Thiếu chặt chẽ trong quản lý
Theo Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà (QL&PTN) Hà Nội, hiện quỹ nhà thuộc sở hữu Nhà nước mà đơn vị đang quản lý là: 13.815 căn (nhà do cơ quan tự quản chuyển giao là 6.859 căn), trong đó 2.913 căn đã có hồ sơ mua nhà và thuộc diện được bán, còn lại 10.902 căn không đủ điều kiện để bán vì đang có tranh chấp, cũng như vướng mắc về thủ tục, hoặc thất lạc hồ sơ gốc...
Lý giải về nguyên nhân trên, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho rằng, trong số gần 11.000 căn không đủ điều kiện để bán tồn đọng, khó giải quyết từ nhiều năm trước do có tranh chấp, vướng quy hoạch, hoặc đã có quyết định thu hồi đất.
Nhiều trường hợp là nhà cổ, biệt thự có giá trị, không được bán dù người thuê có đơn. Nhiều nhất là quỹ nhà có nguồn gốc cơ quan tự quản từ hàng chục năm trước, hồ sơ gốc bị thất lạc, cơ quan đã giải thể, sáp nhập, hoặc có thì không hợp tác bàn giao cho thành phố quản lý, bán cho hộ gia đình sử dụng...
Nguyên nhân chủ quan là việc bán nhà sở hữu Nhà nước liên quan đến nhiều ngành, nhiều cấp (UBND các phường; các sở, ngành: Cục Thuế, Tài chính, Xây dựng, Quy hoạch - Kiến trúc, Tài nguyên và Môi trường, chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai...) nhưng việc phối hợp nhiều lúc chưa chặt chẽ, việc giải quyết thủ tục bán nhà còn chậm, không bảo đảm thời gian theo quy trình là 45 ngày làm việc...
Sẽ có giải pháp thực hiện trong năm 2017
Theo báo cáo của Sở Xây dựng Hà Nội, tính đến hết tháng 6/2017, trong số 2.913 căn đã có đơn và hồ sơ mua nhà, Sở đã duyệt giá bán 2.430 căn. Với 483 căn còn lại, đã kiểm tra thực địa để xác định giá bán 377 căn; còn lại Công ty TNHH MTV QL&PTN Hà Nội có trách nhiệm mời tổ chuyên viên liên ngành xác định giá bán, báo cáo thành phố phê duyệt, dự kiến trong tháng 8 này sẽ hoàn thành.
Với những căn nhà không đủ điều kiện bán, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, Sở sẽ phân loại cụ thể, xác định rõ trách nhiệm của từng đơn vị liên quan và đưa ra các giải pháp thực hiện ngay trong năm 2017 này.
Theo đó, Công ty TNHH MTV QL&PTN Hà Nội sẽ loại khỏi danh sách bán nhà 1.698 căn vướng quy hoạch, giải phóng mặt bằng. Với 693 căn nằm trong khu phố cổ, công ty có trách nhiệm phối hợp với BQL phố cổ báo cáo Sở Xây dựng rà soát, đề xuất thành phố xem xét quyết định danh mục nhà tiếp tục bán (với điều kiện không nằm trong danh mục nhà cổ có giá trị phải bảo tồn, không nằm trong đề án giãn dân phố cổ).
Liên quan đến 1.592 căn không đủ điều kiện để bán vì không ký được hợp đồng thuê nhà (do người dân không hợp tác với Công ty TNHH MTV QL&PTN Hà Nội ký hợp đồng thuê để tránh phải trả tiền thuê nhà), đại diện Sở Xây dựng cho biết, Sở đã yêu cầu trong quý III/2017, công ty phải tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương gửi thông báo yêu cầu người sử dụng đến ký hợp đồng thuê nhà.
Sau 3 lần ra thông báo, nếu người sử dụng không ký hợp đồng thuê nhà thì loại ra khỏi danh sách tồn đọng. Sở cũng yêu cầu Công ty TNHH MTV QL&PTN Hà Nội báo cáo cụ thể từng trường hợp tranh chấp, khiếu kiện, đòi sở hữu nhà để giao Thanh tra Sở Xây dựng kiểm tra, giải quyết theo Luật Khiếu nại...
Theo đề xuất của Sở Xây dựng Hà Nội, sau ngày 30/12/2017, nếu các cơ quan tự quản của T.Ư và Hà Nội không bàn giao nhà đất, Sở sẽ từ chối tiếp nhận. Cùng với đó, để đẩy nhanh tiến độ bán nhà, Sở đề nghị Bộ Xây dựng tháo gỡ một số vướng mắc về thời điểm và thẩm quyền xác nhận việc bố trí, phân phối nhà ở cho cán bộ, công nhân viên của các cơ quan diện tự quản trước đây, làm căn cứ để tính tiền bán nhà; hướng dẫn về hệ số nhà ở chung cư có tầng hầm, tầng lửng, thang máy và hệ số K phân lớp khi tính tiền sử dụng đất; việc áp dụng chế độ miễn giảm tiền sử dụng đất.
