Những bằng chứng
Vào thời Trung cổ, thuyền của người Viking luôn được đặt một khúc gỗ chạm khắc đầu rồng phía trước. Bởi họ luôn tin rằng, điều này sẽ giúp ngụy trang trước những con rồng của biển cả.
Lúc bấy giờ, đa phần dân Viking vô thần, hoặc theo tôn giáo Bắc Âu, đề cao sự dũng cảm, khoa học và chắc hẳn phải có lý do họ mới tin vào sự tồn tại của rồng biển.
Thậm chí từng có giả thuyết cho rằng người Viking vốn gan lì mà lại biết sợ chứng tỏ họ đã phải đối mặt với điều sợ hãi đó. Người Viking thậm chí còn miêu tả rồng biển có thân hình lượn sóng, dài tới 30m, đầu giống như đầu ngựa.
Tuy nhiên, chỉ mấy thế kỷ gần đây, tính xác thực và hấp dẫn của đề tài này mới trỗi dậy mạnh mẽ do hàng loạt sự kiện về rồng biển được ghi nhận.
Đầu tiên phải kể đến chuyến vượt Đại Tây Dương năm 1843, thủy thủ người Tây Ban Nha Roberto Garcia khẳng định thấy một con rồng đen dài chừng 10m xuất hiện vào một buổi chiều biển động dữ dội.
Thủy thủ người Anh Charlie Hoose khi qua Ấn Độ Dương vào một ngày sóng gió năm 1901 cũng thấy một quái vật khổng lồ hình giống rắn.
Cả đoàn thủy thủ tàu Paulina thì cam đoan vào tháng 7-1858, họ đã chứng kiến cảnh rồng biển đang bắt cá voi.
Tới tháng 8-1848, các thủy thủ chiến hạm Anh Daedalus nhìn thấy ở khoảng giữa mũi Hảo Vọng và đảo Elena một con vật rất lớn hình rắn, bơi lướt trên biển, đầu ngóc hẳn lên mặt nước.
Trước đó, vào cuối năm 1841, gần Oporto, nhóm sĩ quan tàu chiến Anh Plumper đã vẽ lại một con vật lạ và khi so sánh các bức vẽ của 2 đoàn thủy thủ, người ta thấy chúng giống nhau.

Cá mái chèo Oarfish được cho là có hình dạng lạ và kích thước lớn dễ khiến người ta liên tưởng tới một sinh vật lớn giống như rồng biển.
Cuối cuộc chiến tranh thế giới lần thứ nhất, một chiến hạm Đức bắn chìm chiếc tàu Anh Iberian ở phía Bắc Đại Tây Dương.
Theo lời viên chỉ huy và các thủy thủ Đức, sau khi tàu Anh nổ chìm dưới mặt nước, cùng với mảnh xác tàu nổi lên là một con vật hình rắn rất lớn, nó vùng vẫy mãnh liệt trong khoảng hơn chục giây rồi lặn mất tăm.
Năm 1947, chiếc tàu Mỹ Santa Clara cũng gặp quái vật tương tự. Năm 1951, ngư dân vịnh Herios chứng kiến một con vật hình rắn dài hơn 12m, màu xanh xám, lưng có vây nhọn hoắt như vây cá tuyết và bơi rất nhanh.
Tại Ấn Độ Dương ngày 2-12-1968, khi bay ở độ cao 30m cách mặt biển, hai phi công Liên Xô Ivan Djouss và Fedor Dolienko bỗng thấy một quái vật khổng lồ dài hơn 10m, đường kính thân gần 1m đang bơi ngoằn ngoèo.
Vài phút sau, họ lại thấy quái vật khác có hình dáng tương tự. Tiến sĩ Donald Stewart - nhà nghiên cứu sinh vật học khi làm việc tại hồ Morar ở Scotland mô tả một sinh vật giống như rồng, có bướu trên lưng, dài khoảng 6m.
Vào tháng 8-1969, trong lần ra câu cá ở hồ Morar, hai người đàn ông Duncan McDonnell và Bill Simpson phát hiện thấy một con quái vật dài gần 8m khi nó đâm vào xuồng máy của họ.
Nó có lớp da dày, màu nâu sậm với 3 cái bướu màu đen trên lưng, chiếc đầu giống rắn, sau đó nó biến mất thật nhanh vì bị một người đánh bằng mái chèo và người kia nổ súng.
Vào tháng 1/1984, anh kỹ sư máy tàu Jim Thomson vừa câu được một con cá ở gần Vancouver (Canada) thì đột nhiên cách tàu anh chừng 60 m nổi lên một con vật hình rắn dài chừng 8 m, mõm đen nhọn, tai to, trên đầu có những chiếc sừng khá đẹp. Con vật nhìn anh giây lát rồi nhào lộn rất nhanh xuống nước.

Hình ảnh rồng biển được mô tả trong truyền thuyết của người dân Bắc Âu.
Thay cho lời giải
Trước những bằng chứng xuất hiện liên tục nên từ thế kỷ 13 đã xuất hiện những người chuyên nghiên cứu về “hiện tượng rồng biển” nhưng việc nghiên cứu mới thực sự mang tính hệ thống và khoa học thì chỉ bắt đầu từ cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20.
Đứng đầu lĩnh vực này phải kể đến nhà bác học Jzlo Oudamans, người Hà Lan. Theo thống kê của Oudamans thì chỉ trong một thời gian ngắn trong thế kỷ 19, đã ghi nhận được 162 lần xuất hiện của rồng biển.
Căn cứ theo những thông tin có được, Oudamans tạm chia rồng biển thành 4 loại gồm: loại đầu bờm, loại có vây, loại giống lươn bụng vàng và loại giống thằn lằn nước.
Cùng với những sự kiện và khám phá, số người tin rồng biển có thật không ngừng tăng lên. Theo họ, đại dương mênh mông ẩn chứa nhiều động vật lạ mà giới khoa học chưa biết đến hoặc chưa có điều kiện tiếp cận kỹ càng; rồng biển là một trong số đó. Nhưng ở chiều ngược lại, cũng không ít người coi rồng biển chỉ là con vật huyền thoại.
Theo họ, dù đã có nhiều lời kể, hình vẽ về rồng biển nhưng đến nay vẫn chưa ai bắt, chụp ảnh, ghi âm, ghi hình được nó. Còn các nhà khoa học và thủy sinh vật nêu quan điểm thận trọng hơn.
Họ cho rằng nếu rồng biển tồn tại thực sự thì chúng có lẽ là một trong số những loài vật còn sót lại từ thời tiền sử - chẳng hạn một loài ngư long nào đó, thường sống nơi biển sâu và rất ít khi nổi lên mặt nước.
Một giả thuyết khác lại cho rằng rồng biển có thể chỉ là loài rắn biển cực lớn, vì giới khoa học đã tìm thấy hàng trăm loài rắn sống trong các đại dương, trong đó có loài lớn và dài tới 8 - 9m.

Hải long - loại “rồng biển” được thừa nhận tồn tại nhưng có kích thước khá khiêm tốn và được ưa chuộng làm vật nuôi của các đại gia. Ảnh: TL
Cuối cùng những cuộc tranh luận cũng “tạm” tìm thấy điểm chung thỏa mãn sự “phấn khích” của những người tin rằng rồng biển có thật và “lời giải thỏa đáng” cho những người không tin vào sự tồn tại của rồng biển.
Crime, một nhà sinh học người Pháp cho rằng, không loại trừ khả năng những ngư dân đi biển đã giáp mặt với một con vật có hình dạng kỳ dị với chiều dài không tưởng và đó chính là loài cá mái chèo khổng lồ có tên khoa học là Oarfish, loài động vật này được mô tả lần đầu tiên vào năm 1772.
Tuy nhiên, người ra rất ít khi gặp loài cá này, kể cả ngư dân chuyên đánh bắt cá ở những vùng biển xa, bởi loài cá này sống ở độ sâu khoảng 1.000m so với mặt nước biển.
Thế giới đã từng ghi nhận về một con Oarfish có chiều dài tới 17m, nặng 300kg. Thật dễ hiểu khi các thủy thủ mô tả chúng là rồng biển, khi con Oarfish khổng lồ, dài ngoằng này lượn lờ bên con tàu ngoài biển khơi.
Rất ít khi con người bắt được cá Oarfish khi chúng còn sống. Theo Crime thì dù được mô tả nhiều trong huyền thoại, gọi chúng là quái vật biển, rắn biển khổng lồ, hay rồng biển, nhưng thực tế loài cá này không gây nguy hiểm cho con người.
Còn vào thời điểm hiện tại trên thế giới các nhà khoa học đã thừa nhận có sự tồn tại thực sự của rồng biển, thế nhưng loài vật này không có được kích thước đáng kinh ngạc như trong truyền thuyết.
Bởi hải long lá là một loài cá thuộc họ cá chìa vôi, có hình dáng giống hệt những chiếc lá hình con rồng và chỉ xuất hiện ở bờ biển phía Tây và Nam Australia.
Hải long lá thường sống ở vùng biển có độ sâu từ 5-35m. Đặt biệt, chúng chỉ xuất hiện ở vùng nước ôn đới với nhiệt độ quanh năm dao động từ 14-19 độ C.
Thông thường, Hải long lá có chiều dài gần 35cm nhưng có một số con phát triển đặc biệt nên kích thước của chúng có thể lên tới 45cm.
Với thân hình giống những chiếc lá giúp cho hải long lá có tài ngụy trang tài tình nhất dưới đáy đại dương, hòa nhập với những loài thực vật. Vì vậy, các loại cá dữ khó mà biết được nó là một loài cá nên tránh được cảnh bị ăn thịt.
Hải long lá hạn chế vận động và có thể đứng yên tại một vị trí trong suốt khoảng thời gian dài 68 tiếng đồng hồ. Tuy nhiên, một số con hải long lá thỉnh thoảng sẽ di chuyển với tốc độ 150m/g và trong một khoảng thời gian dài.
Hải long lá có miệng dài và nhỏ, chủ yếu dùng để hút con mồi vào trong. Thức ăn khoái khẩu của chúng là các loài không xương sống nhỏ sống quanh quẩn trong những đám tảo bẹ. Để tự vệ cũng như tấn công, hải long lá co cơ thể lại và chĩa những cái gai trên mình ra.
Đó chính là vũ khí quan trọng nhất của loài cá quý hiếm dưới đáy đại dương này. Hải long lá cái đẻ trứng mỗi năm một lần và mỗi lần đẻ khoảng 250 trứng.
Sau đó, chúng sẽ để trứng của mình lên bộ phận ấp trứng nằm ở trên đuôi của con đực để thụ tinh. Trứng được hải long đực mang suốt bên mình cho đến khi nở.
Sau khoảng 8 tuần, số trứng đó sẽ nở thành những chú hải long lá con nhưng chỉ có khoảng 5% số đó phát triển được đến tuổi trưởng thành (khoảng 2 năm tuổi).
Chính vì vẻ đẹp tuyệt vời, khác lạ của mình, hải long lá trở thành đối tượng của những người thích nuôi cá cảnh và những kẻ thích săn tìm vật lạ tìm cách săn bắt và mua bán chúng trái phép.
Nhà sinh vật Crime cho rằng, sự tồn tại của rồng biển là có thật, nhưng so với truyền thuyết thì sự tồn tại của loài sinh vật này hoàn toàn khác xa.
Bởi sự tồn tại của loài rồng biển trong truyền thuyết còn liên quan tới vấn đề tâm linh tôn giáo. Chính vì thế việc hình tượng hóa về sức mạnh của một sinh vật mang tính huyền thoại là điều dễ hiểu.