Mất dấu F0, mọi người nên làm gì?
Bác sĩ (BS) Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện (BV) Nhi đồng 1 TP.HCM, nhìn nhận Việt Nam đang ở giai đoạn 3 của dịch bệnh Covid-19 là xuất hiện các ca bệnh trong cộng đồng và việc mất dấu F0 chắc chắn sẽ xảy ra do cách ly chưa hết những người có nguy cơ mắc bệnh.
BS Khanh giải thích có 2 tình huống có thể xảy ra khi mất dấu F0. Thứ nhất, F0 xuất hiện triệu chứng và tới BV khám, lúc này BS sẽ điều tra dịch tễ, nếu nguy cơ sẽ được cách ly và xét nghiệm. Trường hợp này bệnh nhân (BN) sẽ lây cho người khác trước khi phát bệnh và lượng bị lây tùy theo mức độ tiếp xúc.
Thứ hai, F0 mắc các triệu chứng rất nhẹ và có thể tự hết bệnh không cần đi BV điều trị. Trường hợp F0 này có thể lây cho một vài người qua tiếp xúc gần. Như vậy cả 2 trường hợp F0 “lọt lưới” trên đều có đặc điểm chung là lây bệnh cho người khác qua tiếp xúc gần.
Theo BS Khanh, nếu F0 có bị bỏ sót thì đường lây nhiễm quan trọng bậc nhất vẫn là tiếp xúc gần, nếu không có biện pháp để phòng ngừa mang khẩu trang, rửa tay. Kể cả trong tình huống F1 có trở thành F0 mà không hề hay biết cũng sẽ xảy 2 tình huống như trên. Nhưng F0 sẽ bị ngăn lại nếu F0 biết mang khẩu trang, rửa tay thường xuyên, hạn chế tiếp xúc người khác...
BS Khanh khuyến cáo để không bị lây bệnh từ các ca mất dấu như F0, F1... mọi người cần phải mang khẩu trang khi đi ra ngoài, không tập trung đông quá 2 người, giữ khoảng cách giao tiếp 2 m. Nếu tất cả chúng ta cùng nhau thực hiện tốt theo cách trên thì F0 hay F1, F2 chuẩn bị thành F0 cũng không còn ý nghĩa gì.
Vì tất cả mọi người đều phòng ngừa, ngăn chặn nguồn lây. Ngoài ra, người F0 lọt lưới nếu họ không biết mình mắc bệnh nhưng tuân thủ đúng mang khẩu trang, tiếp xúc giữ khoảng cách 2 m thì cũng không thể phát tán được vi rút để lây cho người khác.
Cũng theo BS Khanh trong 2 - 4 tuần tới là thời gian rất quan trọng để quyết định công tác phòng chống dịch. Nếu có thêm các trường hợp F1, F2, F3 thành F0, nhưng tất cả mọi người cùng thực hiện tốt cách ly xã hội, giữ khoảng cách, tự bảo vệ bản thân bằng cách đeo khẩu trang, mang mũ chống giọt bắn, rửa tay, không đưa tay lên mắt, mũi, miệng… thì F0 dù “lọt lưới” cũng khó có thể lây bệnh cho người khác.
Ngoài ra, cần phải mở rộng giám sát tất cả những ca thuộc nguy cơ và huy động mọi nguồn lực giám sát. Yêu cầu người F0 khai báo y tế, lộ trình di chuyển, tiếp xúc với ai để khoanh vùng giám sát. Mọi người dân cần thông báo ngay triệu chứng cho y tế để xét nghiệm ngay cả khi có triệu chứng nhẹ.
Thực hiện quyết liệt việc phân tuyến
Theo ông Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), ứng phó với diễn biến dịch lây trong cộng đồng, cần thực hiện quyết liệt việc phân tuyến, triển khai BV vệ tinh để điều trị BN theo quy định, nhằm giảm tải các BV tuyến cuối khi số mắc tăng cao.
Thực hiện tiếp nhận, thu dung điều trị, quản lý ca bệnh và theo dõi cách ly triệt để tại địa phương (tại khoa truyền nhiễm, BV đa khoa tuyến tỉnh); chỉ chuyển người bệnh tới BV tuyến cuối khi có diễn biến nặng. Đặc biệt, hệ thống chẩn đoán bệnh trực tuyến đang được duy trì giúp các BN nặng điều trị tại tuyến tỉnh vẫn được chẩn đoán, điều trị bởi các chuyên gia đầu ngành, giảm thấp nhất tử vong.
Bộ Y tế cho hay trong trường hợp khi các ca bệnh tập trung tại một vài địa phương, thì xem xét để thiết lập cơ sở chuyên khoa điều trị bệnh viêm đường hô hấp cấp tại khu vực xảy ra dịch bệnh. Các BV chủ động triển khai kế hoạch mở rộng việc thu dung, điều trị BN; sẵn sàng thiết lập các BV dã chiến dân y khi cần thiết. Ngoài ra, cần chủ động phương án thiết lập cơ sở cách ly điều trị tại chỗ áp dụng đối với trường học, nhà máy, xí nghiệp, công sở, đơn vị quân đội có các trường hợp nhiễm bệnh.
GS Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế, khẳng định số người được xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2 sẽ mở rộng, nhưng các địa phương không lo thiếu test và sinh phẩm xét nghiệm. Sau đợt đầu tiếp nhận 100.000 test chẩn đoán nhanh, sẽ có thêm các đợt về mới, với khoảng 400.000 test và sinh phẩm xét nghiệm trong vòng 3 tuần tới. Việc này sẽ được đảm bảo lâu dài cho chống dịch.
Đã được chủ động hoàn toàn
Theo Bộ Y tế, kịch bản ứng phó với giai đoạn 3 (khi dịch lây trong cộng đồng) đã được chủ động hoàn toàn. Với giai đoạn hiện nay, công tác giám sát, dự phòng cần tập trung triển khai các biện pháp khoanh vùng, xử lý triệt để ổ dịch mới. Thực hiện việc giám sát trường hợp bệnh, điều tra và theo dõi chặt chẽ các trường hợp tiếp xúc.
Tăng cường giám sát các chùm ca bệnh viêm đường hô hấp cấp có yếu tố dịch tễ liên quan tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và cộng đồng. Đồng thời, tăng cường giám sát dựa vào sự kiện, giám sát viêm đường hô hấp cấp nặng do vi rút; kịp thời xác minh, tổ chức điều tra phát hiện ổ dịch, khoanh vùng, xử lý sớm các ổ dịch trong cộng đồng. Tiếp tục duy trì việc giám sát tại cửa khẩu để giảm nguy cơ các trường hợp mắc bệnh nhập cảnh hoặc xuất cảnh.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho hay với yêu cầu tăng cao về số mẫu cần xét nghiệm, Bộ Y tế đã yêu cầu các địa phương rà soát mở rộng các phòng xét nghiệm tại các viện vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur, các BV tuyến T.Ư và một số trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh, TP, nơi có đủ điều kiện xét nghiệm chẩn đoán tác nhân gây bệnh.
Hệ thống y tế cần tăng cường giám sát, xét nghiệm để xác định sự lưu hành, biến đổi, mức độ lây lan của dịch bệnh. Cùng với test nhanh sàng lọc ca bệnh, đến nay đã có 26 đơn vị đủ năng lực xét nghiệm xác định ca bệnh dương tính với vi rút SARS-CoV-2. Như vậy, nhiều địa phương đã chủ động trong việc xác định chính xác ca bệnh, chứ không phải chờ các viện tuyến T.Ư.
Cả nước thêm 10 bệnh nhân Covid-19
Ngày 3.4, cả nước ghi nhận thêm 10 BN Covid-19, nâng tổng số BN tại VN lên 237 ca. Trong đó, có 1 BN là nhân viên Công ty TNHH Trường Sinh (cung cấp suất ăn, nước uống cho BV Bạch Mai, Hà Nội); 2 BN liên quan tới ổ dịch quán bar Buddha (Q.2, TP.HCM). 7 BN còn lại đều từ nước ngoài về và hầu hết đều được cách ly ngay từ lúc nhập cảnh.
Đến nay, liên quan ổ dịch BV Bạch Mai có 43 BN, trong đó 27 BN là nhân viên Công ty Trường Sinh; các BN còn lại ngoài 2 nữ điều dưỡng (BN 86, 87) đều là BN, người nhà BN tại BV Bạch Mai. Liên quan tới ổ dịch bar Buddha thì có 17 BN. Tuy nhiên, tới nay, ở cả 2 ổ dịch đều chưa xác định được BN nhiễm bệnh đầu tiên (F0), trong khi đó, có nhiều BN là F3 của các BN mắc bệnh từ 2 ổ dịch này.
Đáng chú ý, BN 237 (nam, 64 tuổi, quốc tịch Thụy Điển) đã tới Việt Nam từ cuối tháng 12.2019 và di chuyển tới nhiều nơi. BN bị ung thư máu (bạch cầu cấp) và được phát hiện nhiễm bệnh Covid-19 do ngày 26.3 bị tai nạn phải đưa đi cấp cứu. Tới 1.4, BN được xét nghiệm và cho kết quả dương tính với SARS-CoV-2.
Cùng ngày, Việt Nam đã có thêm 10 BN được công bố khỏi bệnh, trong đó có 7 BN (34, 37, 38, 40, 41, 42, 43 ở Bình Thuận), 3 BN (99, 100, 121 ở TP.HCM). Tính đến nay, VN có 85 BN được công bố khỏi bệnh, trong đó giai đoạn 2 (tính từ 6.3) là 59 BN.
