Vì sao điểm thấp?
Theo dữ liệu điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2022 do Bộ GD&ĐT công bố, 14 tỉnh có điểm trung bình môn Tiếng Anh dưới 4,5 gồm: Hà Giang (3,79); Sơn La (4,03); Điện Biên (4,05); Hậu Giang (4,06); Đắk Nông (4,12); Trà Vinh (4,19); Cao Bằng (4,2); Bắc Kạn (4,21); Hòa Bình (4,25); Lai Châu (4,27); Đắk Lắk (4,41); Lạng Sơn (4,43); Sóc Trăng (4,45); Cà Mau (4,48).
Phan Hồng Ngọc, học sinh lớp 12, Trường THPT chuyên Hà Giang (tỉnh Hà Giang), chia sẻ: “Hiện, việc học tiếng Anh đối với nhiều bạn còn mang tính đối phó, chưa thực sự chú tâm nên mất gốc từ cấp THCS. Lên THPT, các bạn không theo kịp chương trình nên cảm thấy áp lực, mệt mỏi, hình thành thái độ học đối phó cho qua môn”.
Theo Ngọc, muốn học tiếng Anh tốt ngoài hướng dẫn của thầy cô, người học phải chịu khó, có phương pháp tạo hứng thú cho bản thân. Khi đã mất gốc, nếu không có quyết tâm cao thì khó có thể học tốt và lấy điểm cao.
Ngọc dẫn chứng: Đề thi tốt nghiệp THPT 2022 môn Tiếng Anh phân loại rất rõ năng lực của học sinh. Đề thi có nhiều từ mới, nếu thí sinh không nắm vững kiến thức ngữ pháp, không có vốn từ vựng sẽ không thể đạt điểm cao.
Là học sinh chuyên Anh, sở hữu điểm IELTS 7.0 nhưng với đề thi vừa qua, Ngọc chỉ đạt 9,2. Do đó, nữ sinh nhận định những bạn học tiếng Anh trong tâm thế đối phó rất khó vượt lên điểm trung bình.
Còn Lê Thành Quang, học sinh lớp 12 Trường THPT Phù Yên (Sơn La), cho biết: “Năm lớp 6 em bắt đầu học tiếng Anh. Khi đó, em không biết học tiếng Anh để làm gì. Do đó, giờ học tiếng Anh em không chú tâm. Sau 4 năm học THCS, với em, môn Tiếng Anh gần như là con số 0”.
Lên THPT, Quang “trầy trật” để vượt qua các bài kiểm tra 15 phút, một tiết môn học này. Quang chia sẻ: “Cuối lớp 11, em nhận thấy với cách học tiếng Anh của bản thân rất dễ bị điểm liệt. Như vậy, dù các môn xét tuyển đại học có đạt điểm cao cũng không thể trúng tuyển trường mong muốn. Ba tháng hè năm đó, em dành toàn bộ thời gian nhờ thầy giáo dạy lại từ đầu. Ngoài ra, hễ có thời gian rảnh, em học thêm từ mới, ngữ pháp với quyết tâm vượt qua kỳ thi và có kiến thức nền vào đại học”.
 |
| Lê Thành Quang, học sinh lớp 12 Trường THPT Phù Yên cùng các bạn. |
Kết quả được thấy trước
Với kinh nghiệm hơn 20 năm giảng dạy tiếng Anh, thầy Lê Văn Lợi, giáo viên Trường THPT Phù Yên (Sơn La), chia sẻ: “Điểm khó là nhiều học sinh chưa ý thức được tầm quan trọng của môn học hay học tiếng Anh để làm gì. Do vậy, các em có thái độ học thờ ơ, đối phó, xem tiếng Anh như một môn điều kiện để vượt qua thi tốt nghiệp THPT. Do đó, việc điểm trung bình môn thi của toàn tỉnh thấp là điều đã lường trước”.
Từ thực tế trên, thầy Lợi thấu hiểu khó khăn của học sinh mất gốc tiếng Anh. Mỗi tiết học, thầy luôn cố gắng nghiên cứu kỹ bài giảng để chắt lọc và giảng dạy cho học sinh. “Với học sinh mất gốc, việc tiếp nhận các bài học trong sách giáo khoa rất vất vả. Vì vậy, tôi cố gắng chắt lọc những kiến thức cốt lõi để làm sao các em tiếp cận bài học hiệu quả nhất. Đối với em có năng lực tốt, tôi cũng có bài giảng riêng để nâng cao kiến thức. Ngoài giờ lên lớp, tôi thành lập các nhóm Zalo nhằm hỗ trợ học sinh, đồng thời tìm các phần mềm luyện nghe, nói cho trò thực hành”, thầy Lợi cho hay.
Với mục tiêu những em có khả năng đạt 5 điểm thì phải dạy sao để làm được 6 điểm. Những em học tốt, giáo viên cố gắng giúp duy trì phong độ, có thể giành điểm cao trong các kỳ thi. Chia sẻ quan điểm trên, thầy Lợi đồng thời khẳng định, muốn trò học tiếng Anh tốt, người thầy có vai trò rất quan trọng. Họ chính là người truyền cảm hứng, định hướng giúp học sinh vượt qua khó khăn.
Hiểu rõ khoảng trống của địa phương vùng khó cũng như điểm yếu của học trò với môn học, mỗi giáo viên, nhà trường có cách làm khác nhau để từng bước cải thiện chất lượng, thứ hạng.
Thầy Lê Văn Hào – Hiệu trưởng Trường THPT Cư M’Gar (Đắk Lắk) - nhận định: Tiếng Anh là môn đặc thù, do đó ngoài thực hiện theo các chủ trương của Bộ GD&ĐT, sở GD&ĐT về định hướng dạy môn Tiếng Anh, quan điểm của nhà trường là đặc biệt tạo điều kiện cho giáo viên, học sinh dạy và học sao cho hiệu quả.
Đồng thời, trường cũng phân từng đối tượng. Ví dụ, những em học chương trình hệ 10 năm sẽ khác hệ 7 năm. Học hệ 10 năm, nhà trường sẽ cho các em lựa chọn theo nguyện vọng để có cơ hội phát huy những kiến thức đã học. Chương trình, phương pháp dạy cũng như những yêu cầu của hệ 10 năm sẽ khác so với học sinh theo học hệ 7 năm.
Ngoài ra để khuyến khích, nâng cao hiệu quả học tiếng Anh, Trường THPT Cư M’Gar thành lập câu lạc bộ tiếng Anh nhằm tạo môi trường, cơ hội cho học sinh giao tiếp tiếng Anh nhiều hơn. Đồng thời, nhà trường tổ chức các cuộc thi xây dựng clip, trao đổi phương pháp học tiếng Anh cho học sinh.
“Bên cạnh đó, với học sinh học tốt tiếng Anh, chúng tôi khuyến khích thi các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế như IELTS, TOEFL để có kết quả tốt hơn khi xét tốt nghiệp, được cộng điểm ưu tiên khi xét tuyển đại học hoặc dùng để xét tuyển thẳng một số ngành... Mặc dù nằm ở vùng sâu, vùng xa, năm vừa rồi nhà trường có 4 học sinh đạt chứng chỉ IELTS từ 4.5 đến 6.5”, thầy Hào cho biết.
Tuy nhiên, thầy Hào cũng chỉ ra những khó khăn nhà trường, học sinh vùng sâu, vùng xa gặp phải như điều kiện thực hành tiếng Anh không có. Các em chỉ sử dụng tiếng Anh trong các tiết học môn này, ít có cơ hội tiếp xúc với người nước ngoài. Do đó kỹ năng giao tiếp còn hạn chế.
Nhiều học sinh chưa ý thức được vai trò của tiếng Anh nên có thái độ học đối phó, chống trượt. Số lượng hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ tiếng Anh do nhà trường tổ chức, các em tham gia còn ít. Đây là những điểm yếu, theo thầy Hào, nhà trường, giáo viên và cả học trò cần nỗ lực khắc phục trong thời gian tới.
Học sinh vùng cao, không có điều kiện, môi trường để giao tiếp, trau dồi kỹ năng nói, nghe trong tiếng Anh, do đó, người thầy cần tạo môi trường cho học sinh được rèn luyện. Bên cạnh đó, giáo viên phải giải thích cho học sinh vai trò, tầm quan trọng của tiếng Anh hiện nay không chỉ trong nhà trường, mà cả cuộc sống, công việc sau này. - Thầy Lê Văn Lợi, Trường THPT Phù Yên (Sơn La)
