(GD&TĐ) - Mặc dù ngành GD – ĐT và các cấp chính quyền đã có nhiều cố gắng trong việc quan tâm tới công tác giáo dục và chăm sóc trẻ ở bậc học mầm non, đặc biệt đối với trẻ mầm non ở các điểm trông giữ trẻ tư nhân, tuy nhiên, do nhiều khó khăn khách quan và chủ quan, do đặc thù riêng của bậc học mà sự quản lý của các cấp chính quyền và của ngành Giáo dục ở một số địa phương đối với bậc học quan trọng này có phần bị buông lỏng, hệ quả là chất lượng có nhiều bất cập.
Thời gian gần đây, qua các phương tiện thông tin đại chúng, hàng loạt vụ bạo hành đối với trẻ mầm non được phanh phui trước công luận khiến cho dư luận xã hội hết sức bức xúc.
Cách đây 5 năm, Bộ GD&ĐT đã chính thức ban hành quyết định số 02/2008/QĐ-BGDĐT ngày 22/01/2008, quy định chuẩn nghề nghiệp đối với giáo viên mầm non. Theo đánh giá của những người trong cuộc và dư luận xã hội thì chuẩn giáo viên mầm non ra đời thời gian qua đã góp phần không nhỏ trong quá trình nâng cao chất lượng bậc học có nhiều nét đặc thù này.
Tuy nhiên, để chuẩn giáo viên mầm non thực sự đi vào cuộc sống và tiếp tục phát huy hiệu quả, tác dụng trong thời gian tới cần có nhiều việc phải làm.
Chuẩn giáo viên mầm non mà Bộ GD&ĐT ban hành gồm có ba phần: Phẩm chất đạo đức lối sống; kiến thức của người giáo viên; kĩ năng sư phạm. Mỗi lĩnh vực có các yêu cầu và các tiêu chí cụ thể kèm theo. Theo đó, người giáo viên mầm non không chỉ là người trông nom trẻ an toàn mà còn cần có kiến thức về nghiệp vụ sư phạm, dinh dưỡng, y tế….
Cũng theo chuẩn giáo viên mầm non đã ban hành, người giáo viên phải lập kế hoạch chăm sóc trẻ phù hợp, phải biết cách tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ theo hướng tích hợp, tổ chức cho trẻ hoạt động nhóm, sử dụng có hiệu quả hồ sơ nhóm, lớp phụ trách. Đặc biệt người giáo viên phải có kĩ năng giao tiếp tạo tình cảm thân mật, gần gũi với trẻ, có khả năng xử lí tốt những tình huống bất thường có thể xảy ra.
Thực tế thời gian qua cho thấy, thực hiện đầy đủ tất cả các tiêu chí đặt ra nêu trên không phải là việc dễ dàng bởi một số nguyên nhân chủ quan và khách quan như: Chất lượng đội ngũ giáo viên không đồng đều ở các vùng, miền ở các loại hình trường công lập, tư thục; điều kiện cơ sở vật chất không đảm bảo; sĩ số lớp quá đông…
Thời gian tới, để chuẩn giáo viên mầm non thực sự đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả như mong muốn, trước hết cần chú trọng đặc biệt tới đội ngũ giáo viên. Nếu như khẳng định, đội ngũ giáo viên là nhân tố quyêt định trong chất lượng giáo dục thì có thể nhận thấy, đội ngũ giáo viên ở bậc học mầm non thời gian qua chưa được quan tâm đúng mức về chất lượng.
Hay nói đúng hơn, với tâm lý xem nhẹ tầm quan trọng của bậc học mầm non, công tác tuyển dụng giáo viên ở bậc học này có phần lỏng lẻo, dễ dãi. Trong nhiều trường mầm non, tình trạng thiếu giáo viên đạt “chuẩn” xảy ra khá phổ biến. Cá biệt, có một số trường hoặc điểm trông giữ trẻ tư nhân, có nhiều “giáo viên” chưa qua trường lớp đào tạo bài bản, không có chuyên môn nghiệp vụ vẫn được hành nghề.
Có một nghịch lý đang diễn ra là nhiều sinh viên sư phạm ngành mầm non ở các trường cao đẳng, đại học chính quy sau khi ra trường không xin được việc làm trong khi một số trường mầm non đặc biệt là các trường thuộc loại hình tư thục, dân lập hoặc ở các vùng nông thôn, miền núi lại dễ dàng tiếp nhận những giáo viên chỉ mới được đào tạo theo kiểu hình thức, chiếu lệ.
Qua tìm hiểu, được biết, có một số trong những giáo viên dạng này là con em cán bộ ở địa phương cần giải quyết công ăn việc làm, các trường vì những lý do tế nhị mà phải tiếp nhận. Việc để tồn tại những giáo viên thiếu nhiệt huyết, thiếu tấm lòng yêu trẻ, yếu kém về khả năng chuyên môn, nghiệp vụ là những lý do chính dẫn đến chất lượng giáo dục còn nhiều hạn chế và nạn bạo hành đang trở thành vấn đề nhức nhối hiện nay.
Rõ ràng cần phải có những chế tài, hành lang pháp lý để các trường mầm non tiếp nhận, tuyển dụng những sinh viên yêu nghề, yêu trẻ có năng lực chuyên môn. Ngành Giáo dục và các cấp chính quyền cần tăng cường hơn nữa công tác thanh, kiểm tra để không ngừng nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên mầm non đặc biệt là đối với loại hình trường dân lập, tư thục.
Cần kiên quyết loại ra khỏi ngành những giáo viên yếu kém về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, vi phạm đạo đức nhà giáo đồng thời đóng cửa những điểm trông giữ trẻ tư nhân không đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất và thủ tục pháp lý.
Bùi Minh Tuấn
