Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát trực tiếp kiểm tra chiếu xạ vải
Đợi chờ những tín hiệu tốt
Những ngày cuối tháng 5, đầu tháng 6-2016, các vườn vải ở huyện Lục Ngạn, Bắc Giang đã trổ mã, sai trĩu quả. Người nông dân hồ hởi, chờ đón một vụ vải mơ ước, bởi năm ngoái, lô hàng xuất thử đi thị trường Mỹ đã cho nhiều tín hiệu tốt.
Ông Giáp Văn Thành - Tổ trưởng tổ sản xuất vải thiều đạt tiêu chuẩn xuất ngoại tại thôn Kép 1, xã Hồng Giang, huyện Lục Ngạn cho biết, vải năm nay được mùa và cho chất lượng cao hơn, mẫu mã đẹp hơn năm ngoái. Đáng nói, vừa qua, có 4 đoàn nước ngoài về thôn Kép 1 để xem vùng trồng vải đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Tất cả đều khen người dân làm tốt, vải mẫu mã đẹp. Theo ông Thành, 2 năm nay, kể từ khi thông tin vải thiều Việt Nam được một số thị trường khó tính như Mỹ,
Australia, Nhật chấp nhận thì các bộ, ngành và địa phương cũng quan tâm rất nhiều trong việc hướng dẫn bà con vùng trồng vải theo quy trình VietGap để đáp ứng được yêu cầu ngặt nghèo của các thị trường này. Cụ thể, các hộ tham gia trồng vải tuyệt đối không sử dụng 5 hoạt chất bị cấm phun lên vải, vườn vải lúc nào cũng phải dọn dẹp sạch sẽ.
Ông Thành cho biết, vụ vải 2014-2015, gia đình ông xuất được vải thiều đi Australia, Nhật và Malaysia vì chất lượng sản phẩm đáp ứng được yêu cầu. Giá quả vải xuất khẩu sang các thị trường này cũng thường cao gấp 2 lần giá bán đi Trung Quốc, lại không phập phù. Cụ thể, từ năm 2015 trở về trước, cả vụ vải, gia đình ông Thành chỉ thu về khoảng 120-150 triệu đồng, nhưng vụ vải năm 2015 đã thu về gần 300 triệu đồng. Dự kiến năm nay, lợi nhuận mang về còn lớn hơn cả năm ngoái vì chất lượng quả vải cao, thị trường xuất khẩu đi các nước triển vọng hơn.
Theo đánh giá của Sở NN& PTNT Bắc Giang, vải thiều VietGap năm nay đạt khoảng 80.000 tấn, tương đương với năm 2015. Năm nay, phía Mỹ đã chấp nhận tăng thêm 7 mã số vùng trồng theo tiêu chuẩn GlobalGap để nhập khẩu vào thị trường này, nâng tổng số mã vùng trồng toàn tỉnh Bắc Giang lên 13 mã vùng, với diện tích gần 160 ha, thu hút 327 hộ tham gia.
Bên cạnh đó, Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) cũng quyết định cấp cho 2 doanh nghiệp 5 mã vùng trồng nữa trên địa bàn huyện Lục Ngạn để chỉ đạo quản lý trực tiếp và thu mua sản phẩm. Như vậy, hiện nay, riêng vải thiều sản xuất theo tiêu chuẩn đủ đáp ứng điều kiện sang các thị trường khó tính của toàn huyện Lục Ngạn ước đạt khoảng 1.500 tấn, tăng gần 900 tấn so với năm 2015.
Giấc mơ dài đã thành hiện thực
Ông Hoàng Trung, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật chia sẻ, để quả vải tươi xuất ngoại thành hiện thực là cả một hành trình dài 10 năm chuẩn bị và đàm phán với các đối tác, nhất là với Australia và Mỹ. “Quá trình chuẩn bị hồ sơ kỹ thuật theo quy định về kiểm dịch thực vật của nước nhập khẩu rất vất vả, tốn rất nhiều thời gian. Trung bình, để “mở đường” xuất khẩu cho một loại trái cây mất 3-4 năm, nhiều trường hợp phức tạp có thể mất hơn 10 năm”, ông Hoàng Trung thông tin.
Ngoài ra, trong quá trình thực hiện, chúng ta cũng gặp rất nhiều khó khăn. Ví như, phải cấp được mã vùng, trong khi người dân trồng manh mún, nhỏ lẻ, phải ghép 28-30 hộ vào với nhau mới cấp được 1 mã số vùng trồng (khoảng 10ha). Bên cạnh đó, cũng phải hướng dẫn người dân canh tác theo tiêu chuẩn
VietGap, không dùng hoạt chất cấm để phun lên cây vải, quy trình chiếu xạ, thu hoạch... Đến khi đáp ứng đủ các điều kiện thị trường bạn đưa ra, thì phía Việt Nam lại có rất ít doanh nghiệp tham gia thu mua để xuất khẩu. Bộ NN&PTNT đã nhiều lần phải mời doanh nghiệp tham gia, với cam kết phục vụ và tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp.
Vụ vải năm nay ông Hoàng Trung kỳ vọng, khối lượng vải xuất ngoại sẽ tăng mạnh so với năm trước. Theo lãnh đạo Cục Bảo vệ thực vật, vụ vải năm nay đã có sự chuẩn bị rất tốt từ các bộ và địa phương. Đáng lưu ý, doanh nghiệp sau khi thu mua sẽ chuyển lên Hà Nội để đóng gói, chiếu xạ tại Trung tâm chiếu xạ Hà Nội (Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, Bộ KH-CN) và xuất khẩu ngay. Sơ bộ tính toán đã tiết kiệm được 15-16 triệu đồng/tấn vải. Trong khi đó, vụ vải năm ngoái, doanh nghiệp thu mua tại Bắc Giang xong phải vận chuyển vào TP.HCM để chiếu xạ, rất mất thời gian và tốn kém.
