Kết quả cuộc bầu cử quốc hội trước thời hạn diễn ra ngày 27/10 vừa qua không ngoài dự đoán trước đấy trên phương diện Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP) không thể bảo vệ được kết quả ở lần bầu cử quốc hội hồi năm 2021.
Nhưng điều gây bất ngờ là đảng LDP và đảng Komeito liên minh cầm quyền thất cử ở mức độ nặng nề đến như vậy. Từ 279 ghế dân biểu trong hạ viện gồm 465 dân biểu (đảng LDP 247 ghế và đảng Komeito 32 ghế) liên minh cầm quyền này giờ chỉ có được 215 ghế (đảng LDP 191 ghế và đảng Komeito 24 ghế), thấp hơn mức tối thiểu 233 ghế để có đa số trong hạ viện.
Nếu các đảng phái chính trị khác trong quốc hội thoả hiệp và thống nhất được với nhau để cùng cầm quyền thì đảng LDP sẽ trở lại như ở thời trước năm 2009 trong thời gian ngắn.
Nếu phe đối lập tiếp tục tan tác thì thủ tướng Shigeru Ishiba có thể tiếp tục cầm quyền với một chính phủ thiểu số hoặc vận động, thuyết phục và chinh phục thêm được đảng phái chính trị nào đó tham gia chính phủ liên hiệp cùng cầm quyền với đảng LDP và đảng Komeito. Cho dù rồi đây xảy ra kịch bản nào thì vẫn đều ẩn chứa đầy bất định và rủi ro về mất ổn định chính trị xã hội đối với nền kinh tế lớn thứ tư thế giới này.
Cử tri xứ Phù Tang đã khiến cho đảng LDP lần đầu tiên kể từ 15 năm nay lại bị mất đa số trong hạ viện. Không chỉ có vậy, họ còn làm cho cả liên minh cầm quyền của đảng LDP và đảng Komeito không còn có đủ đa số trong hạ viện.
Có thể thấy cử tri Nhật Bản trừng phạt phe cầm quyền rất nặng và đã bắt phe này phải trả giá rất đắt. Họ thể hiện thái độ không hài lòng về việc phe cầm quyền không coi trọng sự tin cậy và uỷ thác mà họ đã dành cho ở cuộc bầu cử quốc hội trước đấy. Rõ ràng là họ đã từ rất tin tưởng chuyển sang quá thất vọng về đảng LDP và đảng Komeito.
Đảng LDP đã để xảy ra nhiều bê bối và tai tiếng nghiêm trọng trong nội bộ. Thủ tướng Fumio Kishida đã từ chức chủ tịch đảng LDP và thủ tướng Nhật Bản để giải cứu đảng này.
Ông Ishiba kế nhiệm đã cho tiến hành tổng tuyển cử trước thời hạn để vớt vát cơ may tiếp tục cầm quyền cho liên minh LDP và Komeito. Xem ra, như vậy thôi chưa đủ để làm nguôi ngoai tâm trạng bất bình và thất vọng của cử tri Nhật Bản.
Tăng trưởng kinh tế trì trệ, tỷ lệ lạm phát cao, giá cả sinh hoạt gia tăng, đồng Yên yếu là những nguyên nhân khác nữa khiến cho phe liên minh cầm quyền thất bại nặng nề trong cuộc tổng tuyển cử trước thời hạn vừa qua. Những chuyện này đã làm lu mờ mọi thành quả cầm quyền của ông Kishida, đặc biệt về đối ngoại và an ninh.
Cuộc bầu cử là thử thách lớn đầu tiên đối với ông Ishiba trên cương vị chủ tịch đảng LDP và thủ tướng Nhật Bản. Thật ra, người này phải đứng ra chịu trận thay cho đảng LDP và người tiền nhiệm về những chuyện xảy ra trong quá khứ chứ bản thân ông không thuộc diện nhân sự lãnh đạo trong đảng LDP và chính phủ liên hiệp ở Nhật Bản phải chịu trách nhiệm chính.
Với kết quả bầu cử như trên, việc thành lập chính phủ mới ở Nhật Bản rồi đây không hề đơn giản. Phe cánh nào lên cầm quyền cũng sẽ đều phải đối phó hay hợp tác với phe đối lập mạnh.
Những vấn đề mà chính phủ mới phải giải quyết đều rất nan giải trong khi cử tri và dân chúng ngày càng suy giảm mức độ kiên nhẫn. Trả giá này là bài học rất đắt đối với đảng LDP.
