Hình thành tính tự giác
Lập thời gian biểu là xây dựng thói quen hàng ngày theo một khung thời gian nhất định. Chẳng hạn như trẻ nên ngủ dậy, ăn, chơi, hoạt động… như thế nào.
Thời gian biểu không chỉ quan trọng với người lớn chúng ta, mà với trẻ nhỏ là điều vô cùng cần thiết. Điều này sẽ giúp con cảm thấy được an toàn bởi biết mình sắp phải làm gì và chuẩn bị đối mặt với chuyện gì?
Nhiều bố mẹ cảm nhận, điều này là cứng nhắc đối với con. Tuy nhiên, theo chuyên gia, việc lập thời gian biểu sẽ giúp con hình thành tính tự lập, học cách tự giác. Chẳng hạn như khi trẻ hiểu được một buổi sáng thức dậy với công việc vệ sinh cá nhân, ăn sáng, mặc quần áo rồi sau đó đến trường.
Khi đó bố mẹ sẽ không cần phải liên tục hàng ngày nhắc nhở, thúc giục thậm chí là hò hét. Mà tất cả những công việc đó sẽ được diễn ra đúng lịch. Bởi trẻ cho đó là việc của bản thân và có trách nhiệm cần phải làm.
Nếu có thời khóa biểu rõ ràng, cả gia đình sẽ đỡ vất vả trong việc nuôi dưỡng trẻ hơn. Chính vì vậy, việc duy trì lịch trình sinh hoạt của con phải có sự đồng thuận của cả gia đình. Tránh hết sức việc bố cấm mẹ cho.
Khi xây dựng nền nếp bằng thời khóa biểu thì cả người lớn và trẻ em đều cần thực hiện nghiêm túc. Cha mẹ cũng nên tham khảo ý kiến của trẻ khi thiết lập quy tắc trong gia đình. Bởi những “điều lệ” này đều có ảnh hưởng tới con. Và mục đích của người lớn khi đưa ra quy định là mong muốn các thành viên đều thực hiện theo, trong đó có trẻ. Vì vậy, khi được nêu ý kiến cho những quy định đó, trẻ sẽ tôn trọng và dễ nghe theo hơn.
Trên thực tế, nhiều trẻ cảm thấy bức bối vì người lớn chỉ đưa ra ý kiến và con “cứ thế mà làm”. Không phải ở độ tuổi nào trẻ cũng dễ bảo và nói gì nghe nấy. Nhất là trong giai đoạn dậy thì, trẻ thường mong muốn được lắng nghe và bày tỏ quan điểm riêng. Nếu cứ cứng nhắc ép trẻ “miễn bàn luận” sẽ có những tác dụng ngược.
Cô giáo Nguyễn Phương Thảo (Trường Tiểu học Yên Nghĩa, Hà Nội) cho rằng, nếp sống hàng ngày của trẻ cần rất nhiều khoảng trống linh hoạt để có thể hoàn thành một trong những nhiệm vụ quan trọng. Đó là khám phá và thử nghiệm. Và trẻ cũng cần thật nhiều cơ hội để tự ra những quyết định, lựa chọn của riêng mình về việc sẽ dùng thời gian như thế nào trong thời khóa biểu đã đề ra.
“Thành công của mỗi người gắn liền với những thói quen tốt được duy trì trong thời gian dài. Mặc dù, chúng ta không thể bắt chước thành công của người khác nhưng lại có thể học hỏi những thói quen của họ. Chính vì thế, nếu bố mẹ muốn con mình có một tương lai tươi sáng, ngay từ nhỏ cần rèn luyện thói quen, nền nếp tốt cho trẻ. Một trong số đó là lập thời gian biểu. Đây cũng là cách để trẻ quản lý thời gian hợp lý sau này”, cô Thảo nói.
Cũng theo cô giáo này, việc lập thời gian biểu đóng vai trò quan trọng trong quá trình học tập, lao động của con người. Đặc biệt, với đối tượng học sinh, hoạt động lập thời gian biểu giúp các em quản lý tốt thời gian, cân bằng giữa học tập và vui chơi nhằm đảm bảo sức khỏe lẫn sự phát triển toàn diện về trí tuệ và tinh thần. Nhưng người lớn cũng cần linh hoạt khi cùng con lập kế hoạch cho những hoạt động.
 |
| Ảnh minh họa ITN. |
Quy định phải phù hợp
Thời gian biểu hiệu quả là khi các bạn trẻ xác định được kế hoạch công việc trong học tập hay sinh hoạt, giải trí. Chẳng hạn, hôm nay bản thân phải làm gì, hoàn thành nó trong thời gian thế nào.
Từ đó, hình thành ý thức tự giác khi đặt ra mục tiêu, trách nhiệm với công việc phải hoàn thành trong thời gian đã được ấn định. Đồng thời, chủ động trong hoạt động, làm chủ trong suy nghĩ của mình.
Một thời gian biểu với những lịch trình công việc phù hợp có thể giúp học sinh không cảm thấy áp lực, căng thẳng, giúp tinh thần luôn cảm thấy vui vẻ. Từ đó, tránh xa những căn bệnh thường xuyên xảy ra do áp lực học tập.
“Khi hoạt động theo thời gian biểu, bạn sẽ nhận ra được những thói quen xấu đang hàng ngày tiêu tốn thời gian, gây ảnh hưởng đến học tập mà sau này, sẽ kiềm chế sự thành công của mỗi người. Chẳng hạn, khi các em có thời gian biểu, việc vừa học tập vừa lướt Facebook hay xem các trang web khác là điều ít xảy ra”, cô Thảo nói.
Bởi theo cô Thảo, nhiều học sinh có thói quen tùy hứng, học tập không khoa học và không theo kỷ luật dẫn đến hiệu quả học tập không cao trong khi tốn rất nhiều thời gian. Việc sử dụng thời gian biểu sẽ giúp các em hình thành nên thói quen học tập đúng quy củ để đảm bảo quỹ thời gian được sử dụng hiệu quả nhất. Điều này cũng giúp các em tuân thủ nguyên tắc một cách nghiêm túc.
Học sinh nên biết được khoảng thời gian thích hợp nhất cho việc học tập của mình. Có người học tốt vào buổi sáng, có người lại tiếp thu kiến thức nhanh hơn vào buổi tối. Việc xác định khung giờ để có sự phân bố thời gian biểu hợp lý giúp các bạn tránh lãng phí thời gian học mà lại không hiệu quả.
Học sinh cần nắm vững một số lưu ý để giúp thời gian biểu có thể hoạt động tốt nhất. Tránh sắp xếp thời gian công việc học tập sát nhau. Với mức thời gian quá khít nhau khi bị chệch quỹ đạo sẽ vô cùng khó để sửa lại.
“Khi một đứa trẻ được đưa ra quy tắc mà nó phải tuân theo thì cũng nên được biết chính xác hậu quả phải gánh chịu nếu phá vỡ quy tắc đó. Hậu quả nên được giải thích đồng thời với các quy tắc lúc lập ra thời gian biểu. Nếu người lớn nhận thấy một quy tắc trong thời gian biểu đang dần dần bị phá vỡ, có thể tái lập lại cùng những hậu quả của nó và đảm bảo rằng sự điều chỉnh sẽ mang lại những tác động tốt hơn”, cô Thảo đưa ra lời khuyên.
