 Ảnh minh họa. Nguồn: Nationalgeographic |
 Minh họa về nước trồi |
Nhóm nghiên cứu, do GS Ka Kit Tung của trường Đại học Washington đứng đầu, đã thu thập bằng chứng là mẫu nước được lấy từ độ sâu từ hệ thống các thiết bị có tên “phao Argo” cho thấy một chu kỳ 30 năm đã khiến sự ấm lên của Trái đất "tạm nghỉ" bằng cách “nhấn chìm” phần lớn lượng nhiệt xuống đáy đại dương.
 Ảnh minh họa. Nguồn: Nationalgeographic |
Chu kỳ này diễn ra khi nước mặn và đậm đặc do có sự bốc hơi, từ vùng biển nhiệt đới chảy đến Bắc Đại Tây Dương, gặp vùng nước loãng hơn (ít muối hơn) do đó bị “chìm” xuống dưới sâu và kéo theo cả nhiệt độ.
GS Tung phân tích thêm: “Trong thời kỳ ấm áp, dòng hải lưu di chuyển nhanh mang theo nhiều nước hơn từ Caribbean đến Bắc Đại Tây Dương, “hâm nóng” cả vùng nước trên bề mặt, do đó băng tan và dần dần khiến nước loãng hơn, hiện tượng này sau một vài thập kỷ sẽ tạo ra chu kỳ 30 năm làm mát”.
Những dữ liệu trong lịch sử ở Đại Tây Dương cho thấy cứ 30 năm nhiệt độ tăng lên thì theo sau đó là 30 năm với mức nhiệt dễ chịu hơn.
Các nhà nghiên cứu đã công nhận về giai đoạn sự nóng lên của Trái đất bị đứt quãng từ 1945 - 1975 bắt nguồn từ việc "hút nhiệt" của chu kỳ trên, điều này thậm chí từng gây lo ngại về một kỷ băng hà mới.
Tuy nhiên từ năm 1976, chu kỳ này đột ngột thay đổi và góp phần vào sự nóng lên của Trái đất khi nhiệt bị giữ lại ở bề mặt nhiều hơn. Kể từ năm 2000 là chu kỳ "làm mát" và nhiệt độ toàn cầu đã không tăng kể từ mức kỷ lục của năm 1998.
Cùng với dữ liệu từ thiết bị "phao Argo", GS Tung đã kiểm tra nhiệt độ ở miền Trung nước anh trong vòng 350 năm. Ông tin rằng điều này khẳng định cho chu kỳ 70 năm của đợt ấm và lạnh. Những dữ liệu trong quá khứ này khiến ông lạc quan: “Chúng ta có thể có thêm 10 năm nữa hoặc ngắn hơn, theo lịch sử, chúng ta đang ở giữa chu kỳ này”.
GS Tung cũng bổ sung: “Sau 2006, độ mặn trong nước biển Đại Tây Dương đã hạ bớt cùng với việc băng tan ở Bắc Cực và hiện tại nó đang ở tiến độ chậm. Một khi nó ở dưới độ trung bình dài hạn, thì thời kỳ tới sẽ là sự ấm lên nhanh chóng”.
Sự nóng lên quay trở lại
Một vài nhà nghiên cứu khác trong lĩnh vực này đã công nhận những thống kê của Tung như một phần của các bằng chứng ngày càng thuyết phục cho thấy Đại Tây Dương đóng vai trò trong việc gián đoạn tăng nhiệt này.
 Ảnh minh họa. Nguồn: Nationalgeographic |
GS Reto Knutti thuộc Viện Công nghệ liên bang Thụy Sĩ gần đây đã đăng tải một bài đánh giá về tất cả các lập luận liên quan tới sự gián đoạn: “Tôi thấy các nghiên cứu bổ sung cho nhau và chúng đều nhấn mạnh rằng sự biến chuyển tự nhiên trong đại dương và bầu khí quyển góp phần quan trọng thay đổi dài hạn sự tác động của con người. Sự hiểu biết sâu rộng hơn về phương thức thay đổi giúp hiểu rõ hơn về thời gian gián đoạn của quá khứ cũng như dự đoán về tương lai”.
Nhưng ông Reto Knutti vẫn nhắc đến khả năng ấm lên quay trở lại đột ngột do việc hai hiện tượng El Nino và La Nina, có ảnh hưởng lớn tới nhiệt độ Trái đất, sẽ “nổi hứng quay trở lại hành động” vào năm nào vẫn rất khó dự đoán, thêm vào đó là hoạt động của Mặt trời, khí thải nhà kính...
Một số nhà khoa học khác cho rằng giả thuyết Đại Tây Dương có vẻ thú vị nhưng cần thêm nhiều thời gian quan hơn, TS Jonathan Robson tại Đại học Reading (Anh) nói: “Chúng ta phải đợi 15 - 20 năm để biết điều gì đang diễn ra”.
