Iran mới đây đã chính thức thông báo với Iraq, Kuwait, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Qatar, Thổ Nhĩ Kỳ và Bahrain rằng, bất kỳ hình thức hỗ trợ nào cho Washington, bao gồm cả việc cung cấp không phận cho hàng không Mỹ, sẽ được hiểu là hành động tấn công chống lại Cộng hòa Hồi giáo.
Điều này đã được giới lãnh đạo Iran báo cáo thông qua các kênh ngoại giao, nhấn mạnh tính nghiêm trọng trong ý định của họ.
Tuyên bố của Iran được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Mỹ về các mối đe dọa gần đây của Washington về việc thắt chặt lệnh trừng phạt và các kế hoạch có thể có về hành động quân sự để đáp trả các hành động của Tehran trong khu vực.
Thông điệp nhấn mạnh rằng, các quốc gia chọn hợp tác với lực lượng Mỹ sẽ tự động trở nên thù địch với Iran, điều này có thể dẫn đến các biện pháp trả đũa, bao gồm cả các biện pháp quân sự.
Tehran đã nói rõ rằng, họ sẽ không dung thứ ngay cả sự tham gia gián tiếp của các nước láng giềng vào một cuộc tấn công tiềm tàng, buộc họ phải lựa chọn giữa sự trung lập và nguy cơ leo thang.
Động thái của Iran phản ánh chiến lược ngăn chặn của nước này, nhằm ngăn chặn sự hình thành một liên minh chống Iran trong khu vực.
Các quốc gia đang được đề cập, nhiều quốc gia trong số đó là đồng minh chủ chốt của Mỹ và là nơi đặt căn cứ quân sự của Mỹ, thấy mình đang ở trung tâm của một tình thế tiến thoái lưỡng nan về địa chính trị.
Ví dụ, Qatar và Bahrain từ lâu đã đóng vai trò là nơi dàn dựng các hoạt động của Lầu Năm Góc, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên NATO, tích cực hợp tác với Washington về các vấn đề quân sự. Iraq, mặc dù có mối quan hệ khó khăn với Mỹ, vẫn là một mắt xích quan trọng trong hậu cần khu vực.
Tình hình leo thang vào tháng 4/2025 sau khi các quan chức Mỹ cáo buộc Iran hỗ trợ các cuộc tấn công vào các cơ sở dầu mỏ của Saudi Arabia bởi các nhóm thân Iran.
Để đáp trả, Washington bắt đầu điều động thêm lực lượng đến Vịnh Ba Tư, bao gồm một nhóm tàu sân bay, khiến Tehran phản ứng gay gắt. Đổi lại, chính quyền Iran đã tiến hành một loạt các cuộc tập trận quân sự gần Eo biển Hormuz, thể hiện sự sẵn sàng bảo vệ lợi ích của họ và đe dọa đóng cửa một tuyến đường quan trọng để xuất khẩu dầu.
Cho đến nay, các bên tham gia khu vực vẫn chưa đưa ra bình luận công khai, nhưng các nguồn tin ngoại giao đưa tin về các cuộc tham vấn căng thẳng tại thủ đô của các quốc gia có liên quan.
Kuwait và UAE, những nước có nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào sự ổn định ở vùng Vịnh, đã phản ứng với lời cảnh báo của Iran, lo ngại về hậu quả kinh tế của một cuộc xung đột.
Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia có tham vọng riêng trong khu vực, đã tuyên bố thông qua Bộ Ngoại giao rằng, họ sẽ hành động chỉ vì lợi ích quốc gia của mình, mà không nêu rõ lập trường của mình đối với các yêu cầu của Mỹ.
Iraq, bị giằng xé bởi những mâu thuẫn nội bộ, đang ở trong một vị thế đặc biệt dễ bị tổn thương do sự hiện diện của quân đội Mỹ trên lãnh thổ của mình.
