AI Rattlesnaq phản ứng nhanh như tốc độ Mach giúp phi công né tên lửa
Thay vì dựa vào radar hay bản năng, các thuật toán có thể “suy nghĩ” với tốc độ Mach sẽ quyết định thắng bại trong những trận không chiến tương lai.
Tại trung tâm mô phỏng thuộc cơ sở Warton của BAE Systems, các kỹ sư đang thử nghiệm hệ thống trí tuệ nhân tạo tiên tiến có tên Rattlesnaq, do công ty công nghệ quốc phòng Avioniq của Thụy Điển phát triển.
Được thiết kế để lập bản đồ mối đe dọa từ tên lửa tàng hình trong thời gian thực, phần mềm này không chỉ cảnh báo mà còn hiển thị trực quan, sinh động khu vực nguy hiểm, xác định rõ nơi tên lửa đối phương có thể tấn công và đâu là hành lang bay an toàn.
Kết hợp giữa mô hình tên lửa tiên tiến và công nghệ AI có thể xác minh (verifiable AI), Rattlesnaq cung cấp khả năng nhận thức tình huống ở mức tối đa và hỗ trợ ra quyết định, xác định ranh giới đe dọa có thể đo lường được trong không gian chiến đấu ngoài tầm nhìn (BVR).
“Suy nghĩ nhanh hơn cả phản xạ”
Hệ thống này trực quan hóa các động tác cơ động tối ưu để tránh tên lửa không đối không và đất đối không, đồng thời cung cấp phương án khai hỏa hiệu quả trong thời gian thực, giúp tăng cường khả năng sát thương, sống sót và thành công nhiệm vụ cho máy bay chiến đấu.
Rattlesnaq hiện đang được thử nghiệm với các phi công tiêm kích Eurofighter Typhoon.
Theo ông Paul Smith, Trưởng bộ phận Chiến lược Typhoon của BAE Systems, cựu phi công Không quân Hoàng gia Anh, công nghệ này có tiềm năng thay đổi hoàn toàn cách huấn luyện và tác chiến của phi công:
“Ra quyết định nhanh và chính xác là điều sống còn khi điều khiển máy bay như Typhoon, và điều đó đòi hỏi nhận thức tình huống cực cao,” ông Smith cho biết.
Ông cho biết thêm rằng, trong không gian chiến đấu tương lai, nơi mối đe dọa thay đổi liên tục, bạn cần thông tin tình huống trực tiếp, tức thời để có thể tác chiến hiệu quả ngay cả trong những môi trường khốc liệt nhất.
Các công nghệ mới được thử nghiệm cùng hệ thống còn bao gồm máy tính nhiệm vụ thế hệ mới, có khả năng xử lý dữ liệu nhanh hơn gấp 200 lần, cùng màn hình hiển thị diện rộng (Large Area Display) trong khoang lái tương lai của Typhoon — cho phép phi công quan sát toàn cảnh mục tiêu và mối đe dọa trong thời gian thực.
Ông Mikael Grev, cựu phi công Không quân Thụy Điển, đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Avioniq, cho biết Rattlesnaq sử dụng Verifiable AI, đảm bảo mọi thông tin cung cấp cho phi công đều có thể kiểm chứng độc lập.
“Sự kết hợp giữa mô hình tiên tiến và Verifiable AI mang đến đánh giá mối đe dọa theo thời gian thực ngay trên máy bay,” ông Grev phát biểu.
“Điều này đồng nghĩa với việc chỉ một máy bay có thể tạo hiệu ứng tăng cường sức mạnh, đối phó hiệu quả với nhiều mối đe dọa hơn, tăng khả năng sống sót và hỗ trợ tốt hơn trong các nhiệm vụ phối hợp với máy bay không người lái.” – ông giải thích.
Những đồng đội không phải con người
Kỹ sư của Avioniq và BAE Systems hiện đang hợp tác để tích hợp Rattlesnaq vào Typhoon, trong đó có nhiều cuộc trình diễn kỹ thuật trên trình mô phỏng Typhoon.
Hiệu ứng tăng cường sức mạnh trở nên đặc biệt quan trọng trong các tình huống tác chiến hợp tác giữa người và máy (Collaborative Combat Aircraft – CCA), khi tiêm kích có người lái hoạt động song song với UAV như các nền tảng Loyal Wingman.
Rattlesnaq có khả năng xử lý dữ liệu ngay trên máy bay và truyền thông tin mối đe dọa không chỉ cho phi công chính mà còn đến từng UAV trong đội hình.
Nhờ đó, toàn bộ phi đội có thể điều chỉnh theo thời gian thực, né tránh nguy cơ, giữ khoảng cách tối ưu với mục tiêu và phản ứng hiệu quả trước những thay đổi của không gian chiến đấu mà không làm tăng thêm áp lực tâm lý cho phi công.
Các cuộc thử nghiệm với đội bay thế hệ 4 và 5 của NATO đã chứng minh khả năng của Rattlesnaq trong việc tăng cường khả năng sống sót và phối hợp trong những môi trường chiến đấu nguy hiểm giữa máy bay có người lái và không người lái.
