“Thắp” đam mê khoa học cho học sinh dân tộc

GD&TĐ - Là giáo viên Mỹ thuật nhưng cô Hoàng Thị Thủy, GV Trường PTDTBT Tiểu học số 1 xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai (Lào Cai) lại có thành tích đáng tự hào trong vai trò hướng dẫn học sinh (HS) nghiên cứu khoa học.

Cô Hoàng Thị Thủy (thứ 2 từ trái sang) có nhiều công trong hướng dẫn HS NCKH. Ảnh: NTCC
Cô Hoàng Thị Thủy (thứ 2 từ trái sang) có nhiều công trong hướng dẫn HS NCKH. Ảnh: NTCC

Là giáo viên Mỹ thuật nhưng cô Hoàng Thị Thủy, GV Trường PTDTBT Tiểu học số 1 xã Sín Cô Thủy đã và đang “thổi bùng” trong nhiều thế hệ HS dân tộc sự hứng khởi, sáng tạo và ước mong chinh phục kiến thức. 

Ở lại với giáo dục vùng khó

Cô Hoàng Thị Thủy tốt nghiệp Trường Cao đẳng Văn hóa nghệ thuật tỉnh Yên Bái năm 2012. Ra trường với ước mong được làm cô giáo Mỹ thuật tại quê hương không thành bởi khi đó ngành GD&ĐT Yên Bái đã tuyển đủ giáo viên (GV), cô Thủy liền khoác ba lô lên vùng cao Si Ma Cai (Lào Cai) làm GV hợp đồng. Cô được nhận vào Trường PTDTBT Tiểu học số 1 xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai (Lào Cai) và gắn bó từ đó tới nay.

Những ngày đầu lên vùng cao Si Ma Cai công tác, cô Hoàng Thị Thủy không tránh khỏi bỡ ngỡ, lo lắng bởi môi trường sống, xã hội và đặc biệt giáo dục còn khó khăn. Tuy nhiên, sau một thời gian ngắn được gia đình động viên “ở đâu mọi người sống, làm việc được thì mình cũng tồn tại được”, bản thân cũng luôn nhìn mọi việc tích cực, yêu nghề, mến trẻ nên cô Thủy nhanh chóng thích nghi. Sau 8 năm gắn bó với vùng cao Si Ma Cai, cô Hoàng Thị Thủy chưa một lần nghĩ đến việc thay đổi nơi công tác.

“HS vùng cao thiệt thòi về điều kiện sống và học tập, nhận thức hạn chế nhưng các em ngoan và tình cảm vô cùng; đồng nghiệp gần gũi, hỗ trợ nhau. Những điều đó như gắn bó em với Si Ma Cai. Hàng ngày được lên lớp dạy học, truyền cho HS kiến thức, tình yêu thương, sẻ chia khó khăn…, em thấy vui và hạnh phúc dù sống xa gia đình, quê hương. Mỗi năm em chỉ về nhà 2 lần vào dịp Tết và hè. Trường lớp đã trở thành ngôi nhà thứ 2, đồng nghiệp, học sinh như người thân trong gia đình” – cô Thủy tâm sự.

Cô Thủy luôn khuyến khích HS vừa học vừa áp dụng kiến thức vào thực tế. Ảnh: NTCC
Cô Thủy luôn khuyến khích HS vừa học vừa áp dụng kiến thức vào thực tế. Ảnh: NTCC

Cơ duyên đến với nghiên cứu khoa học

Cô Hoàng Thị Thủy cho biết: Hướng dẫn HS nghiên cứu khoa học (NCKH) như một cơ duyên. Năm 2018 cô được nhà trường phân công hướng dẫn HS nghiên cứu và hoàn thành mô hình Rôbốt nông dân”. Sản phẩm như một dạng đồ chơi tự chế (từ mô-tơ ô tô đồ chơi cũ), chuyển tải ước mơ của trẻ vùng cao được giúp bố mẹ thu hoạch lương thực. Mặt khác, còn có thể ứng dụng vào dạy học một số môn hát nhạc, mĩ thuật, khoa học tự nhiên… giúp HS hứng thú hơn với môn học.

“Rô-bốt nông dân” đoạt giải Nhì cấp quốc gia tại cuộc thi “Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc” lần thứ 14.Giải thưởng trở thành động lực cho GV và HS của trường cố gắng NCKH để có những thành công lớn hơn.

Tại cuộc thi “Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc” lần thứ 15, mô hình “Cộng đồng các dân tộc huyện Si Ma Cai” do cô Hoàng Thị Thủy hướng dẫn đã xuất sắc giành giải Nhất. Mô hình mô tả lại cuộc sống sinh hoạt bình dị với nét đẹp văn hóa của đồng bào dân tộc (Mông, Nùng, Thu Lao, Kinh) sống trên địa bàn huyện Si Ma Cai đã chinh phục ban giám khảo từ cấp tỉnh đến quốc gia.

Hơn thế, từ những ý tưởng độc đáo, sáng tạo, sản phẩm “Cộng đồng các dân tộc Si Ma Cai” do các em HS dân tộc thiểu số sáng chế với sự hướng dẫn của cô Hoàng Thị Thủy có thể sử dụng làm đồ dùng dạy học về bản sắc văn hóa, hoặc trang trí phòng truyền thống tại nhà trường.

Nói về khó khăn trong hướng dẫn HS dân tộc NCKH, cô Thủy chia sẻ: Điều kiện cơ sở vật chất để GV, HS nghiên cứu và ứng dụng còn hạn chế. Chính vì vậy, hầu hết các sản phẩm NCKH được tận dụng từ các nguyên vật liệu có sẵn, không tốn kém, gắn liền với đời sống sinh hoạt của HS. Hạn chế trong điều kiện vật chất cũng khuyến GV và HS phải “dày” công hơn để làm ra sản phẩm. Nhiều khi làm hỏng, thất bại HS chán nản buộc GV phải có cách động viên, khuyến khích để HS không bỏ cuộc.

Mặt khác, HS dân tộc vốn từ tiếng Việt còn hạn chế, các em thiếu tự tin khi thuyết trình sản phẩm trong các cuộc thi. Vì vậy, GV cần hỗ trợ kịp thời, đúng cách để sản phẩm toát lên được giá trị, tinh thần....

Cô Bùi Thị Hường - Hiệu trưởng Trường PTDTBT Tiểu học số 1 xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai nhận xét: Cô Hoàng Thị Thủy luôn đổi mới, sáng tạo và cống hiến hết mình trong hoạt động giáo dục. Từ những vật dụng đơn giản như chiếc lá khô, viên sỏi, quả trứng… cô có thể “biến” thành đồ chơi, đồ dùng dạy học. Cô luôn phát huy khả năng mỹ thuật vào việc trang trí lớp học, hướng dẫn HS tự tay làm đồ vật ngộ nghĩnh, vẽ tranh… để trưng bày trang trí trong lớp. Sự sáng tạo không ngừng về phương pháp giảng dạy khiến HS luôn hào hứng với học tập.

“Mong rằng với năng lực, trí tuệ, tâm huyết của mình cô giáo Hoàng Thị Thủy sẽ tiếp tục phát huy để nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục nhà trường và ngành Giáo dục Lào Cai. Cùng đó sẽ có thêm nhiều thế hệ HS dân tộc thiểu số được cô Thủy hướng dẫn, giúp đỡ và gặt hái thêm thành công trong học tập và NCKH…” - cô Bùi Thị Hường bày tỏ.

Điều kiện tiếp cận khoa học kĩ thuật, nâng cao kiến thức của GV vùng cao không nhiều. Phần lớn phải tự trau dồi kiến thức thông qua mạng Internet từ đó nghiên cứu, sáng tạo và tìm cách ứng dụng vào công việc hướng dẫn HS NCKH, tìm ra phương pháp giảng dạy giúp HS dễ tiếp thu bài và phát huy năng lực sở trường. Không kiên nhẫn, thiếu ý thức tự bồi dưỡng chắc chắn GV sẽ tụt hậu, không hoàn thành tốt vai trò hướng dẫn HS NCKH… - Cô Hoàng Thị Thủy 

Tin tiêu điểm

Đừng bỏ lỡ