Chính phủ là “tăng cường chỉ đạo, phối hợp tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp năm 2023”, nên công tác lãnh đạo, phối hợp là hết sức quan trọng; hướng tới Kỳ thi an toàn, nghiêm túc, hiệu quả, tất cả vì học sinh

Thứ tư, đã thành lập và đi vào hoạt động các bộ máy để lãnh đạo, chỉ đạo, như Ban Chỉ đạo cấp Trung ương, Ban Chỉ đạo cấp tỉnh; các Hội đồng thi, các ban của Hội đồng thi và đã phân công nhiệm vụ rõ ràng, đi vào vận hành.

Thứ năm, chúng ta đã làm tốt công tác tập huấn. Với Bộ GD&ĐT, Cục Quản lý chất lượng, Thanh tra Bộ, vụ Giáo dục ĐH đều đã tổ chức tập huấn cho các tỉnh, thành phố. Công tác tập huấn cấp Trung ương đã triển khai theo đúng kế hoạch, nội dung, chặt chẽ, bài bản và toàn diện. Tới đây, các tỉnh thành tiếp tục theo kế hoạch, tập huấn xong cho các cán bộ coi thi, hoàn thành chậm nhất đến 24/6.

Thứ sáu, đã và đang làm tốt công tác kiểm tra quá trình chuẩn bị cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023. Ban Chỉ đạo đã thành lập 4 đoàn kiểm tra, Bộ trưởng đã trực tiếp đi kiểm tra 3 tỉnh. Đến thời điểm này, cấp Trung ương đã làm việc trực tiếp với 12 tỉnh, thành phố và sẽ tiếp tục. Thanh tra Bộ đã thành lập 10 đoàn kiểm tra và theo kế hoạch kiểm tra 20 tỉnh/thành. Công tác kiểm tra là một trong những phương pháp, công cụ để tăng cường công tác phối hợp, cùng cộng đồng trách nhiệm; tinh thần nghiêm túc, nhưng thân thiện.

Thứ bảy, chuẩn bị đầy đủ và hết sức sẵn sàng về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực cho Kỳ thi.

“Có thể nói, đến thời điểm này, công tác chuẩn bị cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 được thực hiện hết sức nghiêm túc theo Chỉ thị 17 của Thủ tướng Chính phủ với tinh thần chủ động, khẩn trương, kỹ lưỡng, chu đáo, toàn diện; hướng tới Kỳ thi an toàn, nghiêm túc, công bằng, khách quan, đúng quy chế”, Thứ trưởng đánh giá chung.

Quang cảnh hội nghị.

Nhận diện rõ thuận lợi, khó khăn

Trong phát biểu, Thứ trưởng - Trưởng Ban chỉ đạo cấp quốc gia Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 đồng thời nhận diện những thuận lợi và khó khăn trong tổ chức Kỳ thi năm nay.

Theo đó, thuận lợi là Kỳ thi cơ bản giữ ổn định; dịch bệnh Covid-19 được kiểm soát tốt, trong tháng 6 Bộ Y tế sẽ hoàn thiện các bước để chuyển Covid-19 từ nhóm A sang nhóm B và công bố hết dịch; học sinh lớp 12 được đến trường học trực tiếp; chúng ta có lực lượng đủ kinh nghiệm để tổ chức Kỳ thi với quy mô lớn, phù hợp với từng địa bàn, từng tỉnh.

Về khó khăn, lứa học sinh dự thi tốt nghiệp THPT năm nay có 2 năm bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19. Bộ GD&ĐT đã có giải pháp, các trường tăng cường tổ chức ôn tập, thi thử. Tâm lý chủ quan vì nghĩ rằng công việc này nhiều năm đã làm; chủ quan từ chuẩn bị phương tiện, trang thiết bị đến công tác kiểm tra, giám sát các quy trình - điều này cần phải được quán triệt tuyệt đối. Thêm nữa là tình hình thời tiết cực đoan, khắc nghiệt, nắng nóng, thiếu điện… cần phải có phương án dự phòng.

Kỳ thi tổ chức trên quy mô lớn, cùng một thời điểm với sự tham gia của trên 1 triệu thí sinh, khoảng 250 nghìn người tham gia công tác tổ chức thi, tổ chức ở các vùng miền địa hình khác nhau, nên công tác bảo đảm an ninh, an toàn hết sức khó khăn, cần phải có kế hoạch, giải pháp. Cùng với đó, Kỳ thi có thể xảy ra nhiều tình huống bất thường, chưa có tiền lệ, từ thiên tai, thời tiết, đến phương tiện kỹ thuật, yếu tố con người - cần lường trước để rà soát tối đa.

Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng, Trưởng BCĐ cấp quốc gia Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 phát biểu tại hội nghị.

Những nội dung cần lưu ý triển khai

Quán triệt chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, ý kiến của Ban Chỉ đạo, Thứ trưởng đề nghị Ban Chỉ đạo cấp quốc gia, Ban Chỉ đạo cấp tỉnh cần quán triệt nhận thức về Kỳ thi với tính chất hết sức quan trọng. Kết quả thi vừa để xét công nhận tốt nghiệp THPT, vừa là yếu tố đánh giá chất lượng chỉ đạo tổ chức dạy học của địa phương trong giáo dục phổ thông; nhiều cơ sở giáo dục đại học vẫn sử dụng kết quả thi này để xét tuyển. Tính chất quan trọng như vậy, Kỳ thi lại tổ chức trên quy mô lớn, số lượng người tham gia đông, các địa phương địa hình khác nhau… nên hết sức phức tạp. Bởi vậy, cần bảo đảm các yếu tố nghiêm túc, công bằng, khách quan, an toàn, đúng quy chế.

Về những nội dung cụ thể, Thứ trưởng đề nghị các tỉnh/thành quán triệt tinh thần phân cấp, phân quyền, thống nhất thông suốt trong chỉ đạo, điều hành.

Đồng thời, tổ chức tốt công tác tập huấn. Trong tập huấn cần cá thể hóa từng đối tượng: Chủ tịch hội đồng, thư ký hội đồng, cán bộ coi thi, phục vụ, làm phách… phải rõ chức năng, nhiệm vụ của mình. Yêu cầu không cán bộ, nhân viên nào tham gia tổ chức thi mà chưa được tập huấn. Tùy đối tượng, tùy từng phạm vi có tổ chức kiểm tra sau tập huấn. Công tác tập huấn cũng là chuẩn bị nhân lực cho tổ chức Kỳ thi.

Lưu ý thứ 3 được Thứ trưởng nhấn mạnh là chuẩn bị đầy đủ, tốt nhất về cơ sở vật chất, trang thiết bị, bảo đảm về điện cho Kỳ thi; đặc biệt công tác in sao đề thi, làm phách, chấm thi - làm sao cán bộ làm công tác này bảo đảm sức khỏe, thoải mái về tinh thần để làm tốt. Chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể gây hậu quả đáng tiếc. Một số ví dụ chuẩn bị từ địa phương được Thứ trưởng đưa ra, như TPHCM có dự phòng máy in sao đề thi; Ninh Bình, Cà Mau, từng điểm thi, điện lực đã chủ động hợp đồng sẵn máy nổ đủ công suất để sẵn sàng khi có sự cố mất điện.

Thứ tư là nhân lực tham gia Kỳ thi. Dù cơ sở vật chất chuẩn bị tốt, đầy đủ đến đâu, nhưng quyết định, quan trọng nhất vẫn là yếu tố con người, từ khâu lựa chọn đến tập huấn, nhắc nhở giám sát...

Vấn đề thứ năm được Thứ trưởng nhấn mạnh là công tác phối hợp. Trong Chỉ thị của Thủ tướng, 2 từ khóa là công tác lãnh đạo và công tác phối hợp. Với quy mô lớn như Kỳ thi tốt nghiệp THPT, phải có sự phối hợp của nhiều bộ ngành, thậm chí cả hệ thống chính trị, hướng tới mục tiêu chung là vì học sinh. Để công tác phối hợp tốt, cơ quan thường trực là Sở GD&ĐT cần chủ động đề xuất.

Thứ sáu là công tác kiểm tra, giám sát; tinh thần phát hiện, ngăn ngừa, lấy phòng ngừa là chính để bảo vệ cán bộ, học sinh, bảo vệ Kỳ thi. Mọi khâu của Kỳ thi đều phải có kiểm tra, giám sát.

Thứ bảy là công tác truyền thông, tuyên truyền; truyền thông trọng tâm, trọng điểm; trong đó chú trọng truyền thông những nội dung mà nhiều người dân, thậm chí cán bộ, giáo viên, học sinh không biết, như đề thi khi chưa hết thời gian làm bài thuộc cấp độ bí mật nhà nước, lộ đề có thể xử lý hình sự. Cùng với đó, truyền thông về công tác chuẩn bị, công tác thanh tra kiểm tra, về việc tạo mọi điều kiện cho thí sinh dự thi.

Thứ tám, cần lường trước các tình huống cực đoan về thời tiết để chủ động có phương án xử lý.

Những lưu ý tiếp theo được Thứ trưởng nhấn mạnh là cần đặc biệt quan tâm hỗ trợ thí sinh, để không thí sinh nào vì điều kiện kinh tế hay giao thông cách trở mà không đến dự thi được; chế độ thông tin báo cáo trong thực hiện nhiệm vụ phải kịp thời theo quy định; chỉ đạo tốt công tác chuẩn bị điều kiện về hồ sơ, xét công nhận tốt nghiệp THPT.