Liên quan đến việc Giáo sư Michiko Yoshii yêu cầu nhà sản xuất phim “Em và Trịnh” xin lỗi, Báo Giáo dục và Thời đại có cuộc phỏng vấn với luật sư Nguyễn Thị Diễm Phượng, người đại diện pháp lý của Giáo sư Michiko.
Giải tỏa khúc mắc gia đình
“Nhân vật có thật” phản ứng
Danh ca Khánh Ly chia sẻ với báo chí rằng, bộ phim “Em và Trịnh” đã phản ánh không chân thực mối quan hệ giữa bà và nhạc sĩ Trịnh Công Sơn lúc sinh thời. Bà cảm thấy không vui khi biết trong phim có những cảnh Khánh Ly đút sữa chua cho ông ăn, chủ động đi tìm vị nhạc sĩ, ôm ông khi ông buồn. Khánh Ly khẳng định giữa bà và Trịnh Công Sơn không có tình yêu.
Từ góc độ khác, danh ca Thanh Thúy cho biết, bà thấy lạ lẫm với tạo hình nhân vật của mình trên phim. “Đó là thời gian mẹ tôi mới mất. Tôi để tang mẹ, đi hát chỉ mặc toàn áo dài trắng và đen. Cả đời, cho đến nay chưa bao giờ tôi mặc áo sườn xám và búi tóc như thế. Tôi cũng rất ‘kỵ’ hình ảnh một nam, một nữ đi về trong ngõ hẻm mờ ảo như thế. Đó không phải là tôi”, danh ca Thanh Thúy lên
- Phim “Em và Trịnh” ảnh hưởng thế nào đến cuộc sống của Giáo sư Michiko và gia đình?
Giáo sư Michiko từng có mối quan hệ cá nhân với cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Bà có chia sẻ những tấm hình chụp chung với nhạc sĩ. Bà cũng từng làm luận văn về đề tài liên quan đến nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Tất cả chi tiết trong phim nói về nhân vật Michiko trong phim đều trùng hợp với giáo sư Michiko Yoshii ngoài đời.
Việc bộ phim đưa những chi tiết về đời tư của nhân vật Michiko ảnh hưởng khá nhiều đến cuộc sống của giáo sư. Tuy trong phim “Em và Trịnh” không sử dụng hình ảnh Trịnh Công Sơn cùng Michiko thời trẻ đưa lên màn ảnh rộng nhưng toàn bộ nội dung phim thì nói về cả hai.
Nhưng khi phim trình chiếu, con trai Giáo sư Michiko có đến xem do đang làm thiện nguyện ở Việt Nam. Anh thấy nhân vật giống mẹ mình nên đã mang những thắc mắc hỏi ba mình. Những thắc mắc làm gia đình Giáo sư Michiko không thoải mái với nhau.
Việc yêu cầu nhà sản xuất xin lỗi chỉ là để giải tỏa khúc mắc gia đình, giải tỏa việc không thoải mái khi phim đưa một giai đoạn đời tư rất riêng của bà lên phim.
- Từ ngày bấm máy bộ phim đến nay, nhà sản xuất đã lần nào liên hệ với Giáo sư Michiko chưa?
Tôi khẳng định rằng, trong quá trình thực hiện bộ phim, nhà sản xuất “Em và Trịnh” không liên lạc và xin phép giáo sư Michiko. Bà Michiko cũng chưa bao giờ đồng ý để nhà sản xuất sử dụng thông tin đời sống riêng tư của mình làm chất liệu để làm phim.
- Phía Giáo sư Michiko đã đưa ra yêu cầu gì?
Giáo sư Michiko là người rất kín đáo nên bà ấy không chia sẻ nhiều. Giáo sư Michiko chỉ yêu cầu khép câu chuyện bằng lời xin lỗi từ phía nhà sản xuất. Yêu cầu đơn vị sản xuất phải phát hành một thông cáo báo chí công khai xin lỗi về hành vi tiết lộ bí mật đời tư khi chưa nhận được sự chấp thuận của bà.
Cùng với đó là các điều kiện tiên quyết gồm: Cam kết nội dung thông cáo báo chí phải luôn luôn xuất hiện trong phần giới thiệu phim mỗi khi trình chiếu trước công chúng và không lặp lại sai phạm này đối với Giáo sư Michiko cũng như bất cứ trường hợp tương tự nào khác trong tương lai.
Tôi nghĩ, Giáo sư Michiko nhờ luật sư lên tiếng can thiệp sự việc trong khi những người khác có thể họ không biết bản thân được quyền lên tiếng phản đối. Có thể họ nghĩ rằng, bản thân do dính dáng đến một vị nhạc sĩ nổi tiếng nên đương nhiên đời sống riêng tư thì mọi người được khai thác và suy nghĩ này là không đúng.
Không muốn gây khó cho nhà sản xuất phim
“Em và Trịnh” sau 3 tuần công chiếu đạt doanh thu 100 tỷ đồng.
Phim “Em và Trịnh” của nhà sản xuất Galaxy EE ra mắt khán giả ngày 10/6. Sau 3 tuần công chiếu chính thức, phía nhà sản xuất “Em và Trịnh” thông báo bộ phim đã cán mốc doanh thu 100 tỷ đồng. Bộ phim về cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn trở thành phim Việt Nam có doanh thu cao nhất năm 2022 ở thời điểm đó nhưng vướng vào luồng tranh cãi gay gắt về cách xây dựng nhân vật.
- Tại sao đến hiện tại Giáo sư Michiko mới yêu cầu nhà sản xuất ‘Em và Trịnh’ phải xin lỗi công khai?
Nếu ai đã từng biết đến Giáo sư Michiko thì đều biết hành trình thiện nguyện hơn 30 năm qua tại Việt Nam của bà. Với tính cách kín đáo, tốt bụng vốn có, khi phim “Em và Trịnh” vướng lùm xùm từ các nhân vật với cáo buộc sử dụng hình ảnh họ mà không xin phép. Thời điểm đó, bà Michiko đã không chọn lên tiếng vì bà không muốn ảnh hưởng đến việc trình chiếu thương mại của tác phẩm.
Thời điểm ngay từ đầu bộ phim ra mắt đã nhận thấy có rất nhiều người lên tiếng như danh ca Khánh Ly, Thanh Thúy…Giáo sư Michiko cho rằng, việc mình lên tiếng sẽ ảnh hưởng đến doanh thu của bộ phim hoặc gây những khó khăn nhất định cho phim “Em và Trịnh”, trong khi Giáo sư Michiko là người rất tinh tế, cô không muốn gây khó dễ cho bất kỳ ai.
Theo luật, Giáo sư Michiko ngay từ đầu có thể yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm. Có nghĩa là ngay từ đầu phim “Em và Trịnh” không được trình chiếu nữa hoặc bồi thường. Tuy nhiên, cô không làm và không thực hiện những điều đó.
Cô đợi khi mọi chuyện đã xong hết, phim đã chiếu xong. Có nghĩa là việc lên tiếng của bà ở thời điểm này không còn ảnh hưởng đến bộ phim nữa thì cô mới lên tiếng.
- Ở thời điểm này, phim đã được công chiếu và đạt được doanh thu lớn, liệu lời xin lỗi từ phía nhà sản xuất “Em và Trịnh” có quá muộn?
Chúng tôi cho rằng vẫn không muộn. Bởi vì Giáo sư Michiko đâu có cần một quyền lợi gì về vật chất, cũng không gây khó dễ cho phía nhà sản xuất để phim lên sóng. Sự lên tiếng của Giáo sư Michiko ít nhất cho mọi người thấy rằng phía nhà sản xuất phim “Em và Trịnh” đã sai và chưa có lời xin lỗi đến bà.
Đó là tính cách của Giáo sư Michiko, bà không muốn hơn thua cho nên tôi tôn trọng quyết định của bà.
Không xin lỗi sẽ đưa ra tòa
Về việc đã nhận được yêu cầu của GS Michiko hay chưa, đại diện nhà sản xuất “Em và Trịnh” thông tin đã tiếp nhận sự việc. Sáng 15/9, phía nhà sản xuất đã nhận được công văn từ phía GS Michiko. Nhà sản xuất đang làm việc và sẽ có phản hồi sớm.
- Hiện tại, luật sư đã liên hệ với phía nhà sản xuất “Em và Trịnh” chưa?
Tôi đã liên hệ và gửi thư cũng như yêu cầu từ phía Giáo sư Michiko cho phía nhà sản xuất “Em và Trịnh” từ hôm 13/9. Tuy nhiên, tính đến chiều 15/9, giáo sư vẫn chưa nhận được phản hồi từ phía nhà sản xuất phim.
Trong công văn gửi đến bà Lưu Thị Thanh Lan - Đại diện theo pháp luật Công ty Cổ phần Galaxy Play - đơn vị sản xuất bộ phim “Em và Trịnh”, đại diện Giáo sư Michiko yêu cầu: “Một lời xin lỗi công khai về hành vi phổ biến đến công chúng đời sống riêng tư của nữ Giáo sư Michiko Yoshii khi chưa được sự đồng ý và trái với ý chí của nữ giáo sư”.
“Trong phim có đoạn nêu đích danh họ và tên đầy đủ của nữ giáo sư Michiko cũng như tiết lộ một số thông tin liên quan đến đời sống riêng tư và bí mật cá nhân của nữ giáo sư” – văn bản nêu. Cùng với văn bản này còn có các phụ lục hình ảnh chứng minh Giáo sư Michiko chính là nhân vật trong bộ phim “Em và Trịnh”.
Văn bản khẳng định, việc tiết lộ bí mật đời tư khi chưa nhận được sự đồng ý là hành vi không chỉ vi phạm đến quyền dân sự của Giáo sư Michiko mà còn xâm phạm đến cả bí mật cá nhân, quyền nhân thân của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
- Trường hợp nếu phía nhà sản xuất không đáp ứng yêu cầu của Giáo sư Michiko, là đại diện pháp lý cho giáo sư ở Việt Nam, luật sư sẽ làm gì tiếp theo?
Chúng tôi để thời hạn cho Galaxy Play xin lỗi Giáo sư Michiko là trong 7 ngày, kể từ ngày 13/9 là ngày gửi công văn. Hiện tại, chúng tôi đang chờ động thái từ phía đơn vị sản xuất phim “Em và Trịnh”. Trường hợp nếu không nhận được phản hồi thì chúng tôi cũng đã chuẩn bị sẵn đơn đề nghị can thiệp để gửi cho phía Cục Điện ảnh Việt Nam đề cập đến sự việc này. Sau đó, sẽ có gửi đơn ra tòa án.
