Một trong những quốc gia được nhắc nhiều và chịu ảnh hưởng ngay trong ngày nhậm chức của Tổng thống Mỹ Donald Trump là Mexico, khi tên gọi cả một vịnh biển được đổi lại và nhiều người nhập cư có nguy cơ bị trục xuất.
Ngay sau lễ tuyên thệ nhậm chức ngày 20/1 (ngày 21/1 theo giờ Việt Nam), Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký hàng loạt sắc lệnh hành pháp, trong đó có quyết định đổi tên một số địa danh nhằm “tôn vinh sự vĩ đại của nước Mỹ”. Khu vực biển Vịnh Mexico vốn có nhiều đóng góp cho nền kinh tế Mỹ, được Tổng thống Trump ký sắc lệnh đổi tên thành Vịnh Mỹ.
Sắc lệnh do ông Trump ký đã nêu rõ việc đổi tên này sẽ thúc đẩy di sản phi thường của nước Mỹ và đảm bảo các thế hệ công dân nước này trong tương lai tôn vinh di sản của những người anh hùng đi trước vì lợi ích quốc gia. Theo đó, tất cả các bản đồ và tài liệu của chính phủ liên bang Mỹ từ nay sẽ phải đổi từ Vịnh Mexico sang tên mới là Vịnh Mỹ.
Ngoài tên địa danh nói trên, Mexico còn xuất hiện trong các quyết định hành pháp đầu tiên khác của tân Tổng thống Donald Trump liên quan đến vấn đề nhập cư. Ông đã ký sắc lệnh triển khai quân đội đến biên giới phía Nam nước này và cho tái khởi động việc xây dựng bức tường biên giới Mỹ - Mexico. Thậm chí ông còn ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia ở biên giới phía Nam để ngăn chặn làn sóng nhập cư bất hợp pháp từ Mexico sang.
Ngay sau đó, chính phủ nước láng giềng Mexico đã có những động thái đáp lại các sắc lệnh liên quan do ông Trump ban hành. Bộ trưởng Nội vụ Mexico Rosa Icela Rodriguez ngày 21/1 đã công bố một dự án mang tên “Mexico ôm lấy bạn”, với các chương trình hỗ trợ cho những người nhập cư bị trục xuất khỏi nước Mỹ và giúp họp sớm hòa nhập cuộc sống mới ở Mexico.
Theo đó những người Mexico bị Mỹ trục xuất sẽ có cơ hội tiếp cận các dự án phúc lợi xã hội về việc làm, bảo hiểm sức khỏe, thai sản, thất nghiệp, khuyết tật, nghỉ hưu. Chính phủ Mexico còn cấp cho mỗi công dân hồi hương từ nước Mỹ khoảng 100 USD như một khoản hỗ trợ nhỏ khi về nước. Mexico đã cho nghiên cứu các chính sách trên từ khi ông Trump còn đang tranh cử tổng thống.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình cách đây hơn 4 năm và trong suốt chiến dịch tranh cử vừa qua, ông Donald Trump đã liên tục thể hiện quan điểm cứng rắn về người nhập cư trái phép, đặc biệt là từ Mexico.
Ông chỉ trích những người nhập cư trái phép này đã mang gene xấu vào nước Mỹ, do đó một trong những ưu tiên trong chương trình hành động khi trở thành tổng thống của ông là thực hiện đợt trục xuất lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Theo Bộ An ninh nội địa Mỹ, hiện có khoảng 11 triệu người nhập cư đang sinh sống ở Mỹ một cách bất hợp pháp và nhiều người trong số này đến từ Mexico. Chiến dịch trục xuất của tân Tổng thống có thể ảnh hưởng đến phần lớn số người nhập cư trái phép này và quy mô quá lớn cũng đang đặt ra thách thức đối với chính sách trục xuất của Mỹ.
Các chính sách mới nói trên cũng đang tạo ra sức ép không nhỏ đối với nước láng giềng phía Nam của Mỹ là Mexico. Dù đã có kế hoạch từ trước nhưng một số thành phố biên giới của Mexico như Tijuana đã phải ban bố tình trạng khẩn cấp vì dự báo sẽ đón dòng người di cư khổng lồ đổ ngược về Mexico để tránh lệnh trục xuất bắt buộc của Mỹ.
Những diễn biến ngay trong ngày đầu nhậm chức này đã báo hiệu một mối quan hệ sẽ không mấy êm dịu giữa Mỹ và Mexico trong nhiệm kỳ 4 năm sắp tới của ông Donald Trump.
