"Ý kiến của các ĐBQH mà tôi trực tiếp nghe từ đầu phiên chất vấn tới nay và trước kỳ họp này nhiều ĐBQH khác cũng đã điện thoại gặp tôi và góp ý về SGK. Có rất nhiều người dân, trong đó có các nhà khoa học về GD, nhà văn, nhà thơ, nhà văn hóa, giáo viên... với tư cách là PHHS phản ánh. Chúng tôi đã lắng nghe một cách cẩn thận và qua đó thấy rằng, tất cả các ý kiến đó đều rất tâm huyết, rất trách nhiệm với mong muốn góp ý cho ngành GD để có một bộ SGK thật tốt để thực hiện yêu cầu đổi mới GD", Phó Thủ tướng chia sẻ.
Phó Thủ tướng cho biết: Hiện nay chúng ta đang thực hiện đổi mới. Gần như năm nào, kỳ họp QH nào cũng có một chủ đề liên quan đến GD, được cử tri và các ĐBQH quan tâm. Rõ nhất là vấn đề thi, riêng năm nay là SGK.
Vấn đề này là thực hiện theo nghị quyết của QH và điều đặc biệt lưu ý đã được quy định rất kỹ trong Luật Giáo dục mới sửa đổi. Tôi nhớ, đó là điều 32, khoản 3 quy định rất rõ về ai chịu trách nhiệm về SGK. Từ việc hướng dẫn quy trình biên soạn, thành lập hội đồng, quy trình thẩm định ra sao đến việc phê duyệt sách... đều được quy định bằng luật chứ không phải bằng văn bản dưới luật. Và trực tiếp ở đây là trách nhiệm của Bộ GD&ĐT.
Luật quy định Bộ trưởng Bộ GD&ĐT chịu trách nhiệm tất cả các khâu đó. Nói điều đó để thấy việc này không thuộc thẩm quyền trực tiếp của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, cũng như các vấn đề GD khác dù không thuộc thẩm quyền nhưng Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đặc biệt quan tâm.
Chính phủ trong các phiên họp gần đây đều có thảo luận, có nói về vấn đề SGK. Thủ tướng nhắc nhiều lần, Phó Thủ tướng hai lần họp với Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cùng lãnh đạo của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, TN, TN và NĐ của Quốc hội, các chuyên gia, những người tham gia thẩm định, viết chương trình. Cá nhân tôi nhiều lần gặp riêng từng đồng chí và các thầy cô giáo...
Tôi có thể nói là bộ SGK đã được biên soạn, cuốn Tiếng Việt của nhóm Cánh Diều đã được Bộ GD&ĐT thẩm định, phê duyệt là có lỗi, có sai sót, có sạn (tùy theo cách dùng từ). Lỗi này cần phải được tiếp thu một cách rất cầu thị và khoa học.
Có những việc liên quan đến chuyên môn, phải dạy ngôn ngữ cho trẻ mới bắt đầu đi học thì người bình thường không hiểu, phải có trao đi, đổi lại một cách cởi mởi và trên hết là cầu thị. Chính phủ đã yêu cầu Bộ GD&ĐT thực hiện đúng tinh thần như vậy. Đồng chí Bộ trưởng đã báo cáo Chính phủ, nhìn nhận rõ có sai sót và trách nhiệm thuộc về Bộ trong đó trách nhiệm theo luật thuộc về Bộ trưởng. Bộ trưởng đã có những bước chỉ đạo khá cương quyết. Ví dụ, Bộ trưởng đã thay Chủ tịch Hội đồng thẩm định...
Việc này Chính phủ tiếp tục chỉ đạo Bộ trưởng nói riêng và cả Bộ GD&ĐT phải hết sức lưu ý, bởi vì những sai sót ấy là có thể tránh được. Chúng ta phải rút kinh nghiệm nghiêm túc, nghiêm khắc, để quy trình biên soạn, thẩm định SGK lớp 2, lớp 6 năm nay và các năm tiếp theo không để xảy ra tình trạng tương tự...
Nói về chủ trương thực hiện một chương trình, nhiều bộ SGK, Phó Thủ tướng dùng hình ảnh: Trước kia chúng ta dùng một chương trình, một bộ SGK, không có sự phân biệt và coi như bắt buộc giống như quy định các cô giáo chỉ dùng một bộ áo dài đồng phục, một màu, một kiểu - thì bây giờ một chương trình, nhiều bộ SGK để phát huy sáng tạo, không độc quyền, giống như quy định vẫn là áo dài nhưng màu sắc, chất liệu, kiểu dáng khác nhau. Nhiều bộ hơn nhưng phải đúng là áo dài. Chất liệu, đường kim mũi chỉ phải đẹp hơn, tốt hơn áo dài đồng phục trước đây.
Vì vậy, dù có một bộ SGK hay nhiều bộ SGK thì chất lượng ít nhất bằng hoặc tốt hơn ngày xưa. Đây là trách nhiệm của Bộ GD&ĐT và Bộ không thể hoàn thành được nếu không có sự đóng góp ý kiến của đội ngũ giáo viên, các nhà khoa học giáo dục và toàn thể nhân dân.
Bộ GD&ĐT cần tận dụng công nghệ thông tin công khai các bản thảo SGK trước khi phê duyệt, thậm chí trong quá trình thẩm định, để mọi người dân, trong đó có rất nhiều giáo viên, người có kinh nghiệm dạy trẻ, góp ý và qua đó chắt lọc, tiếp thu những ý kiến đúng, giải thích lại những ý kiến chưa đúng để toàn xã hội đồng thuận. Tất cả chúng ta đều vì tương lai của đất nước, đều vì con cháu.
Trân trọng cảm ơn các ý kiến đóng góp tâm huyết, trách nhiệm cho ngành giáo dục, Phó Thủ tướng tin tưởng, cùng với việc kế thừa những thành tựu đã đạt được nhất định chúng ta sẽ đổi mới giáo dục thành công.
