Nếu chỉ dừng lại ở đó, tôi tin rằng dư luận sẽ không “phẫn nộ” như chúng ta đã chứng kiến. Vì rằng, việc nông dân Lý Sơn phun thuốc trừ sâu vào tỏi là có thật; ai nói ở Lý Sơn chỉ toàn “tỏi sạch”, tôi đồ rằng người đó không bình thường về tâm sinh lý hoặc thiếu hiểu biết ngọn nguồn.
Chỉ có cuồng yêu Lý Sơn và thiếu thông tin mới nói đến chữ “sạch” cho tỏi Lý Sơn. Nhưng sở dĩ cô “doanh nhân” kia bị ném đá tơi bời là bởi, kèm theo cú “dìm hàng” tỏi Lý Sơn, cô ta liền mời gọi mọi người hãy mua tỏi “sạch” của mình, mà tỏi ấy cũng ở Lý Sơn.
Họa có những người thiểu năng mới đi tin vào lời quảng cáo ấy. Bôi xấu người khác để nói tốt về mình là một hành vi vô đạo. Trong câu chuyện này thì có dấu hiệu của phạm pháp nữa. Chả thế mà Công an Quảng Ngãi phát công văn hỏa tốc truy tìm chủ nhân của Facebook nọ để xử phạt theo luật định.
Gạt qua những cãi vã vẫn thường thấy mỗi khi có chuyện “chưa nhất trí cao” trên không gian mạng, cũng xin được nói thật một điều với Lý Sơn và cả những ai yêu mến hòn đảo xinh đẹp này, rằng không nên để tình cảm chi phối hết mọi lý trí khi nói về câu chuyện tỏi ở Lý Sơn. Cần thẳng thắn với nhau để trả lời câu hỏi: Nông dân Lý Sơn có lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật trong quá trình trồng tỏi không? Trả lời ngay là “có”, mà có nhiều chứ không phải ít!
Báo cáo từ kết quả khảo sát của Sở TN&MT Quảng Ngãi phối hợp với Liên đoàn Quy hoạch và điều tra tài nguyên nước miền Trung sau khi thực hiện đề cương “Khoan giếng, lắp đặt thiết bị phục vụ quan trắc, kiểm soát trữ lượng, chất lượng nước dưới đất trên địa bàn huyện Lý Sơn” từ tháng 9/2018 đến tháng 5/2019 đã chỉ ra rằng, mỗi năm nông dân Lý Sơn đã sử dụng 600 tấn phân hóa học và 40 tấn thuốc bảo vệ thực vật trên diện tích 300 hecta trồng tỏi và hành.
Cứ chia đều 40 tấn thuốc bảo vệ thực vật ra cho 300 hecta thì đủ biết tỏi và hành ở hòn đảo này có “ngấm” thuốc trừ sâu hay không.
Cũng cần nói thêm rằng, trong vài năm qua, đã xuất hiện mô hình trồng tỏi sạch, không sử dụng phân hóa học và thuốc từ sâu như lâu nay, song chỉ dừng lại ở “mô hình” mà thôi.
Yêu mến Lý Sơn là điều không phải bàn đối với mọi người Việt Nam yêu nước. Hòn đảo ấy là kết quả của sự hun đúc từ những điều linh thiêng qua 400 năm gìn giữ chủ quyền lãnh hải trong đó có Hoàng Sa - Trường Sa của cha ông ta.
Nhưng để tình yêu ấy trọn vẹn hơn, người dân Lý Sơn cũng cần bình tâm nhìn nhận về việc ứng xử của mình với cây tỏi truyền thống được cả nước mến yêu. Cứ xài 40 tấn thuốc sâu và 600 tấn phân hóa học mỗi năm như thế, khách du lịch nào cũng chỉ đến một lần rồi chia tay.
