Trường hợp đặc biệt
Ngày 12/9, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh có công văn gửi Bộ Y tế đề nghị xem xét và có ý kiến cho phép rút ngắn khoảng cách tiêm 2 mũi vắc-xin AstraZeneca từ 8 - 12 tuần xuống tối thiểu 6 tuần. Qua đó, nhằm đẩy nhanh tiến độ bao phủ mũi 2 trên địa bàn thành phố.
Tại Công văn số 255 ngày 22/7, Sở Y tế Hà Nội lưu ý: Đối với vắc-xin AstraZeneca, bảo đảm khoảng cách ít nhất 8 tuần giữa 2 mũi. Trong một số trường hợp đặc biệt cần hoàn thành đủ 2 mũi sớm, có thể thực hiện tiêm mũi 2 sau ít nhất 4 tuần.
Tại Việt Nam, đối với những nhóm nguy cơ, vùng dịch, trong một số trường hợp đặc biệt cần hoàn thành mũi 2 sớm, một số địa phương đã thực hiện tiêm vắc-xin mũi 2 vắc-xin AstraZeneca với khoảng cách ít nhất là 4 tuần.
Trước đó, Bộ Y tế cho biết, khoảng cách lý tưởng giữa 2 mũi tiêm của các loại vắc-xin là khác nhau.
Cụ thể, với vắc-xin AstraZeneca, mũi 1 cách mũi 2 tối ưu từ 8 - 12 tuần. Với vắc-xin Sputnik V, mũi 1 cách mũi 2 là 3 tuần. Trong khi đó, vắc-xin Pfizer có mũi 1 cách mũi 2 là 3 tuần. Vắc-xin Sinopharm, mũi 1 cách mũi 2 từ 3 - 4 tuần. Vắc-xin Moderna, 2 mũi cách nhau 28 ngày.
Trước đó, ngày 8/9, Hội đồng tư vấn chuyên môn về sử dụng vắc-xin của Bộ Y tế khuyến cáo, trong trường hợp bất khả kháng khi nguồn cung vắc-xin Covid-19 mũi 1 đã tiêm không đủ để tiêm mũi 2, có thể sử dụng vắc-xin khác để tiêm mũi 2.
Theo đó, nếu tiêm mũi 1 vắc-xin do AstraZeneca sản xuất, có thể tiêm mũi 2 bằng vắc-xin do Pfizer hoặc Moderna sản xuất. Nếu tiêm mũi 1 vắc-xin do Moderna sản xuất thì có thể tiêm mũi 2 bằng vắc-xin do Pfizer sản xuất và ngược lại.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh - chuyên gia dịch tễ, nguyên Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP Hồ Chí Minh) - cho biết, có nhiều mục tiêu khi phủ vắc-xin cho cộng đồng.
Trong đó, bao gồm mục tiêu làm sao để nhiều người tiêm 1 mũi nhất; Làm sao để người xung trận chiến đấu tiêm đủ 2 mũi sớm nhất; Làm sao để người dễ mắc bệnh và khi bệnh sẽ nặng tiêm được mũi 1 và 2 sớm nhất.
Theo chuyên gia này, vắc-xin phòng Covid-19 có nhiều nguồn cũng như nhiều loại. Do đó, người dân nên tiêm vắc-xin ngay khi có cơ hội. Trong khi đó, bác sĩ Khanh cảnh báo, trong thời gian chờ hoặc “kén” vắc-xin có thể nhiễm bệnh và lây cho người nguy cơ cao trong nhà.
Khoảng thời gian “vàng”
Giáo sư Y khoa Nguyễn Văn Tuấn - Trường Đại học New South Wales (Australia) cho biết, nhiều trường hợp đã tiêm đủ 2 mũi vắc-xin phòng Covid-19 vẫn nhiễm bệnh. Một trong những nguyên nhân chính là khoảng thời gian tiêm giữa 2 mũi vắc-xin. Ông dẫn chứng, theo kết quả nghiên cứu vắc-xin AstraZeneca báo cáo trên Lancet, khoảng cách thời gian vắc-xin có hiệu quả cao nhất là 3 tháng.
“Các chuyên gia lý giải rằng, 3 tháng là thời gian đủ để cơ thể chúng ta “làm quen” với vắc-xin trước khi nhận liều mới. Khi khoảng cách giữa 2 liều là 12 tuần, hiệu quả vắc-xin lên đến 81%, nhưng khi khoảng cách 6 tuần, hiệu quả chỉ 55%”, chuyên gia cho biết.
Theo Giáo sư Tuấn, đây là lí do Australia chọn khoảng cách 3 tháng để đạt hiệu quả cao nhất.
“Nhưng ở những nơi hiếm vắc-xin (như Việt Nam), nhà chức trách có xu hướng rút ngắn thời gian tiêm chủng giữa 2 liều”, Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn nhận định.
TPHCM hiện tăng cường tổ chức chủng ngừa Covid-19 cho các trường hợp chưa tiêm mũi 1 trong ngày 15/9. Theo Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TPHCM (HCDC), ngày 14/9, thành phố đã tiêm thêm 159.990 người. Tính đến ngày 14/9, thành phố đã tiêm được 8.316.763 mũi tiêm. Trong đó, có 6.624.241 mũi 1 và 1.692.522 mũi 2.