Người nước ngoài thu gom bất động sản trong nước
Theo cáo trạng số 331 ngày 21/06/2023 của Viện Kiểm sát Nhân dân TP HCM, Công ty Cổ phần Cửu Long Phi (sau đây gọi là Cửu Long Phi) được Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu ngày 14/6/2007; Vốn điều lệ là 5 tỷ đồng gồm 3 cổ đông: bà Đỗ Tú Quân làm Tổng Giám đốc và là người đại diện pháp luật; ông Đỗ Vĩnh Thành (tên gọi khác: Sinh, Sơn có quốc tịch Canada - cha ruột bà Quân) là Chủ tịch Hội đồng quản trị; bà Đỗ Tú Linh (chị ruột bà Quân) là cổ đông.
Ngày 14/12/2009 Cửu Long Phi thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần thứ 8; Vốn điều lệ 320 tỷ đồng gồm 4 cổ đông: bà Đỗ Tú Quân làm Tổng Giám đốc và là người đại diện pháp luật; ông Yuen Hon Kim (quốc tịch Anh, đại diện Công ty Sun Fancy - Hồng Kông) là Chủ tịch Hội đồng quản trị; ông Đỗ Vĩnh Thành (cha ruột bà Quân) là cổ đông.
Từ cuối năm 2007, ông Yuen Hom Kim đã chuyển tiền về Việt Nam để mua đất và góp vốn bằng quyền sử dụng đất vào Cửu Long Phi. Toàn bộ số tiền này đều do bà Quân quản lý thu chi và báo cáo trực tiếp cho ông Kim.
Thời điểm đó, người nước ngoài chỉ được góp vốn đầu tư vào doanh nghiệp tại Việt Nam, nhưng chưa được đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất… Vì vậy, tại biên bản họp ngày 11/7/2007, ông Yuen Hon Kim, Đỗ Vĩnh Thành và Mạch Vinh Phước đã họp bàn về kế hoạch đầu tư khai thác tại TP HCM và có thống nhất: Cửu Long Phi cử người Việt đại diện mua đất, sẽ thuộc sở hữu của Cửu Long Phi, quá trình sau khi dùng danh nghĩa cá nhân mua đất rồi chuyển vào công ty, Mạch Vinh Phước và Sinh (ông Đỗ Vĩnh Thành - PV) đứng ra bảo đảm, nếu xảy ra bất cứ vấn đề hay tổn thất thì Phước và Sinh hoàn toàn chịu trách nhiệm…
Ngày 15/11/2007, ông Đỗ Vĩnh Thành - Chủ tịch HĐQT Cửu Long Phi ký Quyết định bổ nhiệm con gái là bà Đỗ Tú Quân giữ chức vụ Tổng Giám đốc.
 |
| Bà Đỗ Tú Quân là người từng nhiều năm gắn bó với nghề Yến. |
Ngày 28/4/2008, ông Yuen Hon Kim - Chủ tịch HĐQT Cửu Long Phi ký Hợp đồng lao động với Đỗ Tú Quân, nội dung: Quân chịu trách nhiệm quản lý, điều hành công việc hàng ngày của công ty phù hợp với những quy định về chức vụ Tổng Giám đốc đã được quy định trong Điều lệ và Pháp luật Việt Nam (đến ngày 11/4/2016, Kim ký Thông báo số 01/2016/TB chấm dứt Hợp đồng lao động với Đỗ Tú Quân).
Theo cáo trạng, căn cứ kết quả xác minh tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu (ACB) và Ngân hàng TNHH một thành viên HSBC Việt Nam (tất cả đều do bà Đỗ Tú Quân làm Chủ tài khoản).
Từ tháng 12/2007 đến tháng 12/2012, ông Yuen Hon Kim đã chuyển tổng cộng 156.098.033.259 VND vào tài khoản Cửu Long Phi và tài khoản cá nhân của bà Đỗ Tú Quân, Đỗ Tú Linh (chị gái bà Quân), ông Đỗ Vĩnh Thành để bà Quân hoặc bà Linh dùng số tiền này thay mặt ông Kim mua đất và đứng tên chủ sở hữu các thửa đất này (phí hoa hồng mua đất là 3%).
Tại Hợp đồng đầu tư kinh doanh ngày 4/8/2007 được ký kết giữa ông Yuen Hon Kim, bà Đỗ Tú Quân, Đỗ Tú Linh và ông Đỗ Vĩnh Thành, các bên thống nhất: Khi đất dự án được xác nhận phù hợp thì các cổ đông sẽ yêu cầu sự chấp thuận bằng văn bản của Kim trước khi tiếp tục mua đất.
Quá trình ông Yuen Hon Kim chuyển tiền về Việt Nam để mua đất góp vốn vào Cửu Long Phi như sau: Khi Cửu Long Phi muốn đầu tư mua lô đất nào để thực hiện dự án, thì Hội đồng cổ đông sẽ tổ chức họp tại Thẩm Quyến (Trung Quốc) để bàn thảo dựa trên cơ sở những thông tin về lô đất mà Đỗ Tú Quân cung cấp.
Nếu nhất trí thông qua, các cổ đông sẽ góp số tiền tương ứng với cổ phần của mình (chia % theo giá trị lô đất) và nộp cho thư ký Hội đồng cổ đông (để vào sổ). Số tiền này được ông Yuen Hon Kim chuyển về Việt Nam qua tài khoản của ông Kim tại ngân hàng HSBC, sau đó ông Kim chuyển vào tài khoản của Cửu Long Phi tại ngân hàng ACB. Khi tiền đã vào tài khoản của Cửu Long Phi thì bà Đỗ Tú Quân trực tiếp rút tiền hoặc lập Phiếu rút tiền mặt để người khác đi rút theo yêu cầu của Quân.
 |
| Cáo trạng vụ án |
Khoản tiền khủng trên 31 tỷ đồng có thật?
Theo cáo trạng số 331 ngày 21/06/2023 của Viện Kiểm sát Nhân dân TP HCM, kết quả điều tra đã xác định hành vi phạm tội của bà Đỗ Tú Quân liên quan đến số tiền 31.367.753.900 VND mà Yuen Hon Kim chuyển vào Cửu Long Phi để mua lô đất ký hiệu C.6.1 và GV.2.
Ngày 28/1/2013, Đỗ Tú Quân đại diện Cửu Long Phi ký hợp đồng dịch vụ kiểm toán với Công ty kiểm toán Grant Thornton về hoạt động kinh doanh của công ty năm 2012. Quá trình kiểm toán, Công ty Grant Thornton phát hiện khoản chi 31,7 tỷ đồng không có hoá đơn chứng từ và lô đất có tổng diện tích 7.578,9m2 do Đỗ Tú Linh huỷ góp vốn không có ý kiến của HĐQT, nên đã báo cho Cửu Long Phi biết để bổ sung.
Thời điểm này, Đỗ Tú Quân chưa mua hai lô đất C.6.1 và GV.2 chuyển vào công ty nên không thể hạch toán số tiền 31.367.753.900 VND tương đương 38.490,9m² (11.439,1m² + 47.051,8m²).
Cùng lúc này, Cửu Long Phi đang tiến hành làm thủ tục xin cấp phép nuôi yến tại Cần Giờ và giao cho Đỗ Vĩnh Thành nhận thầu xây dựng, thực hiện các thủ tục xin cấp phép....
Vì vậy, Đỗ Tú Quân với sự đồng ý của Yuen Wing Sang Nicola (tự Nikki Yuen, chị ruột Kim, cổ đông của Cửu Long Phi, được Kim ủy quyền thay Kim điều hành Cửu Long Phi từ tháng 04/2012) đã chỉ đạo Kế toán Nguyễn Thị Hồng Điệp lập phiếu chi 017, nội dung: Chi ứng tiền thực hiện giải tỏa mặt bằng dự án trang trại nuôi yến; người nhận: Đỗ Vĩnh Thành; Số tiền: 31.367.753.900 VND.
Sau đó, Đỗ Tú Quân chỉ đạo Nguyễn Thị Hồng Điệp cập nhật phiếu chi 017 số tiền 31.367.753.900 VND vào sổ cái 1111 (từ 1/12/2012 đến 31/12/2012) của Cửu Long Phi có tổng là 17 chứng từ với số dư cuối kỳ là 341.205.889 VND. Khác với Sổ cái 1111 đã lập trước đó có tổng 16 chứng từ với số dư cuối kỳ là 31.367.753.900 VND.
Căn cứ vào các tài liệu thu thập trong quá trình điều tra, xác định việc lập phiếu chi 017 ngày 31/12/2012 đã được Cửu Long Phi biết, mục đích là để hợp thức hoá chứng từ phục vụ kiểm toán, báo cáo tài chính năm 2012.
Do Cửu Long Phi cung cấp phiếu chi 017 nhưng không cung cấp văn bản phê duyệt của HĐQT về khoản chi 31.367.753.900 VND. Ngày 18/11/2013 Công ty Kiểm toán Grant Thornton phát hành báo cáo kết quả kiểm toán đối với Cửu Long Phi, vẫn ghi nhận: Tổng giá trị tài sản của công ty tính đến 31/12/2012 là 178.983.173.801 VND, gồm giá trị quyền sử dụng đất có tổng diện tích 399.992,7 m² và số tiền mặt còn tồn quỹ là 31.805.383.418 VND.
Theo cáo trạng, tại biên bản họp Hội đồng quản trị ngày 13/6/2013 (tại khách sạn New World – TP HCM) của Cửu Long Phi với sự tham gia của Đỗ Tú Quân, Đỗ Vĩnh Thành và Yuen Hon Kim, thể hiện: Cửu Long Phi đã nhiều lần yêu cầu Thành (thực chất là yêu cầu Quân) phải bàn giao và hoàn thành thủ tục sang tên 58.490m² đất cho công ty trước ngày 01/6/2012: Yêu cầu Quân phải báo cáo bằng văn bản cho HĐQT về việc sử dụng 31.367.753.900 đồng liên quan đến phần đất 5,9 ha này.
Tại buổi làm việc giữa luật sư bào chữa cho bị can Đỗ Tú Quân và ông Đỗ Vĩnh Thành (thể hiện qua video), ông Thành khẳng định, số tiền 31,7 tỷ đồng được lập khống nhằm phục vụ mục đích đưa công ty lên sàn chứng khoán.
Luật sư Lê Vĩnh Thụy, thuộc Công ty Luật TNHH Sen Vàng - Đoàn luật sư TP Hà Nội nhận định, giai đoạn 05 năm đầu thành lập Công ty Cửu Long Phi, việc thực hiện báo cáo tài chính các năm 2007, 2008, 2009, 2010, 2011 đều do Công ty kiểm toán Mỹ thực hiện. Báo cáo các năm này đều thể hiện số liệu thống nhất đối với thực trạng và tình hình tài chính của công ty.
Trong giai đoạn từ 2007-2012, công ty chỉ thực hiện hoạt động duy nhất là đi mua gom các lô đất, do vậy báo cáo tài chính các năm đều không thể hiện được lãi, vì không cung cấp bất cứ sản phẩm, hay chuyển nhượng lô đất nào ra thị trường.
“Cơ quan tố tụng cần làm rõ khoản tiền 31,7 tỷ đồng đã được chuyển cho bà Đỗ Tú Quân và được bà Quân sử dụng vào mục đích như thế nào. Bên cạnh đó, sự minh bạch tại Công ty kiểm toán Grand Thornton trong hoạt động kiểm toán cũng cần được xác định rõ. Đó là, cơ quan tố tụng cần xác định rõ vai trò, trách nhiệm của Công ty kiểm toán Grand Thornton trong việc thực hiện báo cáo kiểm toán năm 2012 của Cửu Long Phi để làm sáng tỏ bản chất, sự thật khách quan của vụ việc”, luật sư Lê Vĩnh Thụy nêu quan điểm.
