(GD&TĐ) - Nếu thu nhập chủ yếu chỉ đủ chi trả cho sinh hoạt hàng ngày, thì việc cố gắng mua nhà của những người thu nhập thấp lúc này chưa phù hợp và sẽ đẩy cả ngân hàng cũng như người mua nhà vào cái “hố” nợ xấu.
 |
| Cần tích luỹ một khoản tài sản rồi mới tính đến chuyện mua nhà ảnh: Thu Ba |
Cần cân nhắc kỹ
Kể từ khi nghe thấy thông tin bắt đầu triển khai gói cho vay ưu đãi 30.000 tỷ đồng, chị Phương (Hai Bà Trưng, Hà Nội) ngày nào cũng vào mạng đọc tin tức liên quan. “Theo dõi thì thấy vợ chồng mình nằm trong đối tượng được cho vay ưu đãi. Nhưng vẫn băn khoăn về chứng minh thu nhập và tài sản thế chấp. Hai vợ chồng cũng đã tranh thủ chạy đến phòng giao dịch của ngân hàng thương mại gần nhà để hỏi về gói vay ưu đãi này. Nhưng có lẽ phải chờ thêm thời gian nữa xem các tiêu chí cho vay và thủ tục cụ thể như thế nào, chứ bây giờ hỏi nhân viên ngân hàng cũng chỉ được tư vấn chung chung thôi... Người ta khuyên là nên chờ cho “ngã ngũ” về các quy định, chứ riêng việc chứng minh thu nhập đã mệt với vợ chồng tôi, chưa kể vấn đề ngân hàng rất quan tâm là về tài sản thế chấp thì tôi vẫn còn mù mờ chưa rõ” - chị Phương cho biết.
Chị Phương cũng chìa ra một bản in từ website của một ngân hàng đã sớm công bố việc chính thức triển khai cho vay hỗ trợ nhà ở theo Thông tư 11/2013/TT-NHNN dành cho khách hàng cá nhân và doanh nghiệp với lãi suất ưu đãi. Theo ngân hàng này thì đối tượng tham gia chương trình bao gồm: khách hàng cá nhân là cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang nhân dân, đối tượng thu nhập thấp thuộc các thành phần kinh tế có nhu cầu vay vốn để mua/thuê/thuê mua nhà ở xã hội/ nhà ở thương mại có diện tích nhỏ hơn 70 m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2; và khách hàng doanh nghiệp là chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội, chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại được chuyển đổi công năng sang dự án nhà ở xã hội.
Với gói ưu đãi trên, mức lãi suất áp dụng cho những đối tượng như chị Phương vay của ngân hàng năm 2013 là 6%/năm. Trong các năm tiếp theo, lãi suất chỉ bằng khoảng 50% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng trên thị trường nhưng tối đa không quá 6%/năm. Thời gian ưu đãi lãi suất lên đến 10 năm đối với khách hàng cá nhân và 5 năm đối với khách hàng danh nghiệp, nhưng không vượt quá thời điểm 01/06/2023. Cá nhân vay vốn trong chương trình hỗ trợ này với thời gian vay lên tới 15 năm và lãi suất tính trên dư nợ thực tế giảm dần sẽ góp phần làm giảm áp lực trả nợ cho khách hàng. Cá nhân vay vốn có thể dùng tài sản hình thành từ vốn vay để vay vốn mua nhà ở trong chương trình này và có thể vay vốn lên tới 80% giá trị nhà. Trường hợp khoản vay được đảm bảo bằng các tài sản khác, mức vay vốn có thể lên tới 90% giá trị nhà.
Ngân hàng cũng đang tích cực triển khai thực hiện gói cho vay ưu đãi trên, song với những người dân có nhu cầu mua nhà ở xã hội và đáp ứng được yêu cầu vay vốn của ngân hàng thì cũng chỉ biết được thông tin đến thế. Còn cụ thể trường hợp của mình cần phải làm gì, tiến hành những bước như thế nào để được tiếp cận nguồn vốn trên thì còn là cả một vấn đề, mà theo như chị Phương thì “còn phải chờ những hướng dẫn cụ thể”.
Nhiều rủi ro
Mặc dù vẫn còn tranh cãi là những người có nhu cầu mua nhà ở xã hội hưởng gói ưu đãi như chị Phương cần có thu nhập bao nhiêu thì mới nên vay và được vay, song, ngay chuyên gia ngân hàng cũng khẳng định rằng với mức vay 500 triệu mà thu nhập 4-5 triệu đồng/tháng thì hoàn toàn không khả thi. Bởi vì thu nhập đó chỉ đủ để trang trải sinh hoạt gia đình, không còn bao nhiêu để trả nợ. Trong khi Ngân hàng Nhà nước chỉ giới hạn trong 10 năm đối với khách vay là cá nhân.
Do đó, mỗi người dân có nhu cầu mua nhà ở xã hội với gói hỗ trợ trên cũng cần phải cân nhắc nguồn thu nhập ổn định của mình để có hướng trả nợ và đảm bảo trả được nợ vay mua nhà. Bởi theo nhiều chuyên gia, nếu thu nhập chỉ đáp ứng chủ yếu cho chi trả sinh hoạt của cuộc sống hàng ngày, thì việc cố gắng mua nhà để sở hữu chưa phù hợp và sẽ đẩy cả ngân hàng và người mua nhà vào cái “hố” nợ xấu. Với những gia đình thu nhập thấp, tốt nhất nên đi thuê nhà để ở, tích lũy dần, rồi khi có năng lực trả nợ vay ngân hàng mới tính đến việc vay vốn để mua nhà. Đây cũng là cách thức mà người dân nhiều nước trên thế giới đang làm.
Minh Thư
