(GD&TĐ)-Tên GS.Hoàng Xuân Hãn (1909-1996) đã được chọn đặt cho một giảng đường ở Trường đại học Pont et Chaussées - một trong những đại học có uy tín hàng đầu của Pháp.
Tiểu sử GS Hoàng Xuân Hãn được gắn trước giảng đường (phòng học ngoại ngữ) |
Ông cũng là người Việt Nam duy nhất được chọn đặt tên bên cạnh những danh nhân Pháp như Christian Beullac, Jacques Boulloche, Albert Caquot, Célia Russo, Bejamin Nadault de Buffon, Jean Kérisel…
Trước đó, nhân kỷ niệm 100 năm truyền thống trường này, GS. Hoàng Xuân Hãn được Nhà trường vinh danh là một trong 100 sinh viên tiêu biểu nhất trong lịch sử của Trường.
Hoàng Xuân Hãn là một giáo sư toán học, kỹ sư, nhà sử học, nhà ngôn ngữ học, nhà nghiên cứu văn hóa, giáo dục Việt Nam. Ông là người soạn thảo và ban hành Chương trình Trung học Việt Nam đầu tiên.
Ông quê làng Yên Hồ, huyện La Sơn, nay là xã Yên Hồ, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh.
Năm 1926, Hoàng Xuân Hãn đậu bằng Thành Chung, rồi ra Hà Nội học trung học ở trường Bưởi. Sau đó một năm, theo thiên hướng, ông lại chuyển sang học chuyên Toán ở Lycée Albert Sarraut.
Năm 1930, Hoàng Xuân Hãn đỗ vào trường École normale supérieure và Trường Bách khoa Paris. Hoàng Xuân Hãn chọn học trường Bách Khoa. Trong thời gian này ông bắt đầu soạn cuốn Danh từ khoa học. Ông bắt đầu vào học École Nationale des Ponts et Chaussées (Trường Cầu đường Paris) từ năm 1932-1934.
Năm 1936, khi tham gia chiến dịch xóa mù chữ, ông nghĩ ra một phương pháp sử dụng cùng lúc cả ngữ âm hiện đại và truyền thống truyền miệng của đất nước.
Trong những bài báo xuất bản trên Tạp chí Khoa Học Sài Gòn (ông giữ mục Toán học của tạp chí này), ông đã kết hợp truyền thống dân gian và tính chặt chẽ tuyệt đối của toán học, những bài báo đó là những hình mẫu về sư phạm. Như vậy, qua thực hành, ông đã làm rạng rỡ những phương tiện tiếng Việt sử dụng trong lĩnh vực khoa học, vì thế mà mở một con đường cho sự “Việt Nam hóa” giáo dục mà ông sẽ vận dụng với tư cách là bộ trưởng của chính phủ độc lập đầu tiên (năm 1946).
Trong tư cách là sử gia và là nhà ngữ văn học, ông đã phát hiện ra di tích Đò Lèn, chỉ ra tầm quan trọng về mặt văn hóa của các tấm bia và của các gia phả do các dòng họ gìn giữ; và đặc biệt ông đã khôi phục các tác phẩm văn học viết bằng chữ Nôm.
Ông đã thực hiện bản văn có chú giải của tiểu thuyết bằng thơ Truyện Kiều của Nguyễn Du (1765-1820), một công trình uyên bác mẫu mực, được Hiệp hội Aubonne xuất bản sau khi ông mất.
Giáo sư đã được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Cụm công trình Lịch sử và Lịch Việt Nam.
PV (TH)