Lớp học vùng biên
Xã Ia Rvê (tỉnh Đắk Lắk) có đường biên giới dài 11,7 km tiếp giáp với Campuchia. Xã có diện tích 217km2, gồm 12 thôn, với 2.043 hộ, có 21 dân tộc cùng sinh sống.
Đời sống người dân Ia Rvê chủ yếu dựa vào nông nghiệp; trình độ dân trí không đồng đều khi nhiều người dân còn chưa biết đọc, biết viết.
Thấu hiểu thực trạng này, nhiều năm qua, các cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Ia Rvê đã tổ chức nhiều lớp học xóa mù chữ cho bà con dân tộc thiểu số tại địa phương.
Các lớp học được tổ chức vào buổi tối các ngày trong tuần, khi người dân đã nghỉ ngơi và có thời gian nhàn rỗi sau một ngày lao động. Lớp học do cán bộ biên phòng phối hợp với thầy, cô giáo Trường Tiểu học - THCS Chu Văn An trực tiếp giảng dạy.
Mỗi khóa học, lớp được tổ chức có hàng chục học viên, đa phần là phụ nữ và người cao tuổi.
Bà Lữ Thị Sáng (65 tuổi) cho biết, trước đây do điều kiện gia đình khó khăn nên không thể đi học. Bây giờ, thấy bộ đội biên phòng và thầy, cô giáo đến nhà vận động tham gia lớp học, bà hồ hởi đăng ký ngay.
Bà kể, động lực đi học là để làm gương cho con cháu về tinh thần học tập dù ở bất kỳ độ tuổi nào, và quan trọng hơn hết là biết con chữ.
Dù đã lớn tuổi, nhưng bà Sáng là một trong những học viên tích cực nhất của lớp. Đến nay, sau gần 5 tháng học, bà đã biết đọc, viết và thực hiện thành thạo các phép tính cộng, trừ.
"Mỗi lần đi khám bệnh, tôi có thể tự đọc được tình hình sức khỏe của mình khi bác sĩ ghi vào sổ khám bệnh, thay vì phải nhờ ai đó đọc hộ", bà Sáng kể, giọng vui mừng vì đã biết chữ.
Với ông Hà Công Thức (trú tại thôn 13), việc tham gia lớp học giúp ông thuận lợi hơn trong công việc kinh doanh. Gia đình ông Thức làm nông nghiệp, chủ yếu là chăn nuôi và trồng trọt.
Trước đây, do không biết chữ, nên mỗi khi vật nuôi bị bệnh, ông Thức chỉ biết ra tiệm thuốc mua về và pha thuốc theo cảm tính vì không đọc được hướng dẫn sử dụng. Với một số loại thuốc mới, ông phải nhờ người thân đọc hướng dẫn pha chế và làm theo, nhưng cũng không biết đánh giá hiệu quả.
Những cuốn sách hướng dẫn chăn nuôi, trồng trọt do Hội Nông dân xã cấp, ông Thức cũng chỉ biết để đó. Từ khi tham gia lớp học xóa mù chữ do bộ đội biên phòng tổ chức, ông cảm thấy như “sáng” hẳn ra.
Giờ đây, ông chủ động tìm đọc sách, báo, tài liệu về chăn nuôi; biết cách phòng bệnh từ xa cho vật nuôi và cây trồng; đọc được hướng dẫn sử dụng của các loại thuốc bảo vệ thực vật; việc tính toán tiền công lao động cũng dễ dàng hơn trước.
Nhờ áp dụng đúng kỹ thuật và quy trình chăm sóc cây trồng, vật nuôi, mô hình kinh tế của gia đình ông ngày càng hiệu quả. Mỗi năm, sau khi trừ chi phí, gia đình ông Thức còn tích lũy được hơn 50 triệu đồng.
Bền bỉ gieo tri thức
Bắt đầu từ năm 2012, mỗi tuần vào ba buổi tối, Thiếu tá Hoàng Văn Thọ cùng các cán bộ Đồn Biên phòng Ia Rvê đều đến lớp xóa mù chữ. Ban đầu, việc vận động bà con đến lớp không hề dễ dàng, bởi đa số đều ngần ngại, mặc cảm vì lớn tuổi.
Mặt khác, ban ngày bà con phải cày cuốc trên nương rẫy, tối về mệt mỏi, nên tâm lý muốn nghỉ ngơi hơn là đến lớp. Nhiều hôm, các thầy, cô giáo không ngồi chờ ở lớp mà phải đi đến từng nhà vận động học viên. Có buổi, học viên ở nhà… uống rượu, không muốn đi học, cán bộ phải đến thuyết phục, khéo léo động viên họ bỏ chén rượu để đến lớp.
"Lớp học có đủ thành phần già, trẻ, nam, nữ, các dân tộc khác nhau; trình độ nhận thức và khả năng tiếp thu không đồng đều. Cán bộ biên phòng đứng lớp lại chưa qua đào tạo sư phạm, nên ban đầu việc truyền đạt kiến thức khá khó khăn. Vì thế, anh em chúng tôi đặt ra phương châm kiên trì, nhẫn nại, cùng học viên làm quen và nắm bắt từng bài học", Thiếu tá Hoàng Văn Thọ chia sẻ.
Anh cũng cho rằng, tham gia lớp học không chỉ là truyền tải kiến thức, mà còn là hình thức tuyên truyền chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước đến với người dân.
Những lớp học xóa mù chữ như được tiếp thêm động lực, đặc biệt là đối với học sinh dân tộc thiểu số, khi sắp tới, dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú liên cấp Tiểu học và Trung học cơ sở Ia Rvê được nâng cấp, mở rộng cơ sở vật chất của Trường Trung học cơ sở Nguyễn Thị Định, với tổng mức đầu tư 126,7 tỷ đồng.
Dự kiến, trường sẽ có quy mô 1.125 học sinh, bao gồm cả học sinh nội trú và bán trú. Công trình này được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, chăm lo đời sống con em đồng bào các dân tộc vùng biên giới của tỉnh Đắk Lắk.