“Cần phải học kỹ năng quản lý thời gian, tự chủ kế hoạch học tập. Học hành như leo cầu thang, trong khi bạn bè nó leo rần rần còn mình ngồi ở nhà coi mây họa ánh trăng thì sau 4 năm chỉ có nước ngước đầu lên nhìn bọn nó mà lệ chảy giọt ngắn giọt dài thôi”.
Đây gần như là những kỹ năng cần có của các em khi chuyển sang môi trường học tập hoàn toàn khác so với phổ thông.
Làm quen với các dịch vụ ở trường
Trường ĐH Kinh tế (ĐH Đà Nẵng) đã đổi mới rất nhiều nội dung trong tuần lễ sinh hoạt đầu khóa của SV năm thứ nhất. Ngoài việc đại diện ban giám hiệu trực tiếp gặp gỡ, đối thoại với tân SV, Phòng Công tác HSSV của trường còn tổ chức các chuyên đề để hướng dẫn cho SV làm quen với môi trường đại học. Riêng nội dung giới thiệu các phương pháp học tập với môi trường ĐH, ngoài những hướng dẫn đến từ các giảng viên, tân SV của trường còn được các anh chị SV khóa trước chia sẻ kinh nghiệm thiết thực, quý báu. Như cách để không “ngập” trong thời gian chốt đối với các bài tập nhóm, dự án học tập. Hay mẹo để hoàn thành tốt tiểu luận là “khi bạn tìm thấy điều gì đó liên quan đến bài tập – trên trang khóa học hoặc trên diễn đàn hoặc trong bất kỳ bài viết nào, hãy lưu lại bản sao của bài viết đó với đầy đủ nguồn”.
Anh Bùi Trung Hiệp – Phó phòng Công tác HSSV nhà trường cho biết: “Ngoài cung cấp cho SV những đặc trưng và quy chế của hình thức đào tạo theo học chế tín chỉ, thông qua các buổi thảo luận, SV còn được hướng dẫn cách làm việc nhóm, cách thức viết tiểu luận, quản lý thời gian, tài chính, thậm chí còn giới thiệu luôn cả cách thiết kế PowerPoint”.
PGS.TS Lê Văn Huy – Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế, ĐH Đà Nẵng trao đổi: “Với phương thức đào tạo học chế tín chỉ, thái độ học tập của SV có ý nghĩa quyết định đến chất lượng đào tạo trong điều kiện thời gian trên lớp của SV giảm gần 1/2 trong khi lượng kiến thức không hề giảm. Chuyển sang môi trường học tập mới, SV năm thứ nhất cần có phương pháp học tập phù hợp với hình thức đào tạo tín chỉ: Cần hình thành, phát triển thói quen tự học, nghiên cứu; Cần nắm rõ và chấp hành quy chế, quy định đào tạo và thực hiện đúng thông báo của nhà trường; Tích cực trau dồi ngoại ngữ và kỹ năng mềm”.
Để đạt trình độ ngoại ngữ đầu ra theo yêu cầu của mỗi trường, theo lời khuyên của PGS.TS Lê Văn Huy, SV cần phải kiên trì dành thời gian để tích lũy mỗi ngày. Với kỹ năng mềm, SV cần chủ động tham gia các chương trình ngoại khóa, hoạt động Đoàn, Hội, câu lạc bộ đội nhóm… càng nhiều càng tốt để tích lũy thêm kỹ năng cần thiết cho công việc sau này.
Các cơ sở giáo dục đại học thành viên của ĐH Đà Nẵng đều khuyến khích SV đăng ký xác nhận nhập học trực tuyến. Đây là “bước đệm” giúp các em thích ứng với phương thức đào tạo theo hình thức tín chỉ ở các trường ĐH, CĐ khi SV được giao quyền tự chủ từ tự xây dựng thời khóa biểu, tự học… Trong suốt 4 – 5 năm học tại ĐH, năm nào các SV cũng phải tự đăng ký trực tuyến thời khóa biểu, cập nhật các thông báo của lớp học phần, lớp sinh hoạt trên website của trường, làm bài thi qua hệ thống E - Learning… Tân SV Trường ĐH Bách khoa, ĐH Đà Nẵng còn được tham gia Library Tour tại Trung tâm học liệu và truyền thông để được hướng dẫn về các dịch vụ và không gian học tập tại thư viện nhà trường.
Chủ động và tự chịu trách nhiệm
PGS.TS Đoàn Quang Vinh – Hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa, ĐH Đà Nẵng đã nhắc nhở tân SV trong buổi gặp gỡ: “Mỗi SV phải tự nhớ thời khóa biểu của mình chứ không nên chỉ vào lớp theo cậu bạn thân vì kế hoạch học tập của mỗi cá nhân khác nhau. Có thể học kỳ này, em đăng ký môn này nhưng bạn của em sang học kỳ sau mới đăng ký. Cũng không nên vì mong muốn rút ngắn tiến độ học tập mà đăng ký quá nhiều môn học trong một học kỳ sẽ dẫn đến quá tải, điểm thi thấp rất dễ bị cảnh báo học vụ”.
Phòng Đào tạo của Trường ĐH Bách khoa, ĐH Đà Nẵng đã đăng tải trên website của nhà trường về giải đáp 100 thắc mắc để giải thích những nội dung mà SV thường hỏi. Nếu tân SV nào đọc và ghi nhớ những hướng dẫn xử lý các tình huống sẽ tránh được nhiều sai sót đáng tiếc. Trong hệ thống 100 thắc mắc mà SV hay hỏi được Phòng Đào tạo đăng tải, có nội dung rất ngắn gọn cần lưu ý: “SV cần phải xem thông tin chính thống ở các tài liệu do trường phát hành, tại website của trường. Thông tin ở website có tính cập nhật hơn. Nếu sử dụng thông tin truyền miệng có thể sẽ phải chịu những hậu quả đáng tiếc do không chính xác”.
Trong một clip ngắn về kỹ năng thích nghi với môi trường ĐH, TS tâm lý Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu đã khuyên các tân SV: “HS phổ thông chỉ cần học và thi y như nội dung học trên lớp là có thể được điểm cao nhưng với SV, học và thi y như trên lớp chỉ nhận được điểm trung bình. Học ĐH là tự tư duy và học bằng trải nghiệm thực tế. Một SV thành công phải có 3 thứ: Chuyên môn – kỹ năng – thái độ. Thường SV hay bỏ quên hai yếu tố sau, thậm chí ngay cả yếu tố chuyên môn nhiều khi cũng thiếu nốt. Nếu vậy, bạn tốt nghiệp sẽ chỉ mới đạt chưa tới 33% so với yêu cầu của xã hội thôi đấy!”.