Cho đến giờ, người dân huyện Krông Pa vẫn còn xôn xao chuyện Kpă Phu (SN 1973, trú buôn Djret, xã Chư Ngọc, Krông Pa, Gia Lai) bị giết, vợ và con bị đánh trọng thương. Nguyên nhân của vụ án, chính là nhận thức lạc hậu, từ những hủ tục đã tồn tại nhiều thế kỷ nay trong cộng đồng người J’Rai ở Krông Pa.
Cách đây 4 năm, trong lúc tức giận, ông Kpă Phu đã dùng dao chém vào cầu thang nhà sàn của mẹ anh Kpă Vaih (trú cùng buôn). Theo quan niệm của người J’rai, chém vào cầu thang nhà sàn là hành vi có tội. Vì vậy, Phu đã bị dân làng mang ra xét xử, phạt vạ 1 con heo và vài ghè rượu. Cũng tại lễ phạt vạ này, Phu đã hứa sẽ không tái phạm.
Sau nhiều tháng đau đớn vì bị bệnh gan hành hạ, đến ngày 21/8, do bệnh quá nặng nên anh Kpă Vaih đã tử vong. Lúc này, gia đình anh Vaih và dân làng nhớ lại chuyện năm xưa. Mọi người đổ dồn sự hoài nghi về gia đình Kpă Phu có “thuốc thư”.
Mặc dù từ trước tới nay, chưa ai biết được “thuốc thư” là gì, “mặt mũi” của thuốc thư nó như thế nào, nhưng người làng vẫn nghĩ anh Vaih chết là có liên quan đến “thuốc thư” chứ không phải do bệnh tật.
Sau khi lo xong ma chay cho anh Vaih, anh Phu đến nhà chị Ksor H’Điên (vợ Vaih) để uống rượu làm nhà mả. Lúc nhậu, ông Phu rót một ly rượu mang tới mời Nay Loang (SN 1990, trú cùng buôn Djret) uống.
Nghĩ rằng gia đình ông Phu có thuốc thư nên Loang không uống và đổ ly rượu xuống đất. Bị Loang xem thường trước mặt mọi người, ông Phu tức giận đe dọa: “Mày coi chừng chết đó”. Nghe vậy, Loang hỏi: “Anh đánh em à?”. Ông Phu trả lời: “Tao không đánh mày, nhưng mày sẽ chết!”.
Nghe nói ông Phu nói vậy, Nay Loang nghĩ rằng ông Phu sẽ bỏ thuốc thư cho mình chết, khiến Loang lo sợ. Để trừ “hậu họa” cho mình, Loang liền nảy sinh ý định sẽ giết chết ông Phu.
Nghĩ là làm, Loang liền lên kế hoạch giết ông Phu. Hắn chạy xe đến nhà Phu, nhặt một viên gạch ngói đất nung dưới sân, rồi nhẹ nhàng bước lên nhà sàn.
Thấy bà H’Yêir và cháu Nay Điêng (SN 2006, con trai ông Phu) đang nằm ngủ gần phía cửa nhà sàn, Nay Loang liền đánh nhiều cái vào đầu chị H’Yêir khiến chị ngất xỉu và cháu Nay Điêng bị thương.
Bị đánh, cháu Điêng kêu khóc, con rể ông Phu là anh Kpă Lúy nằm ngủ phía trong liền dậy bật điện đi ra xem chuyện gì. Thấy động, Nay Loang liền nhanh chân lên xe máy trốn thoát.
Sau khi đánh vợ con ông Phu bị thương, Loang quay lại cuộc nhậu, nhặt một cục đá, rồi bất ngờ đánh nhiều cái vào đầu ông Phu, khiến ông tử vong.
Gây án xong, Loang đi tắm, rửa sạch vết máu trên xe rồi tiếp tục quay về nhà chị H’Điên (vợ Vaih) tiếp tục uống rượu như chưa có chuyện gì xảy ra. Qua quá trình điều tra, Nay Loang bị Công an tỉnh Gia Lai bắt khẩn cấp.
Ông Rơ Ô Mức - Phó bí thư Đảng ủy xã Chư Ngọc (huyện Krông Pa) - cho biết: “Thuốc thư” là do người ta tự hoang tưởng ra. Như việc anh Kpă Vaih mất, nhiều người nghĩ do nhà Kpă Phu bỏ “thuốc thư”. Tuy nhiên trên thực tế, anh này chết vì bệnh ung thư gan.
Chúng tôi cũng mang 3 bản xét nghiệm của bệnh viện chứng minh anh Vaih chết vì bệnh gan chứ không phải do bị bỏ “thuốc thư” cho người dân hiểu.
Khóc thương cháu cũng bị nghi có “thuốc thư”
Vì “thuốc thư” vô hình mà anh em Rah Lan Chí (trú xã Bình Giáo, Chư Prông, Gia Lai) bị đánh tơi tả. Sau khi được giải thoát, phải đi cấp cứu tại bệnh viện, điều trị xong, anh em Chí phải bỏ làng đi.
Do sự ra đi còn quá trẻ của đứa cháu, Rah Lan Chí khóc thương quá nhiều, nên bị một số thanh niên trong làng nghi liên quan đến cái chết của cháu.
Đêm đến, Chí đi ra thăm mộ của cháu liền bị các thanh niên trong làng bắt lại. Rah Lan Tơk (anh trai Chí) đi tìm em trai cũng bị bắt luôn. Cả hai anh em bị trói bên gốc cây tra hỏi việc dùng “thuốc thư”. Hai anh em Chí bị đánh tơi tả còn dọa giết.
Theo lý giải của người dân nơi đây, nguyên nhân của sự việc trên là do lúc làm đám tang, người làng phát hiện trên tử thi có cát. Dân làng cho rằng đây là hiện tượng của người bị trúng “thuốc thư” mà chết.
Chính vì vậy, khi phát hiện Chí quay trở lại nhà mả vào ban đêm, nhóm thanh niên cho rằng anh này đã hại chết cháu, rồi sau đó đi lấy lại “thuốc thư”.