Nằm chiếm một góc nhỏ của thị trấn, trường được xây dựng từ thời thuộc Pháp, cái gì cũng xưa cũ. Chi Đoàn chúng tôi đã tạo được đôi chút mới mẻ với những luống cao lương kế hoạch nhỏ và thật nhiều bạch đàn.
Cô hiệu trưởng và gần chục thầy cô giáo tăng cường ở trong những phòng tập thể tranh tre đơn sơ. Cô hiệu trưởng trồng mấy dây bầu, chúng bám vào tường nhà kho thiết bị, đầy trái, cô ăn quanh năm.
Thầy chủ nhiệm năm cuối cấp của tôi là một nhà giáo tài hoa. Thầy mất mấy ngón tay, lẽ ra việc vẽ đường tròn sẽ khó khăn, song thầy vẽ tốt. Tiết Toán của thầy đầy chất nghệ thuật, cuốn hút chúng tôi.
Bài ca cách mạng mà thầy hát suốt trong những dịp văn nghệ của trường của lớp là bài ngợi ca cây lúa, “Tôi hát bài ca ngợi về cây lúa, và người trồng lúa cho hôm nay…”. Chất giọng ấm áp, trữ tình của một giáo chức cũ thể hiện thật hay bài ca mới của cách mạng.
Cô giáo dạy Văn lại luôn có vẻ buồn buồn, tâm tư nặng trĩu, song hết lòng vì học sinh. Thầy dạy Vật lý lại rất hài hước, chuyển tải kiến thức khoa học vật lý có vẻ khô khan một cách dí dỏm, dễ hiểu.
Tiết họp dưới cờ đầu tuần luôn luôn trang trọng. Tôi có lần vinh dự được điều khiển các khối lớp chào cờ, cảm giác đặc biệt còn đến bây giờ, “hướng về cờ, chào!”… Hàng trăm con người trẻ tuổi đứng nghiêm, hướng về Quốc kỳ phất phới, chào. Thật thiêng liêng.
Tôi làm cờ đỏ, và duyên nợ với em từ “công tác” này. Tôi thường sang lớp em chấm thi đua, đủ cả: Vệ sinh, thể dục đầu và giữa giờ, trật tự lớp… Khi ấy em còn là một nữ sinh xa lạ.
Dần dần tôi biết em, bởi cái duyên ngầm, dáng dong dỏng cao, và tất nhiên - như tình yêu của cả thiên hạ - tôi thương ánh mắt em, như nai giữa rừng, long lanh, có gì chút xíu ngơ ngác… Tôi cứ để ý em, thương thầm thương trộm không biết bao lâu, cho đến một ngày đẹp trời tôi quyết định… viết thư tỏ tình.
Anh chàng cờ đỏ mặt sắt thức gần cả đêm để viết thư, loay hoay mãi không xong mấy dòng tỏ tình đầu đời. “Em thân yêu”, rồi xóa, “H. yêu quý”, rồi xóa… Viết mãi không vượt qua được mấy dòng “mở bài”…
Rồi cũng xong cánh thư. Tôi hồi hộp thực hiện kế hoạch đã được tính toán trước. Tôi sẽ lén ép cánh thư vào vở em, lúc cả lớp em tập thể dục giữa giờ, và thực hiện động tác quay theo hướng không nhìn thấy lớp học. Tim đập thình thịch, mồ hôi thấm áo… Tôi đã bỏ được cánh thư vào vở của em.
Sau đấy là lo lắng: Không hiểu cập rập như thế có bỏ nhầm thư vào… Vở cô bạn ngồi cạnh em hay không? Cứ nghĩ đến đấy, tim tôi thắt lại vì lo lắng.
Em đã không trả lời thư của tôi, và ngày hè của năm học cuối cùng cũng đã đến. Trong buổi họp mặt Chi Đoàn trưởng trường, em đã hát thật buồn: “Mỗi năm đến hè lòng man mát buồn, chín mươi ngày qua chứa chan tình thương…”.
Đấy, kỷ niệm của một học trò nghèo không nhiều. Giờ bạn bè có mặt ở khắp nơi: Đứa sống tận bên Pháp, đứa lận đận dạy tiểu học ở vùng sâu vùng xa, có đứa lâu lắm rồi không có tin tức gì…. May mắn gặp lại thầy cô, gặp lại bạn bè thời áo trắng, nói chuyện thăm hỏi nhau cứ ồ à suốt, vì không ngờ bước đi của thời gian lại nhanh như thế.
Riêng em, người con gái đầu tiên mà tôi thức thâu đêm để viết thư tỏ tình, không hiểu giờ đang ở đâu…
Em đã đọc cánh thư ấy của tôi, đúng không?
Hè cũng đã sắp về…
