(GD&TĐ) - Hằng năm, mỗi khi mùa đông giá rét đến đã làm không ít trâu, nghé và một số gia súc khác của huyện Bắc Hà bị chết do rét, thiếu thức ăn. Cùng với sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, các cấp, các ngành, trạm khuyến nông huyện Bắc Hà ra sức giúp đỡ bà con nông dân chủ động phòng chống rét cho đàn gia súc bảo đảm đời sống, sản xuất.
Chung tay giúp đỡ bà con nông dân, Trạm khuyến nông huyện đã chủ động xây dựng và triển khai công tác phòng chống rét cho đàn gia súc trong mùa đông, bà Tống Ngọc Mai, trạm trưởng trạm Khuyến nông huyện Bắc Hà cho biết một số biện pháp: “trạm đã tăng cường mở các lớp tập huấn phòng chống rét cho đàn gia súc, bảo quản, dự trữ thức ăn, trồng, chăm sóc, thu hoạch, bảo quản và chế biến cỏ voi VA06… hướng dẫn bà con làm chuồng trại nuôi nhốt gia súc và phối hợp với các cơ quan, đoàn thể huyện, xã triển khai công tác kiểm tra, theo dõi, tuyên truyền, vận động bà con nông dân phòng chống rét cho đàn gia súc…”
Trong tháng 10 và 11, Trạm khuyến nông huyện Bắc Hà mở mới 70 lớp tập huấn kỹ thuật sản xuất nông lâm nghiệp, trong đó trọng tâm là tập huấn kỹ thuật bảo quản thức ăn cho gia súc, kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch bảo quản cỏ VAO6, kỹ thuật phòng chống rét cho đàn gia súc… cho bà con nông dân nắm bắt, áp dụng vào thực tế chăn nuôi. Trong tháng 12, Trạm khuyến nông tăng cường cử cán bộ xuống cơ sở mở các lớp tập huấn phòng chống rét tại chỗ, trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật cho bà con nông dân, bà Tống Ngọc Mai, trạm trưởng trạm Khuyến nông huyện Bắc Hà khẳng định.
 |
| Bà con nông dân Bắc Hà mở rộng diện tích cỏ VA06 bảo đảm nguồn thức ăn tươi xanh cho gia súc trong mùa đông |
Cùng với việc phối hợp với Trạm thú y làm tốt công tác phòng chống dịch bệnh, bảo đảm thể trạng đàn gia súc sinh trưởng, phát triển, có sức đề kháng chống rét, trạm khuyến nông huyện chú trọng giúp người nông nông dân chủ động nguồn thức ăn cho đàn gia súc trong mùa đông thông qua việc tiếp tục triển khai mở rộng diện tích cỏ VA06, được nguồn vốn Trung tâm khuyến nông- khuyến lâm quốc gia và vốn Nghị quyết 30 a CP đầu tư.
Năm 2009 và năm 2010, Trạm Khuyến nông huyện Bắc Hà triển khai thành công 02 mô hình trồng thí điểm 5 ha cỏ VA06 tại xã Na Hối với 80 hộ nông dân tham gia và 4,2 ha tại xã Lùng Phình với 42 gia đình người Mông, Phù Lá tham gia, cho năng suất trung bình đạt gần 60 tấn/ha, nhờ được cán bộ khuyến nông hướng dẫn, đến nay, bà con nông dân tại xã Na hối đã mở rộng diện tích lên trên 15 ha, xã Lùng Phình có gần 10 ha, bảo đảm nguồn thức ăn cho đàn gia súc trong mùa đông.
Cuối năm 2010 và đầu năm 2011, Hội Nông dân và Trạm Khuyến nông huyện phối hợp triển khai mở rộng diện tích, đưa cây cỏ VA06 vào trồng đại trà. Theo đó, 420 hộ dân ở 13 xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số thuộc diện đặc biệt khó khăn của huyện được hỗ trợ mỗi hộ 300 kg giống cỏ; 50 kg phân bón NPK và được cán bộ khuyến nông hướng dẫn trồng 20 ha cỏ voi. Đến nay, diện tích cỏ voi VA06 trồng mới này sinh trưởng và phát triển tốt, cho thu hoạch. Từ thành công của mô hình trồng cỏ voi VAO6 triển khai trong các năm trước, đến thời điểm này gia đình nông dân Bắc Hà đã chủ động mua cây giống về trồng xung quanh vườn nhà, góp phần mở rộng diện tích trồng cỏ VA 06 toàn huyện lên trên 80 ha, bảo đảm nguồn thức ăn dự trữ cho gia súc trong mùa đông.
Nhờ nguồn thức ăn từ cỏ VA06 cùng nguồn rơm rạ sau thu hoạch và một số loại thức ăn khác đã góp phần bảo đảm thức ăn cho đàn gia súc ở vùng cao Bắc Hà, nhất là vào mùa đông này.
 |
| Cán bộ khuyến nông huyện hướng dẫn kỹ thuật chống rét cho trâu |
Năm 2011, từ nguồn vốn hỗ trợ theo Nghị quyết 30a của Chính phủ, Trạm khuyện nông huyện huyện Bắc Hà đã triển khai mô hình trồng 1ha mô hình cỏ voi VA06 tại thôn Chỉu Cái (xã Na Hối) với 20 hộ gia đình tham gia.
Anh Giàng Củi Phà, dân tộc Phù Lá, thôn Chìu Cái, xã Na Hối, một gia đình tham gia mô hình trồng thí điểm cỏ voi VA06 phấn khởi cho biết: “Tham gia mô hình, gia đình được cho giống, được hướng dẫn kỹ thuật trồng cỏ VA06. Giống cỏ này tốt hơn các giống cỏ trước, trồng ở chỗ nào cũng được. Cỏ sinh trưởng rất khoẻ, lớn nhanh, sau hơn 2 tháng trồng cây cỏ tốt lắm, đến đầu tháng 12 này mình có thể cắt cho trâu ăn được rồi! Mùa đông này gia đình không lo thiếu thức ăn cho trâu, ngựa như mọi năm nữa!
Bên cạnh đó trạm khuyến nông huyện Bắc Hà phối hợp với phòng kinh tế, hội nông dân huyện triển khai thành công các dự án hỗ trợ làm chuồng trại cho nông dân từ các nguồn vốn đầu tư Nhà nước.
Thời điểm cuối năm 2010, đầu năm 2011, huyện Bắc Hà đã làm mới 1.400 chuồng trại ( trong đó, chương trình 135 CP, giai đoạn 2 hỗ trợ hộ nghèo cải thiện vệ sinh môi trường thông qua hỗ trợ làm mới 1.260 chuồng trại; vốn nghị quyết 30a CP hỗ trợ làm 80 chuồng trại, nguồn vốn dự án của Ủy ban dân tộc hỗ trợ xây dựng 60 chuồng trại thiết kế trình tường đất, đảm bảo chuồng trại ấm áp trong mùa đông, mô hình này được đánh giá là rất hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tế tại vùng cao cần được nhân rộng.
 |
| Làm chuồng trại kiên cố nuôi nhốt gia súc |
Từ tháng 9 năm 2011, từ nguồn Nghị quyết 30a của Chính phủ, Hội Nông dân huyện Bắc Hà đã phối hợp với Trạm khuyến nông triển khai dự án hỗ trợ 400 hộ nông dân có hoàn cảnh khó khăn tại 20 xã trên địa bàn xây dựng chuồng nuôi gia súc kiên cố, mỗi hộ được hỗ trợ 20 tấm lợp prô xi-măng và 3,5 kg đinh để làm chuồng trại, các hộ nông dân này được cán bộ khuyến nông huyện, xã hướng dẫn kỹ thuật làm và che chắn chuồng trại, bảo đảm chuồng trại ấm áp, chắn gió lạnh, nuôi nhốt cho đàn gia súc trong mùa đông.
Để nâng cao hiệu quả trong công tác phòng chống đói, rét gia súc trong mùa đông năm nay, Trạm khuyến nông huyện chủ động phối hợp với các ngành chức năng và 21 xã, thị trấn đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân vệ sinh, tiêu độc khử trùng chuồng trại, che chắn đảm bảo đủ ấm, đồng thời chủ động nguồn thức ăn xanh cho gia súc trong những tháng cao điểm mùa mưa lạnh, tranh thủ, tận dụng thu hoạch rơm rạ, chuẩn bị thức ăn tinh, thô đầy đủ. Những ngày nhiệt độ xuống thấp, người chăn nuôi không nên chăn thả gia súc ngoài đồng hoặc trên rừng qua đêm, có thể dùng chăn, bao tải khoác cho gia súc; cho nghé, bê, trâu, bò ăn bổ sung cháo nóng, cám khi rét, các biện pháp sưởi ấm cho gia súc; phủ bao, bạt xung quanh chuồng trại, làm bếp lò cạnh chuồng trại để khi rét ủ ấm cho đàn gia súc.
| Theo khảo sát đánh giá mới nhất của Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lào Cai cho thấy: trong tổng số 68.286 hộ chăn nuôi đại gia súc toàn tỉnh thì số hộ có chuồng trại đảm bảo yêu cầu kỹ thuật là 29.394 hộ (chiếm 43 %) số còn lại (57%) là chuồng tạm sơ sài và thả rông hầu như không có biện pháp bảo vệ gia súc trong những ngày giá rét (có tới 11% số hộ nuôi thả rông) số hộ nuôi thả rông tập trung nhiều ở các huyện Văn Bàn, Bát Xát, Sa Pa (đây cũng là những huyện có số gia súc chết rét nhiều). Như vậy có thể thấy rằng việc chăm sóc quản lý không tốt gia súc trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt là một trong những nguyên nhân chủ yếu làm gia tăng thiệt hại. Có tới 90% nhu cầu thức ăn xanh cho đàn gia súc phụ thuộc hoàn toàn vào tự nhiên, trong khi đó vụ đông thì ngay cả cỏ trồng cũng không cho năng suất, việc chế biến dự trữ thức ăn cho vụ đông còn hạn chế (phần lớn các hộ có dự trữ rơm khô nhưng lượng không đủ) nên nguồn thức ăn trong vụ đông hầu như cạn kiệt. Trong điều kiện như vậy cộng với nhiệt độ thấp làm gia súc phải huy động năng lượng dự trữ của cơ thể chống rét nên dẫn đến suy kiệt sức khỏe chết do đói và rét. Từ những nguyên nhân như biến động thời tiết, phương thức chăn nuôi nhỏ lẻ phân tán, tăng đàn nhanh... tình hình dịch bệnh ngày càng phức tạp cũng là một trong những yếu tố làm cho đàn gia súc bị suy giảm sức khỏe dễ đổ ngã khi gặp điều kiện giá rét. |
Bài, ảnh:Xuân Cường-Đức Minh
