Tục lệ cúng ngày rằm giữa tháng đã có từ lâu đời. Mục đích là cầu mong thần linh, gia tiên phù hộ cho gia đình cả tháng, cả tuần mạnh khỏe, may mắn, an lành. Đặc biệt, ngày rằm được coi là ngày tưởng nhớ về cội nguồn, tổ tiên theo đạo lý uống nước nhớ nguồn. Đó là vào ngày rằm các tháng trong năm, còn ngày Rằm tháng Chạp (tức ngày 15 tháng 12 âm lịch) lại càng quan trọng hơn. Quan trong bởi lẽ đây là ngày rằm cuối cùng của năm.
Sau Rằm tháng Chạp là người người, nhà nhà tất bật bước vào chuẩn bị cho cái Tết năm mới đủ đầy và tươi mới.
Lễ cúng Rằm tháng Chạp ngày nay, thời gian eo hẹp, có nhiều mối quan tâm nên mỗi gia đình có một cách thức tiến hành lễ cúng khác nhau, có thể là lễ cúng chay, có thể là lễ cúng mặn, không cần phải quá xa hoa cầu kỳ, chỉ cần gia chủ thành tâm, thành ý là được.
Năm nay, ngày rằm cuối cùng của năm 2021 rơi vào đúng thứ Hai đầu tuần nên dường như ai cũng hối hả tất bật từ sáng sớm. Mọi người đi chợ sớm để còn kịp giờ đi làm. Có lẽ vì vậy nên ngoài chợ có vẻ đông đúc hơn.
Các mặt hàng “đắt hàng như tôm tươi” ngoài chợ nhìn chung bao gồm những thứ xoay quanh phục vụ mâm cúng. Mỗi khu chợ có giá cả khác nhau nhưng các mặt hàng có vẻ khá giống nhau.
Gà
Đối với nhiều gia đình, gà là món không thể thiếu trong mâm cỗ cúng vì thế trong hôm nay, gà được hàng quán bán nhiều hơn ngày thường. Có loại gà sống, gà chín và tùy thuộc vào nhu cầu của khách, người bán hàng phục vụ theo từng chủng loại.
Tại khu chợ Văn Chương (quận Đống Đa), giá cả nhỉnh hơn ngày thường khoảng 10.000 đồng/1 kg. Giá gà tại chợ Hôm, chợ Hàng Bè, chợ Cầu Giấy thì nhỉnh hơn khoảng 20.000đồng/1 kg. Khu vực chợ Hà Đông chỉ nhỉnh hơn 5.000 đồng/1 kg.
Các khu vực chợ Hôm chợ Hàng Bè, chợ Cầu Giấy đặc biệt có nhiều gà luộc sẵn, được trang trí đẹp mắt, buộc cánh tiên, da gà căng mọng khá hấp dẫn, thu hút nhiều chị em bận rộn, không có nhiều thời gian để lựa chọn.
Các khu chợ này còn có nhiều quầy bán kèm nhiều món sẵn như nem, chim quay, canh bóng, đồ xào, tất cả đều được sắp sẵn rất chuyên nghiệp và tiện lợi.
Giò chả
Giò chả là món ăn được xếp loại đắt hàng nhất trong số các món cúng ngày rằm năm nay.
Với một số gia đình vì quá bận rộn nên họ chỉ cần khoanh giò/chả, chiếc bánh chưng cùng hoa tươi, chén nước là cũng tạm gọi “lòng thành” dâng lên tổ tiên ngày rằm cuối năm.
Vì thế quầy bán giò chả ở nhiều chợ luôn đong đúc. Đặc biệt ở chuỗi các cửa hàng giò chả Phúc Lộc đông hơn ngày thường. Có lẽ cũng vì một phần uy tín và một phần nhu cầu tăng cao.
Bánh chưng và xôi
Bánh chưng là món không chỉ có ngày Tết. Ngày thường cũng có nhiều gia đình mua bánh chưng để thắp hương ngày rằm. Các khu chợ có rất nhiều quầy chỉ bán riêng bánh chưng. Họ tập trung bán bánh chưng ngày hôm nay, giá vẫn không đổi, dao động từ 30.000 - 100.000 đồng/chiếc tùy khối lượng bánh.
Bên cạnh đó, cũng có một số tiểu thương ngày thường không bán bánh chưng nhưng ngày này, lại cung cấp bánh chưng phục vụ thực khách trong nhiều khu tập thể. Cụ thể khu tập thể Kim Liên, quận Đống đa, khu tập thể Mai Động, quận Hai Bà, khu tập thể Văn Chương, quận Đống Đa.
Xôi cũng là món ăn đắt hàng mà chị em lựa chọn cho mâm cúng rằm nên ngay từ sáng sớm, các quầy, mẹt bán xôi đã bày biện hấp dẫn để phục vụ bà con.
Tại các khu chợ quanh Hà Nội, người bán đóng sẵn xôi trong bát, đĩa nhựa/phíp rất tiện lợi cho người mua. Xôi gấc được lựa chọn nhiều hơn cả. Có cửa hàng cầu kỳ làm xôi 3 tầng màu gồm gạo, đỗ... Giá dao động từ 20.000 - 80.000 đồng/đĩa tùy lượng xôi.
Chè bạt cốt, chè đỗ xanh cũng được chị em nội trợ chọn mua nhiều. Giá không nhỉnh hơn ngày thường.
Đồ khô
Nhiều gia đình có thời gian và họ chú trọng mâm cúng ngày này hơn nên đồ khô cũng rất đắt hàng. Mâm cỗ đúng chuẩn không thể thiếu bát canh măng hay tô miến, nấm hương nên mặt hàng này cũng đắt khách ngày rằm.
Các mặt hàng này hiện không thiếu trong các khu siêu thị mini. Nhiều bà nội trợ chọn mua đồ khô tại đây vì đa dạng và giá cả ổn định.
Hoa quả
Cúng rằm thì hoa quả là thứ không thể thiếu. Theo phong thủy, mâm hoa quả đặt trên bàn thờ tổ tiên thể hiện lòng hiếu thảo và ước mong những điều tốt lành trong gia sự.
Hoa tươi đắt hàng nhất ngày rằm cuối cùng của năm 2021 là những nhánh đào nho nhỏ, xinh xắn. Giá cả khá đắt, tại chợ Văn Chương, 1 nhánh đào nhỏ cao 40-60 cm cũng có giá 150.000 đồng. Nhánh nhỏ hơn, cao 30-35cm có giá 60.000-80.000 đồng.
Hoa hồng, hoa cúc vàng cũng khá đắt hàng. Giá 1 bông hồng nhung cũng khoảng 20.000, gấp đôi ngày thường.
Loại quả thắp hương ngày này đắt hàng nhất là dứa. Theo quan niệm, dứa là biểu tượng phong thủy truyền thống cho sự giàu có và may mắn vì vậy, ở các chợ, chỉ đến khoảng giữa trưa là hầu như hết sạch. Giá cả có đắt hơn hẳn so với ngày thường.
Cam ngày thường rất nhiều, đủ loại từ cam sành, cam canh, cam xanh… nên bà con có thể dễ dàng lựa chọn. Ngày rằm này giá cả dao động đắt hơn ngày thường từ 10.000-25.000 đồng/1 kg bởi cam là một trong những loại quả được các gia đình ưa chuộng nhất khi cúng ban thờ vào ngày rằm, đặc biệt ngày rằm cuối cùng của năm.
Chuối mang ý nghĩa là "thu hút" vì vậy, hầu hết các gia đình dù ít hay nhiều cũng mua sắm cho mình 1 nải chuối. Chuối năm nay rẻ, hầu như không tăng giá ở các chợ. Tuy nhiên, để chọn nải đẹp thì phải đi sớm.
Bưởi là loại hoa quả ưa chuộng trong mâm cúng, nhiều gia đình lựa chọn mua bưởi từ trước nên ngày này bưởi bày bán nhiều nhưng giá không tăng.
Ngoài các khu vực chợ, siêu thị, các shop bán hàng online cũng bận rộn không kém phục vụ nhu cầu của khách hàng từ gà, xôi, bánh chưng, đồ khô... đến cả mâm cúng được bày biện sẵn. Tuy nhiên, vì hôm nay trời ướt át và rét nên phí ship cao hơn mọi ngày.
Tuy nhiên, dẫu có phải trả phí cao hơn một chút nhưng mọi người hầu như đều vui vẻ bởi năm mới sắp tới rồi. Mong cho mọi phiền muộn hay không may qua đi, chỉ còn lại những điều vui vẻ, may mắn, hạnh phúc ở lại và bước qua năm mới!