Lữ đoàn Pháo binh tên lửa số 336 của Quân đội Belarus đã nhận lô hệ thống tên lửa phóng loạt Polonez-M (MLRS) nâng cấp đầu tiên vào tuần trước.
Ra mắt tại cuộc duyệt binh Ngày Chiến thắng ở Minsk vào ngày 9 tháng 5 năm 2015 và được đưa vào sử dụng trong Lực lượng Vũ trang Belarus một năm sau đó, Polonez là hệ thống tên lửa phóng nhiều nòng độc đáo do Belarus sản xuất, được thiết kế để thực hiện các cuộc tấn công chính xác chống lại phương tiện và nhân lực của đối phương như thiết giáp, sở chỉ huy, kho đạn dược, sân bay...
Được phát triển bởi Nhà máy Cơ điện chính xác của Belarus, một cơ quan quốc phòng nhà nước chuyên nghiên cứu, phát triển và sản xuất pháo và đạn tên lửa hiện đại, Polonez MLRS bắn tên lửa cỡ nòng 301 mm và có thể tấn công tới 8 mục tiêu đồng thời trên một diện tích lên tới 400 km2.
Tên lửa của Polonez được dẫn đường bằng hệ thống dẫn đường quán tính với hiệu chỉnh vệ tinh và có tầm bắn hiệu quả 200 km đối với mẫu cơ sở và lên tới 300 km đối với Polonez-M nâng cấp. Tên lửa dài 7,26 mét, nặng 750 kg khi phóng và có đầu đạn nổ phân mảnh mạnh 140 kg.
Sau khi phóng, động cơ tên lửa đẩy nhiên liệu rắn của tên lửa sẽ tách ra, với đầu đạn lao xuống mục tiêu với tốc độ 700 mét/giây ở góc tới 80 độ ở giai đoạn cuối. Với tốc độ cao, kết hợp với bề mặt phản chiếu nhỏ, khiến chúng cực kỳ khó bị hệ thống phòng không và tên lửa đánh chặn.
Tên lửa của Polonez có độ chính xác khi diệt mục tiêu (CEP) từ 30 đến 45 mét khi bắn ở tầm bắn tối đa, mặc dù thử nghiệm năm 2016 cho thấy độ chính xác trong khoảng từ 1,5 đến 10 mét. Tầm bắn tối thiểu của Polonez là 50 km và 120 km đối với Polonez-M.
Các bệ phóng Polonez chạy trên khung gầm cơ động hạng nặng MZKT-7930 8x8 do Nhà máy kéo bánh lốp Minsk sản xuất, các sửa đổi của chúng cũng được sử dụng để mang một loạt nền tảng tên lửa của Nga, từ hệ thống tên lửa Iskander và hệ thống phòng thủ bờ biển Bal cho đến Uragan 1M MLRS, radar, và các thiết bị hỗ trợ khác.
Xe tải có tốc độ tối đa lên tới 70 km/h trên đường cao tốc và phạm vi hoạt động lên tới 1.000 km.
Các bệ phóng Polonez mang theo 8 tên lửa và toàn bộ loạt đạn của chúng có thể được phóng đi trong 50 giây. Các bệ phóng có thể được chuẩn bị để phóng trong vòng chưa đầy hai phút.
Việc nạp lại hàng mất 20 phút và có thể thực hiện được bằng cách sử dụng các phương tiện vận chuyển-nạp hàng được trang bị cần cẩu.
Một khẩu đội Polonez hoặc Polonez-M bao gồm hai bệ phóng, hai xe tải vận chuyển, một mô-đun điều khiển di động dựa trên khung gầm xe tải của Nhà máy ô tô Minsk (MAZ) và hệ thống điều khiển hỏa lực.
Belarus có tự mình phát triển Polonez?
Với đặc điểm chiến đấu ấn tượng của Polonez, các nhà quan sát Nga và nước ngoài đều suy đoán rằng Belarus có thể đã nhận được sự trợ giúp trong việc phát triển hệ thống tên lửa từ Trung Quốc.
Các quan chức Belarus cho biết MLRS được sản xuất trong nước nhưng đã xác nhận việc thử nghiệm nó ở Trung Quốc trước khi đưa vào sử dụng.
Minsk lần đầu tiên mong muốn tạo ra hệ thống pháo tên lửa chính xác di động của riêng mình vào giữa những năm 2010, với lý do có thông tin cho rằng Moscow vào thời điểm đó đã do dự trong việc cung cấp hệ thống MLRS do Nga sản xuất cho Belarus.
Belarus và Trung Quốc đã có lịch sử hợp tác lâu dài và hiệu quả trong việc phát triển các bệ phóng tên lửa di động từ những năm 1990, với việc Nhà máy máy kéo bánh lốp Minsk chế tạo khung gầm cho các hệ thống tên lửa hành trình CJ-10 và tên lửa đạn đạo DF-11 của Trung Quốc.
Nga có thể có được Polonez?
Cùng với Belarus, Polonez MLRS được vận hành bởi quân đội Azerbaijan. Các phương tiện truyền thông năm ngoái đã suy đoán rằng Nga có thể quan tâm đến việc mua MLRS do Belarus sản xuất cho riêng mình.
Tuy nhiên, Giám đốc Cơ quan Hợp tác Kỹ thuật-Quân sự Liên bang Nga, ông Dmitry Shugaev đã bác bỏ những tin đồn này trong cuộc họp báo với các phóng viên vào tháng 8/2023 khi cho biết rằng Moscow "không quan tâm đến việc mua Polonez MLRS".
Các hệ thống tương tự của Nga với Polonez bao gồm Tornado-S, một nền tảng MLRS chính xác có thể bắn 12 tên lửa 300 mm được hỗ trợ GLONASS với đầu đạn nặng 243 kg có tầm bắn lên tới 120 km.
Để tấn công tầm xa hơn, Nga có Iskander, hệ thống tên lửa đạn đạo tầm ngắn được giới thiệu vào năm 2006 với tầm hoạt động từ 400 đến 500 km và hai tên lửa dẫn đường một tầng sử dụng nhiên liệu rắn.
Polonez đối trọng với MLRS tốt nhất của NATO
Với các đặc tính của Polonez và phiên bản Polonez-M, báo Nga đã so sánh với vũ khí tương tự do Mỹ sản xuất, cụ thể là Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao M142 (HIMARS), có thể bắn tới sáu tên lửa với đầu đạn nặng 91 kg, tầm bắn lên tới 80 km, hoặc một Hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân MGM-140 (ATACMS) có đầu đạn nặng 160-560 kg có tầm bắn lên tới 300 km.
"Polonez-M được nhiều người coi là hệ thống pháo tên lửa có khả năng mạnh nhất ở châu Âu và không có đối thủ ngang hàng nào trong số các hệ thống được các quốc gia thành viên NATO hoặc Nga trang bị", tạp chí Military Watch viết trong một bài phân tích xuất bản tuần này.
Bình luận về khả năng của Polonez-M vào tuần trước, nhà phân tích quân sự Nga Andrei Frolov nói rằng: "Các đặc tính của tên lửa của Polonez-M tốt hơn nhiều HIMARS, có thể so sánh với tên lửa ATACMS trong khi có độ chính xác và tối tân hơn".
