Vào ngày 28 tháng 4 năm 2025, nguyên mẫu máy bay chở khách tầm trung MS-21, được trang bị các hệ thống và bộ phận mới của Nga, đã hoàn thành chuyến bay đầu tiên một cách thành công, Tập đoàn công nghệ nhà nước Rostec cho biết.
Chiếc MS-21 cất cánh từ sân bay của Nhà máy hàng không Irkutsk, một thành viên của Công ty cổ phần Yakovlev thuộc Tập đoàn chế tạo máy bay thống nhất (UAC).
Chuyến bay kéo dài 1 giờ 15 phút, đạt tới độ cao 3.000 mét và tốc độ 580 km/h.
Trong quá trình thử nghiệm, hoạt động của hệ thống điện tử hàng không nội địa, hệ thống cung cấp điện, điều hòa không khí, dẫn đường và các thành phần khác đã được kiểm tra.
Tất cả các hệ thống, bao gồm cả những thành phần mới của Nga, đều hoạt động tốt mà không xảy ra bất kỳ vấn đề nào, đây là một bước quan trọng trong chương trình thay thế nhập khẩu và chuẩn bị sản xuất hàng loạt MS-21.
MS-21 là máy bay chở khách thân hẹp tầm trung của Nga do Tập đoàn Yakovlev (trước đây là Irkut) phát triển để cạnh tranh với Boeing 737 và Airbus A320.
Chương trình bắt đầu vào năm 2007, ban đầu sử dụng các linh kiện nước ngoài, bao gồm động cơ Pratt & Whitney PW1400G và vật liệu composite từ Hexcel của Mỹ và Toray Industries của Nhật Bản.
Tuy nhiên lệnh trừng phạt mà Hoa Kỳ áp dụng vào năm 2018 đối với Aerocomposite (một thành viên của UAC) đã buộc Nga phải nội địa hóa sản xuất.
Theo Giám đốc điều hành Rostec Oleg Yevtushenko, mẫu MS-21 mới đã thay thế khoảng 80 hệ thống nước ngoài, bao gồm thiết bị vô tuyến điện tử, máy tính và hệ thống điều khiển.
Điều này làm giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp nước ngoài và đưa máy bay đến gần hơn với việc được cấp giấy chứng nhận, dự kiến diễn ra vào năm 2025 - 2026.
Chuyến bay đầu tiên đánh dấu cột mốc quan trọng trong chương trình thay thế nhập khẩu được đẩy mạnh sau lệnh trừng phạt năm 2022 do xung đột ở Ukraine gây ra.
Như Tổng giám đốc điều hành Rostec Sergei Chemezov đã lưu ý, tỷ lệ vật liệu composite trong thiết kế MS-21 đạt 30 - 40%, đây là con số kỷ lục đối với máy bay tầm trung.
Cánh máy bay làm bằng vật liệu composite của Nga do Aerocomposite phát triển, lần đầu tiên cất cánh vào tháng 12 năm 2021 và đến năm 2022, Cơ quan vận tải hàng không Liên bang (Rosaviatsia) đã phê duyệt MS-21 lắp động cơ PD-14 nội địa.
Theo đại diện Rostec, mẫu máy bay mới này được trang bị động cơ PD-14, giúp nó hoàn toàn độc lập với các thành phần tương tự của phương Tây.
Những bài kiểm tra đã cho thấy tính ổn định của tất cả các hệ thống, bao gồm cả hệ thống điện tử hàng không mới và phần mềm được phát triển để điều khiển tự động từ động cơ PD-14.
Vào tháng 6 năm 2024, MS-21 đã chứng minh được khả năng hạ cánh tự động theo Tiêu chuẩn ICAO cấp IIIA, cho phép hạ cánh với tầm nhìn 200 mét. Chuyến bay ngày 28 tháng 4 đã xác nhận khả năng điều khiển và độ ổn định của máy bay, điều này đã được phi hành đoàn thử nghiệm của Công ty Yakovlev ghi nhận.
Việc sản xuất hàng loạt MS-21 dự kiến sẽ bắt đầu vào năm 2026, mặc dù thời hạn này đã nhiều lần bị hoãn lại do lệnh trừng phạt và khó khăn về kỹ thuật.
Tập đoàn Aeroflot đã ký hợp đồng mua 210 máy bay, trong đó 6 chiếc đầu tiên dự kiến sẽ giao vào tháng 12 năm 2024 - tháng 1 năm 2025, nhưng theo ông Chemezov, thời hạn có thể được lùi lại đến năm 2026 do khung máy bay nặng hơn 5,75 tấn, làm giảm phạm vi bay xuống còn 2.000 - 2.800 km.
MS-21 được định vị là đối thủ cạnh tranh với các máy bay tương tự của phương Tây nhờ thân rộng (4,06 m), mang lại sự thoải mái hơn cho 163 - 211 hành khách và cánh composite giúp cải thiện tính khí động học rất đáng kể.
