Đế chế Anh một thời từng tự hào rằng “mặt trời không bao giờ lặn trên đất Anh” và Ấn Độ từng là một phần trong thuộc địa rộng lớn đó. Nhưng 75 năm sau khi chế độ Ấn Độ thuộc Anh kết thúc, thời thế đã thay đổi.
Việc bổ nhiệm ông Sunak là sự kiện mới nhất trong một chuỗi các sự kiện nhằm làm nổi bật sự tương phản giữa một Ấn Độ đang trỗi dậy và cuộc khủng hoảng kinh tế gần đây của Anh quốc.
Chỉ vài tuần sau khi Vương quốc Anh để mất danh hiệu nền kinh tế lớn thứ năm thế giới vào tay Ấn Độ, chính cựu Bộ trưởng Tài chính Sunak là người mà London hy vọng sửa chữa những hậu quả kinh tế do các chính sách của người tiền nhiệm ngắn ngủi Liz Truss đưa ra vốn làm chao đảo thị trường và làm sụp đổ đồng bảng Anh.
Nhiều người ở quốc gia 1,3 tỷ dân coi thời điểm này là lý do để kỷ niệm sự tiến bộ ở cả hai nước và hy vọng ông Sunak có thể đóng vai trò như một cầu nối, mở ra một kỷ nguyên mới cho cả hai bên.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi viết: “Những lời chúc đặc biệt gửi tới “cầu nối sống” của những người Anh gốc Ấn, khi chúng tôi chuyển đổi mối quan hệ lịch sử của mình thành mối quan hệ đối tác hiện đại”.
Trong mối quan hệ hiện đại của thế kỷ 21 này, các thảo luận kinh tế là trọng tâm. Anh ngày càng hướng tới Ấn Độ và nền kinh tế trị giá 3 nghìn tỷ USD để tìm kiếm các cơ hội trong thời kỳ hậu Brexit.
Theo một báo cáo năm 2017, Anh vẫn là một trong những nhà đầu tư lớn nhất ở Ấn Độ, các công ty Anh sử dụng gần 800 nghìn người Ấn.
Được kỳ vọng nhiều nhất dưới thời ông Sunak là một hiệp định thương mại tự do nhằm tăng gấp ba lần thương mại song phương, từ 31 tỷ USD lên 100 tỷ USD vào năm 2030.
Tháng 4/2022, Thủ tướng Anh khi đó là Boris Johnson thăm Ấn Độ. Lãnh đạo hai bên đã đồng ý ký thỏa thuận trước Lễ hội Ánh sáng Diwali tầm giữa tháng 10 đến giữa tháng 11. Thời hạn đó đã bị bỏ lỡ nhưng vẫn có hy vọng phục hồi.
Liệu ông Sunak có ký thỏa thuận hay không - đó sẽ là một dấu ấn quan trọng với chính ông và với tầm nhìn quan hệ Ấn - Anh có thể đi xa mức nào.
Về ý nghĩa chính trị, trong thời kỳ thuộc địa, người Ấn Độ bị loại khỏi những công việc hàng đầu ở đất nước của họ và bị cấm tham gia vào nhiều tổ chức, thì giờ là thời điểm vui mừng.
Chiến thắng của Sunak phản ánh vai trò ngày càng tăng của người gốc Nam Á trong nền chính trị Anh. “Trong một thời gian dài, câu hỏi được đặt ra là liệu nước Anh đã sẵn sàng để Sunak làm Thủ tướng hay chưa” - Harsh V. Pant, Phó Chủ tịch nghiên cứu và chính sách đối ngoại của Tổ chức Nghiên cứu Observer có trụ sở tại New Delhi cho biết - “Và thực tế là bây giờ ông ấy là sự tôn vinh to lớn đối với nền dân chủ Anh và vai trò của cộng đồng người Nam Á trên chính trường Anh”.
Việc bổ nhiệm ông Sunak nhấn mạnh sự thành công của cộng đồng người gốc Ấn Độ nói chung, đặc biệt là ở Anh, nơi có khoảng 7% dân số là người gốc Nam Á, theo một cuộc điều tra dân số năm 2011. Bộ trưởng Nội vụ Anh Suella Braverman cũng có nguồn gốc Ấn Độ, trong khi Thị trưởng London Sadiq Khan sinh ra trong một gia đình Pakistan thuộc tầng lớp lao động.
Cha mẹ của ông Sunak từ Đông Phi đến Anh vào những năm 1960. Cha ông là bác sĩ, mẹ ông điều hành một hiệu thuốc ở miền Nam nước Anh. Chính những điều đó khiến ông Sunak muốn phục vụ công chúng, như từng chia sẻ.
Các nhà quan sát cho rằng, Sunak tượng trưng cho cách những người gốc Nam Á đã vươn lên ở Anh và sẽ định hình quỹ đạo chính trị của Anh. Và đó cũng là dấu ấn cho thành công lớn nhất của Ấn Độ trên toàn cầu.
