Không gian vắng ngắt, không một bóng động vật, nhưng chỉ cần mưa rơi xuống, tất cả thay đổi đến ngỡ ngàng.
Thắng cảnh siêu thực
Rann of Kutch là đầm lầy theo mùa nằm trong sa mạc Thar, Ấn Độ. Nó có diện tích khoảng 25.900 km2, được chia thành 3 phần: Rann of Kutch Lớn, Rann of Kutch Nhỏ và Đồng cỏ Banni.
Theo từ vựng tiếng Hindi, “Rann” có nghĩa là “sa mạc”, còn “Kutch” có nghĩa là “vừa khô vừa ướt”. Nó miêu tả chính xác đặc điểm của Rann of Kutch. Đó là lúc thì hoàn toàn khô hạn, lúc lại sũng nước.
Chiều cao trung bình của Rann of Kutch là 15m so với mặt nước biển. Một nửa Rann of Kutch Lớn khá bằng phẳng, rộng khoảng 7.500 km2, được muối phủ trắng. Mùa đông sa mạc Thar khan hiếm mưa, Rann of Kutch Lớn hoàn toàn khô ráo. Mặt muối bị nắng gió hong khô, biến thành biển muối trải rộng ngút tầm mắt. Mặt trời ló dạng, các tinh thể muối bắt nắng mới, sáng lấp lánh như rừng kim cương. Càng về trưa, mặt muối Rann of Kutch Lớn càng trắng sáng lóa mắt.
Những đêm trăng tỏ, Rann of Kutch Lớn không khác gì thế giới cổ tích. Từng hạt muối trong vắt phản xạ ánh sáng dịu nhẹ, biến mặt đất thành cánh đồng tinh tú mỹ lệ. Dù là ai cũng khó cưỡng lại khung cảnh thiên đường này.
Mùa hạ sang mang theo những cơn mưa như trút. Rann of Kutch chìm trong nước, trở thành đầm lầy. Thiên đường muối biến mất, nhưng thay vào đó lại là thiên đường khác tuyệt không kém.
Thiên đường sự sống
Rann of Kutch có 10 dòng sông chảy qua sa mạc Thar. Chúng là Luni, Bhuki, Bharud, Nara, Kharod, Banas, Sarswati, Rupen, Bambhan và Machchhu. Trước khi có mưa, hầu hết các dòng sông này đều khô cạn. Rann of Kutch Lớn không được tiếp nước, chỉ là đồng muối khô.
Mùa hè, các con nước từ thượng nguồn sa mạc Thar ồ ạt dồn xuống khu vực hạ nguồn Rann of Kutch. Đồng muối khô thoắt cái đã thành đầm nước mặn mênh mang. Chớp cơ hội, cỏ cây phơi phới phất lá. Tại các khu vực cửa sông, rừng ngập mặn và rừng nước lợ hồi sinh. Nhiệt độ ngày hè ở Rann of Kutch có lúc chạm 50oC. Trong cái nóng như thiêu như đốt, đủ các loài động vật tràn vào khu vực đầm lầy mới xuất hiện kiếm thức ăn và nước uống.
Trên khắp Rann of Kutch Lớn, những cụm đồi nhỏ cao hơn mặt bằng một chút chuyển sang màu xanh lá. Cây cối vừa thức giấc đã trở thành “nhà” của hàng loạt các loài chim. Dưới các vũng nước mặn, đàn hồng hạc di cư đông đến hàng nghìn con chia nhau chiếm cứ.
Bên Rann of Kutch Nhỏ, sự sống còn tấp nập hơn nữa. Nhờ cao và ít muối hơn mảng “Lớn”, nó có nhiều thực vật mọc. Trong các lùm cỏ, chim chóc đua nhau hót vang. Động vật ăn cỏ rủ nhau đi theo đàn, nhởn nhơ chơi đùa vì no bụng. Các loài ăn thịt như mèo sa mạc, chó sói, cáo... nhàn nhã nằm ườn dưới bóng cây.
Trong Đồng cỏ Banni, mật độ động vật lại càng dày đặc. Chỉ riêng chim cũng có đến khoảng 250 loài. Từ lâu, Rann of Kutch đã được quy hoạch làm khu bảo tồn động vật hoang dã. Nó cung cấp “nơi ăn chốn ở” cho khoảng 93 loài động vật không xương sống, 29 loài bò sát, 33 loài thú có vú và nhiều sinh vật khác.
Chỉ dựa vào muối
Theo nghiên cứu khảo cổ, con người có mặt tại Rann of Kutch từ trước Công nguyên. Hiện nay trên vùng đất cao nhất của Rann of Kutch Lớn vẫn còn tàn tích của tòa thành phòng thủ rộng 100ha. Nó tên là Dholavira, được xây dựng trong khoảng năm 2650 – 2550 TCN, có hệ thống thoát nước rất ấn tượng.
Trong Dholavira cũng có 16 hồ chứa nước rộng khoảng 79m và sâu 7m. Có vẻ như cư dân ở đây khá thích ngâm tắm. Họ xây rất nhiều bể tắm công cộng và đào 1 giếng sâu.
Vì nằm trong Rann of Kutch, tàn tích Dholavira cũng nổi bật nhất vào mùa đông. Biển muối trắng xóa xung quanh khiến nó càng thêm hư ảo. Làn gió thỉnh thoảng quét qua khe các tàn tích, tạo nên đợt sóng âm thanh rùng rợn, rất thích hợp cho những ai mê chủ đề kinh dị.
Vào năm 1920 tại bãi biển Mandvi của Rann of Kutch, cung điện mùa hè Vijay Vilas được khởi công. Nó phỏng theo kiến trúc cung đình Rajput (Ấn Độ), lộng lẫy và có sân vườn rộng 182ha. Vật liệu xây dựng Vijay Vilas là sa thạch đỏ. Hiện tại, chủ nhân của cung điện này là giới hoàng gia ở Kutch của Ấn Độ.
Vijay Vilas mở cửa đón du khách, thường xuyên có các nhà nghiên cứu địa chất, kiến trúc từ khắp thế giới ghé thăm. Ngoài ra, nó cũng là nơi cho các nhà sinh vật học, người tham quan tạm dừng chân nếu đủ khả năng tài chính.
Bên ngoài Rann of Kutch, cư dân Ấn Độ thành lập các “làng muối”. Họ chỉ cần thu hoạch muối tự nhiên đem bán là đủ sống. Ước tính, sản lượng muối của Rann of Kutch chiếm 25% cả nước.
