11h40 ngày 16.3.2013, hỏa hoạn xảy ra tại một căn hộ ở khu Gia Định, thành phố Thượng Hải, Trung Quốc. Khi lực lượng cứu hỏa đến nơi thì lửa đã tự tắt, nhưng trong nhà vẫn dày đặc khói đen. Trên giường có thi thể chị Trương Tiểu Hoa, người thuê căn hộ.
Chồng của Hoa là Dương Lượng nghe tin dữ lập tức lái xe về nhà, vô cùng đau khổ bởi vì mới là ngày thứ năm sau đám cưới của hai người.
Tiểu Hoa, 29 tuổi, đến từ Sơn Đông, dù mới cưới song vợ chồng đã thuê căn hộ được vài năm. Họ mở một công ty bán hàng gia dụng ngay tại tầng một của tòa nhà. Khi xảy ra cháy, Lượng đang đi giao hàng cách nhà vài chục cây số.
Chiếc giường bị cháy đen.
Trong lúc chờ kết quả khám nghiệm tử thi, cảnh sát phát hiện nhiều nghi vấn tại hiện trường. Trong phòng chỉ có chăn ga gối đệm trên giường bị cháy. Điểm bắt lửa đầu tiên là góc ga trải giường ở phía cuối giường, điều này cho thấy hoả hoạn nhằm thẳng vào chiếc giường nạn nhân đang nằm.
Lượng cho hay, hai vợ chồng không ai hút thuốc, trong nhà thậm chí không có cả bật lửa. Nguồn lửa duy nhất là chiếc bếp gas, nhưng lửa từ bếp không thể cháy đến giường ngủ. Hơn nữa nếu giường bị cháy cũng không thể dẫn đến hậu quả như thế này. Kể cả nạn nhân đang ngủ cũng sẽ tỉnh dậy và dễ dàng chạy ra.
Trong ngăn kéo tủ đầu giường, cảnh sát tìm thấy một tờ giấy A4 viết tay. Trên cùng là ba chữ "Bản cam kết", phía dưới có nội dung ngắn gọn: "Anh cam kết từ nay sẽ không bao giờ đánh vợ nữa. Xin bà xã hãy cho anh cơ hội". Không có ngày tháng, không có chữ ký, nhưng qua nội dung có thể thấy là Lượng viết cho vợ.
Tại sao Lượng lại phải viết cam kết nộp cho vợ? Bản cam kết này có liên quan đến cái chết của nạn nhân hay không? Để trả lời câu hỏi này, cảnh sát cho rằng trước hết vẫn phải xác định nguyên nhân tử vong.
13h hôm đó, pháp y đưa ra kết luận sơ bộ cho thấy nguyên nhân tử vong là ngạt thở do tác động vật lí từ bên ngoài, tức là bị bóp cổ.
Chồng của nạn nhân bị đưa vào diện tình nghi. Bút tích trên bản cam kết được xác định là của Lượng, có khả năng đây là vụ bạo hành phát triển thành án mạng. Lượng khai hơn 10h sáng lái xe chở hàng đến khu Phụng Hiền cách nhà hơn 30 km, khi đi xuống cầu thang còn gặp một người hàng xóm.
Người này xác nhận gần 10h30 đi lên cầu thang thì gặp Lượng đi xuống, 11h40 thấy nhà Lượng bị cháy liền chạy sang gõ cửa nhưng không có người mở cửa. Lời của hàng xóm dường như chứng nhận Lượng không có thời gian gây án, nhưng cảnh sát vẫn đưa ra giả thiết: Lượng và Hoa mới cưới được năm ngày nhưng hai người đã sống chung nhiều năm. Mâu thuẫn vợ chồng cũng dần xuất hiện, thỉnh thoảng Lượng còn đánh Hoa.
Cảnh sát đặt giả thiết có thể Lượng đã viết cam kết nhưng trong lòng vẫn có oán hận. Ngày 16.3, hai người lại tranh cãi nhau và Lượng lỡ tay bóp cổ Hoa. Sau đó, Lượng cố ý để hàng xóm nhìn thấy mình ra khỏi nhà, thực ra sau đó lại quay về nhà châm lửa đốt giường rồi mới đến Phụng Hiền giao hàng.
Dương Lượng bên chữ hỷ bị cháy dở.
Trong quá trình điều tra, cảnh sát có quyền nghi ngờ tất cả mọi người, nhưng chồng giết vợ mới cưới là kịch bản mà họ không muốn nhìn thấy nhất. Ban chuyên án rất hy vọng Lượng có thể đưa ra chứng cứ ngoại phạm.
Lượng khai khoảng 11h45 nhận được điện thoại của chủ nhà, nói nhà bị cháy, hỏi đang ở đâu, ở nhà có ai không? Lượng nói đi giao hàng bên ngoài, có vợ ở nhà, nhờ chủ nhà phá cửa vào xem.
Chủ nhà xác nhận có gọi điện cho Lượng và trao đổi nội dung như vậy, nhưng không phá cửa được nên phải chờ lực lượng cứu hỏa.
Lượng trong lúc lái xe về nhà có gọi điện thoại cho vợ không thấy nghe máy nên lại gọi điện cho tài xế của công ty ở gần nhà mình nhờ đến nhà xem xét.
Tài xế Hoắc Phong cũng chứng nhận Lượng không nói dối, có việc như vậy. Người nhận hàng cũng xác nhận Lượng đích thân lái xe đến giao. Từ Gia Định đến Phụng Hiền và quay lại ít nhất cũng phải lái xe một tiếng rưỡi, Lượng cũng không có biểu hiện gì bất thường nên tạm thời được loại khỏi diện tình nghi.
13h50, qua thông tin từ Lượng, cảnh sát phát hiện trong nhà mất 5.000 tệ tiền mặt và một chiếc nhẫn bạch kim. Mặc dù có mất tài sản nhưng cảnh sát xác định đây không phải vụ đột nhập phát triển thành án mạng mà là vụ giết người, sau đó hung thủ tiện tay lấy tài sản.
Trong quá trình điều tra, một người dân trong tòa nhà cho biết khoảng 11h nhìn thấy Hoa mở cửa cho một người đàn ông vào nhà. Mặc dù không biết mặt nhưng chắc chắn người đó không phải người trong khu này.
Qua đó, cảnh sát cho rằng nạn nhân bị sát hại là từ 11h đến 11h40. Người đàn ông vào nhà lúc 11h là đối tượng tình nghi trọng điểm, nhưng người này là ai? Cảnh sát xác định là người quen vì nạn nhân ở nhà một mình, khó có thể mở cửa cho người đàn ông lạ.
Hai vợ chồng Lượng đều là người nơi khác. Để có tiền mua nhà ở Thượng Hải đắt đỏ, cả hai đều cần mẫn làm việc. Quan hệ xã hội của Hoa rất đơn giản, gần như chỉ tiếp xúc với hai nhân viên nữ của công ty và lái xe Phong. Hai nhân viên nữ đều có chứng cứ ngoại phạm vững chắc, chồng nạn nhân đã được loại trừ, chỉ còn Phong.
Phong là người Thượng Hải, 30 tuổi, mới làm lái xe cho công ty được hơn một tháng, vừa xin nghỉ việc ngay trước hôm xảy ra vụ án.
Hai nhân viên nữ đều nói Phong từng biển thủ 2.000 tệ tiền hàng của công ty nên quan hệ với vợ chồng nạn nhân cũng không tốt. Nhưng do công ty ít người nên Lượng vẫn không đuổi việc mà cho Phong thêm cơ hội sửa sai.
Sau đó, Phong lại hỏi vay tiền, khi bị từ chối liền xin thôi việc. Hơn nữa kết quả điều tra cho thấy Phong nghiện bài bạc, vay mượn khá nhiều tiền, tình hình kinh tế khó khăn.
Theo CCTV, Phong là người quen, có mâu thuẫn với vợ chồng nạn nhân, lại cần tiền trả nợ, phù hợp với nhận định của cảnh sát. Phong nói sáng hôm đó mình ra khỏi nhà lúc hơn 10h để đi tìm việc làm mới, vào siêu thị mua một bao thuốc, lúc ra ngoài tình cờ gặp chị họ. Sau đó đi đến khu Kim Viên xem thông báo tuyển dụng. Chị họ của Phong cũng xác nhận có gặp Phong.
Một giả thiết khác tiếp tục được cảnh sát đưa ra: Phong vẫn ấm ức vì công ty không cho vay tiền, lại bị đòi nợ liên tục nên quyết định giết Hoa cho hả giận, nhân tiện kiếm ít tiền về trả nợ.
Phong biết ông chủ sẽ phải lái xe đi giao hàng vì mình đã nghỉ việc, sáng hôm sau đến nhà được Hoa mở cửa cho vào. Sau khi sát hại, Phong châm lửa đốt giường xóa giấu vết, tiện tay lấy 5.000 tệ và một chiếc nhẫn.
Làm việc với cảnh sát, Phong nói đi tìm việc tại nhiều công ty trong sáng hôm đó. Cảnh sát lần lượt đến các công ty này, xác nhận toàn bộ nội dung tuyển người đều chính xác như những gì Phong nói.
Đến trưa, Phong đang đi về thì nhận được điện thoại của Lượng nói nhà bị cháy, nhờ đến xem nên vội đi đến nhà ông chủ cũ. Nhiều người chứng nhận Phong rất tích cực cứu hỏa, chính Phong gọi điện thoại cho Lượng và hai nhân viên nữ báo tin bà chủ gặp nạn. Lượng và hai nhân viên nữ đều xác nhận việc này.
Bốn tiếng sau vụ án, cảnh sát đã điều tra toàn bộ người quen của vợ chồng nạn nhân ở Thượng Hải nhưng tất cả đều không có thời gian gây án. Không lẽ hung thủ là một người lạ được thuê giết người? Có thể vì mâu thuẫn gia đình, Lượng đã có ý đồ giết vợ từ trước?
Trong lúc một lần nữa bị đưa vào diện tình nghi, Lượng lại tiết lộ thông tin khiến cảnh sát kinh ngạc. Tối hôm trước Hoa đi mua que thử thai, vợ chồng đều rất vui vẻ. Hôm sau trước khi Lượng đi giao hàng, Hoa còn cười nói lát nữa sẽ ra ban công sưởi nắng để bổ sung canxi cho con.
Người nhà của Hoa ở quê xác nhận cô đã gọi điện về khoe, giọng nói rất vui mừng. Bất kể vợ chồng có mâu thuẫn gì, Lượng cũng rất khó có thể sát hại người đang mang thai đứa con của mình.
Hơn nữa cảnh sát lại có một phát hiện khác. Bếp gas trong phòng bếp không đun nấu thứ gì nhưng nút vặn lại ở vị trí mở ga. May mà bếp này có van an toàn, khi không có lửa van sẽ tự đóng vào để tránh nguy cơ cháy nổ.
Cảnh sát cho rằng hung thủ mở gas trong bếp, đốt lửa trong phòng ngủ để khi lan đến sẽ gây nổ. Bếp đã được lau sạch sẽ, không hề có dấu vân tay, nhưng ít nhất chi tiết này cũng giúp cảnh sát loại trừ khả năng Lượng thuê người giết vợ. Theo đó, hung thủ không biết bếp gas có van an toàn, nếu Lượng thuê sát thủ thì chắc chắn phải dặn điều này.
Năm tiếng sau vụ án, việc điều tra vẫn không có tiến triển. Cảnh sát một lần nữa quay lại các công ty tuyển người ở khu Kim Viên và có một phát hiện quan trọng. Công ty tuyển lái xe và lao động phổ thông ở đường Kim Viên 8 đến đầu giờ chiều mới dán thông báo tuyển người. Trong khi Phong nói lúc gần 12h đã xem xong đi về, trên đường về thì nhận được điện thoại.
Bảy tiếng sau vụ án, cảnh sát tìm được chiếc nhẫn bạch kim của nạn nhân bị giấu kĩ trong nhà Phong. Mười hai tiếng sau vụ án, cảnh sát tìm được ADN của nạn nhân Hoa trên quần áo của Phong.
Phong khi đó phải thừa nhận là thủ phạm. Theo lời khai, anh ta nghỉ việc từ 15.3, nhưng lại muốn nhận đủ lương tháng 3 trước khi thôi việc. Lượng không chấp nhận việc này. Lương lái xe của hắn là 3.000 tệ, Lượng chỉ trả 2.000.
10h sáng hôm sau hắn đi ra ngoài, gặp chị họ và nói đi tìm việc. Lang thang một hồi, khoảng 11h chợt nhớ ra công ty vẫn giữ một số giấy tờ của mình, Phong liền lên nhà Lượng đòi lại.
Ở nhà chỉ có mình Hoa, hắn cằn nhằn chuyện tháng này chỉ có 2.000 tệ, tháng trước còn chỉ có 1.000 vì bị khấu trừ 2.000 tiền hàng. Sau hồi tranh cãi với Hoa, hắn lỡ tay sát hại. Đầu giờ chiều hắn mới đến Kim Viên xem thông báo tuyển người để làm giả chứng cứ ngoại phạm.
