Sau cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte ngày 22/12/2023 xác nhận: “Hà Lan sắp bắt đầu chuẩn bị chuyển giao máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ sản xuất đầu tiên cho Ukraine”.
Quốc gia EU này là một trong những nước ủng hộ Kiev và cam kết cung cấp máy bay chiến đấu cho Ukraine trong vài năm tới, cùng với Đan Mạch, Na Uy và Bỉ.
Tổng thống Ukraine Zelensky tuyên bố vào tháng 8/2023 rằng, Hà Lan và Bỉ cùng nhau cam kết cung cấp 42 máy bay chiến đấu cho Kiev, mặc dù thông báo chung của hai quốc gia không đề cập đến bất kỳ con số cụ thể nào.
Vào ngày 22/12, ông Rutte viết trong một bài đăng trên nền tảng X (trước đây là Twitter) rằng, đợt giao hàng đầu tiên sẽ bao gồm 18 máy bay, tuy nhiên, ông không nêu thời điểm giao hàng cụ thể.
Thủ tướng Hà Lan cũng cho biết trước đó rằng, toàn bộ phi đội F-16 của Hà Lan bao gồm 42 máy bay, và Amsterdam sẽ cần giữ lại một số chiếc cho mục đích huấn luyện của riêng mình.
Cùng ngày, Tổng thống Ukraine đã cảm ơn Thủ tướng Hà Lan trong một bài đăng trên X về quyết định của nội các của ông, đồng thời nói thêm rằng, họ cũng thảo luận về “nhu cầu quân sự hiện tại của Ukraine, bao gồm pháo binh, máy bay không người lái và phòng không”.
Theo nhà lãnh đạo Amsterdam, “một số… tiêu chí vẫn phải được đáp ứng trước khi việc giao hàng có thể diễn ra, bao gồm các yêu cầu về nhân sự và cơ sở hạ tầng”, ông Rutte cũng thừa nhận Hà Lan vẫn chưa xin được giấy phép xuất khẩu từ Mỹ.
Washington từ lâu đã miễn cưỡng xem xét việc cung cấp cho Kiev các máy bay chiến đấu do phương Tây sản xuất.
Hồi tháng 2/2023, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết, Ukraine không cần F-16 vào thời điểm đó. Tuy nhiên, đến mùa hè, quan điểm của Mỹ rõ ràng đã thay đổi khi Washington cuối cùng đã cho phép các phi công Ukraine huấn luyện trên máy bay F-16, và ra hiệu rằng, họ sẵn sàng chấp thuận việc chuyển máy bay của bên thứ ba sang Kiev sau khi khóa huấn luyện này hoàn tất.
Kiev đã thúc đẩy các nước phương Tây ủng hộ cung cấp vũ khí ngày càng tiên tiến kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột với Moscow, coi những vũ khí đó là yếu tố thay đổi cuộc chơi trong cuộc xung đột.
Moscoư cho rằng, nguồn cung cấp vũ khí của phương Tây chỉ kéo dài xung đột và kéo dài sự đau khổ của con người mà không ảnh hưởng đáng kể đến tình hình ở tiền tuyến.
Vào tháng 11/2023, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu cho biết toàn bộ phi đội F-16 mà các nhà tài trợ phương Tây cam kết với Kiev có thể bị tiêu diệt trong vòng chưa đầy ba tuần.
Các quan chức phương Tây bắt đầu nghi ngờ triển vọng của Ukraine trong cuộc xung đột đang diễn ra sau cuộc phản công thất bại vào mùa hè dẫn đến những thay đổi tối thiểu dọc chiến tuyến bất chấp tổn thất nặng nề của Kiev.
Vào tháng 12/2023, các nhà lập pháp Mỹ cho biết, cả Washington và Kiev đều không đưa ra chiến lược chiến thắng rõ ràng sau cuộc gặp với Tổng thống Zelensky.
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Tommy Tuberville lưu ý, ông “chưa bao giờ nghĩ” Kiev có thể “thắng”.
Cũng vào thời điểm đó, Politico đưa tin, Vương quốc Anh đang cân nhắc việc thúc đẩy Ukraine tiến tới đàm phán hòa bình với Nga do lo ngại về khả năng giành chiến thắng trên chiến trường của Kiev.
