Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố kế hoạch mở rộng các cơ sở giam giữ tại căn cứ hải quân Mỹ ở Vịnh Guantanamo, Cuba, để tiếp nhận hàng nghìn người nhập cư bị trục xuất như một phần trong nỗ lực tăng cường trục xuất người nhập cư bất hợp pháp khỏi đất Mỹ.
Sáng kiến này được tiết lộ vào ngày 29/1/2025 trong lễ ký Đạo luật Laken Riley lưỡng đảng, trong đó yêu cầu giam giữ và trục xuất những cá nhân không có giấy tờ bị buộc tội trộm cắp và tội bạo lực, ngay cả trước khi bị kết án.
Biện minh cho việc sử dụng Vịnh Guantanamo, ông Trump lập luận: “Một số cá nhân tệ đến mức chúng ta thậm chí không tin tưởng các quốc gia giam giữ họ, vì chúng ta không muốn họ quay trở lại. Vì vậy, chúng ta sẽ gửi họ đến Guantanamo”. Ông Trump gọi cơ sở này là “một nơi khó có thể thoát ra”.
Vịnh Guantanamo, nổi tiếng nhất là nơi giam giữ những nghi phạm khủng bố, cũng có một trung tâm xử lý người di cư riêng.
Tổng thống Trump cho biết, ông sẽ ký một sắc lệnh hành pháp chỉ đạo Bộ Quốc phòng và Bộ An ninh Nội địa mở rộng và chuẩn bị các cơ sở cho những người mới đến.
"Hầu hết mọi người thậm chí còn không biết rằng, chúng ta có 30.000 giường ở Guantanamo để giam giữ những người nhập cư bất hợp pháp tội phạm tồi tệ nhất đe dọa người dân Mỹ", ông Trump khẳng định, và nói thêm rằng, động thái này sẽ "đưa chúng ta tiến gần hơn một bước tới việc xóa bỏ tệ nạn tội phạm di cư trong cộng đồng của chúng ta một lần và mãi mãi".
Kể từ ngày đầu tiên trở lại nhiệm sở, Tổng thống Trump đã ban hành một loạt các sắc lệnh hành pháp nhằm cải tổ hệ thống nhập cư của Mỹ. Các đặc vụ của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) đã tiến hành các cuộc đột kích trên khắp đất nước, bắt giữ hàng trăm người mỗi ngày.
Các thành phố bị nhắm mục tiêu bao gồm Boston, New York, Newark và San Francisco, với các đặc vụ tập trung vào việc bắt giữ những người nhập cư đã phạm tội sau khi nhập cảnh bất hợp pháp vào Mỹ, theo cơ quan này.
Chính quyền ông Trump cũng đã tăng cường nỗ lực trục xuất, sử dụng máy bay quân sự cho các chuyến bay trục xuất và đe dọa áp thuế quan cùng các biện pháp trừng phạt khác đối với các quốc gia từ chối tiếp nhận người bị trục xuất.
Vịnh Guantanamo là căn cứ hải quân Mỹ từ năm 1903 và được chuyển đổi thành trại giam vào năm 2002 dưới thời Tổng thống George W. Bush để giam giữ những nghi phạm khủng bố sau vụ tấn công ngày 11/9.
Cơ sở này từ lâu đã bị chỉ trích vì tra tấn và giam giữ vô thời hạn mà không bị buộc tội hoặc xét xử.
Tính đến tháng 1/2025, vẫn còn 15 người bị giam giữ tại địa điểm này, nhiều người trong số họ đã bị giam giữ trong hơn hai thập kỷ mà không bị buộc tội chính thức.
Chính phủ Cuba liên tục lên án sự hiện diện của căn cứ quân sự Mỹ tại Vịnh Guantanamo, gọi đó là sự vi phạm chủ quyền của Cuba, và nêu lên mối lo ngại về tình trạng vi phạm nhân quyền tại cơ sở giam giữ.
Vào ngày đầu tiên nhậm chức, Tổng thống Trump đã đưa Cuba trở lại danh sách các quốc gia bảo trợ khủng bố, đảo ngược lệnh hành pháp do cựu Tổng thống Joe Biden ban hành chỉ một tuần trước đó.