Học sinh cần biết về tham nhũng
Tham nhũng là một trong những vấn đề toàn cầu. Chính HS đang học tại các trường phổ thông sẽ phải giải quyết nó trong tương lai, ở cấp độ quốc tế. Vì vậy theo tôi, nói về vấn đề tham nhũng với học sinh ngay bây giờ là điều rất quan trọng. Nhưng chúng tôi cố gắng không hướng câu chuyện chống tham nhũng đến những vụ phạm pháp riêng lẻ. Thay vào đó, chúng tôi bàn luận về một số nguyên tắc cần được hình thành trong xã hội: Sự minh bạch, trách nhiệm của tất cả các cơ quan nhà nước, sự công khai. Nghĩa là, về thực chất, chúng tôi nói với học sinh về những cơ sở tồn tại của xã hội, về sự phát triển của nó, và những cơ hội bình đẳng đối với mọi người.
Độ tuổi nào thích hợp?
Từ năm 2010, tôi thường được các giáo viên môn giáo dục công dân hoặc lịch sử mời dạy các bài học chống tham nhũng ở các trường THCS và THPT. Tuy nhiên, với học sinh tiểu học cũng có thể và cần thiết nói về chủ đề này, nhưng theo cách khác. Ví dụ, thảo luận về sự trung thực và tại sao nó quan trọng. Có thể bàn về chủ đề này thông qua dụ một truyện cổ tích nào đó.
Không có gì ngạc nhiên khi các công trình nghiên cứu hiện nay cho thấy trung thực là một phẩm chất rất cần thiết của con người. Càng trung thực, con người càng có nhiều cơ hội để tạo nên một sự nghiệp xuất sắc. Quả thật, điều này chỉ trở thành hiện thực ở những quốc gia, nơi nạn tham nhũng được kiềm chế.
Với học sinh THCS và THPT, chúng tôi cùng các em thảo luận những chủ đề liên quan đến kinh doanh, kể cả của giới trẻ. Các bạn trẻ phân tích các tình huống khác nhau có nguy cơ tham nhũng cao, cố gắng nghĩ ra lối thoát khỏi những tình huống đó. Sau đó, trong khuôn khổ cuộc thảo luận chung, chúng tôi trao đổi về các kiến nghị này. Tôi cố gắng chỉ cho các em thấy còn có những khả năng nào trong các tình huống đã nêu.
Học sinh hứng thú với chủ đề này?
 |
| Bà Alyona Vandysheva. |
Học sinh phản ứng rất tích cực với những bài học về chống tham nhũng. Bởi vì chủ đề tham nhũng ở nước Nga gần gũi với tất cả mọi người: Nhiều người tuy chưa gặp phải tham nhũng, nhưng cũng đã nghe nói về các vụ án tham nhũng lớn. Ngoài ra, học sinh THPT đã biết suy nghĩ về tương lai, về việc thi vào một trường đại học, về nghề nghiệp. Và tất nhiên, các em muốn cạnh tranh sòng phẳng trong các lĩnh vực này.
Gần đây, cùng với một số trường phổ thông chúng tôi tiến hành đánh giá sự minh bạch thông tin của các trường đại học. Trong khuôn khổ đó, các bạn trẻ kiểm tra xem có thông tin nào trên trang web của các trường đại học theo đúng luật hay không. Một danh sách kiểm tra đã được lập ra nhằm xác định các thông số cần thiết về tính minh bạch thông tin. Học sinh đã kiểm tra một số trường đại học, so sánh nơi tốt hơn, nơi kém tệ hơn, nơi tìm kiếm thông tin nhanh hơn...
Nội dung thảo luận ở các độ tuổi khác nhau
Gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng xuất hiện một câu chuyện đáng chú ý: Vào ngày nghỉ, các lập trình viên tại Cộng hòa Séc đã thiết kế miễn phí một trang web mà Bộ trưởng Giao thông vận tải nước này dự định chi khoảng 16 triệu euro.
Bộ này đã tổ chức đấu thầu để phát triển dịch vụ bán giấy phép điện tử trên những tuyến đường cao tốc thu phí. Để làm được điều này cần phải xây dựng một cửa hàng Internet và hai ứng dụng cho iOS và Android. Nhà thầu được chọn thông qua đấu thầu nội bộ.
Sự kiện này khiến nhiều người dân phẫn nộ. Họ đã thành lập một nhóm sáng kiến gồm 60 lập trình viên. Nhóm này đã thiết kế miễn phí một trang web đáp ứng tất cả các yêu cầu của Bộ Giao thông để phản đối việc sử dụng ngân sách của đất nước vô trách nhiệm như vậy. Sau sự kiện đó, ông bộ trưởng đã bị sa thải.
Đây là một ví dụ rất dễ hiểu đối với học sinh THPT, một minh chứng về việc bạn có thể sử dụng nguồn lực của mình như thế nào để đối đầu với hệ thống. Đồng thời, đây cũng là cơ hội tuyệt vời để nói về xã hội dân sự, chứng minh những sáng kiến dân sự có thể có tác dụng như thế nào.
Với học sinh THCS, chúng tôi dẫn chứng câu chuyện nổi tiếng năm 2004 về việc hai kẻ đánh bom tự sát làm cho chiếc máy bay ở sân bay Domodedovo, Matxcơva bị nổ khiến 90 người thiệt mạng. Số tiền hối lộ mà hai nữ khủng bố đưa cho nhân viên sân bay để được mang theo thiết bị nổ chỉ là 1.000 rúp (khoảng 390.000 đồng).
Một trong những nội dung chúng tôi sử dụng trong giáo trình nói trên là nhằm giải thích hậu quả của tham nhũng. Chúng tôi phân tích mong muốn của hai con người lên máy bay không qua kiểm tra an ninh có thể dẫn tới điều gì. Như vậy có thể giải thích tại sao tham nhũng động chạm tới mọi người, tại sao cần phải chống tham nhũng? Nội dung trao đổi với học sinh không chỉ là một trò chơi chính trị nào đó, mà chúng tôi muốn các em hiểu đó là cuộc sống thực tế.
