Rõ ràng là những cỗ xe tăng hạng nặng của phương Tây cần phải được cải thiện. RIA Novosti đưa tin về những kết luận mà Mỹ rút ra từ cuộc xung đột ở Ukraine, những gì các tướng lĩnh mong đợi từ xe tăng Abrams mới và vấn đề muôn thuở nào mà Lầu Năm Góc có thể giải quyết bằng chương trình được thông qua.
Gần nửa thế kỷ phục vụ
Thực tế là quân đội cần một xe tăng chiến đấu chủ lực mới đã được thảo luận lần đầu tiên tại Washington vào năm 2023.
Sau đó, Quân đội Mỹ thông báo rằng họ đã hoàn thành công việc cải tiến phiên bản thứ tư của M1A2 và có ý định tạo ra một mẫu xe tăng mới, M1E3. Đến thời điểm này, xe tăng Abrams đã hoạt động được hơn 40 năm.
"Chúng ta phải tối ưu hóa khả năng cơ động và khả năng sống sót của xe tăng Abrams để nó có thể tiếp cận và tiêu diệt đối thủ như một kẻ săn mồi thực thụ trên các chiến trường trong tương lai", Tướng Jeffrey Norman, người đứng đầu chương trình xe chiến đấu thế hệ tiếp theo của Bộ Quốc phòng Mỹ, cho biết.
Lý do rất đơn giản: theo các quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc, nền tảng hiện tại đã cạn kiệt tiềm năng cải tiến. Việc cải thiện hiệu suất sẽ làm tăng trọng lượng đáng kể lên tới 65 tấn và khiến việc bảo trì trở nên khó khăn hơn về mặt hậu cần.
"Abrams không thể tăng khả năng của mình nếu không tăng trọng lượng và cần phải giảm chi phí duy trì", Thiếu tướng Glenn Dean, sĩ quan điều hành chương trình hệ thống tác chiến trên bộ của Quân đội Mỹ, giải thích.
Nhẹ hơn và an toàn hơn
Những mong muốn của Mỹ về một chiếc xe tăng tối ưu hơn đã xuất hiện trên M1E3. Một trong những điều quan trọng nhất là khả năng bảo vệ chủ động. Lúc đầu, không hề có yêu cầu như vậy, nhưng vào nửa cuối những năm 2010, vấn đề này cuối cùng đã được giải quyết.
Chỉ có phiên bản mới nhất của SEPv3 mới được tích hợp AN/VLQ-6 MCD, và sau đó Lầu Năm Góc đã ký hợp đồng với công ty Rafael của Israel để trang bị hệ thống Trophy. Tuy nhiên, ngay cả giải pháp này cũng là một giải pháp phức tạp.
"Việc vận hành, triển khai và duy trì hệ thống bảo vệ này có độ phức tạp nhất định, vì việc lắp đặt chúng trên xe tăng khiến những cỗ xe này trở nên khá cồng kềnh", Dean lưu ý.
Ngoài ra, Washington dường như đã buông xuôi trong cuộc tranh cãi dai dẳng về nhu cầu cần có máy nạp đạn tự động - Lầu Năm Góc hy vọng xe tăng Abrams mới sẽ được trang bị hệ thống này, cho phép giảm kíp lái xuống còn ba người.
Hệ thống tự động này đã được các nhà phát triển xe tăng Liên Xô và Nga áp dụng trong nhiều thập kỷ, trong khi ở phương Tây, việc có thêm một thành viên kíp lái thay thế bộ nạp đạn tự động theo truyền thống được coi là một lợi thế về mặt an toàn.
Người Đức cũng đang áp dụng kinh nghiệm của Nga - xe tăng KF51 Panther mới cũng sẽ được trang bị hệ thống nạp đạn tự động. Trong trường hợp của Panther, điều này cũng được giải thích bằng cỡ nòng của pháo: mỗi quả đạn pháo 130 mm sẽ nặng hơn 30 kg.
Cùng với hệ thống nạp đạn tự động, tháp pháo của xe tăng Abrams mới cũng sẽ được thiết kế không có người bên trong tương tự xe tăng Nga.
Những thay đổi sẽ ảnh hưởng đến hệ thống máy điện - các nhà phát triển quyết định từ bỏ động cơ tua bin khí AGT1500. Động cơ hybrid mới sẽ tiết kiệm nhiên liệu hơn và êm hơn, giúp cải thiện cả hiệu suất và khả năng bí mật của xe khi hoạt động.
Ngoài ra, để đảm bảo tính bí mật, họ có kế hoạch trang bị cho M1E3 một hệ thống có khả năng che giấu tín hiệu nhiệt và điện từ.
Các yêu cầu bổ sung của Lầu Năm Góc đối với mẫu xe mới đã trở nên phổ biến đối với tất cả các loại xe hiện đại - khả năng sử dụng trí tuệ nhân tạo và tính mô-đun hoàn chỉnh, trong tương lai sẽ cho phép hiện đại hóa xe tăng trong khung thời gian ngắn hơn nhiều.
Kế hoạch trong nhiều thập kỷ
Một đợt nâng cấp quy mô lớn như vậy đối với tổ hợp công nghiệp quân sự của Mỹ có thể mất tới hàng thập kỷ. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc đang yêu cầu thời hạn này phải được đáp ứng trong thời gian ngắn hơn.
Vào mùa xuân năm 2024, Quân đội Mỹ đã quyết định rằng General Dynamics Land Systems sẽ đảm nhiệm việc phát triển và sản xuất.
Theo Defense News, tại một trong những cuộc họp giữa các nhà phát triển và lãnh đạo quân đội, người ta đã ước tính rằng sẽ mất 65 tháng để chế tạo chiếc xe tăng đầu tiên.
Tham mưu trưởng Lục quân Mỹ Randy George cho rằng khung thời gian này quá dài và yêu cầu phải đẩy nhanh tiến độ một cách đáng kể. Để đạt được điều này, nhóm nghiên cứu chế tạo xe tăng Abrams mới có ý định đơn giản hóa khía cạnh pháp lý của công việc.
Theo Alex Miller, giám đốc công nghệ của Bộ tham mưu Lục quân Mỹ, Lầu Năm Góc đã khuyên các nhà phát triển rằng: "Đừng sa lầy vào các chính sách và quy tắc được xây dựng cho nhiều nơi khác nhau trên thế giới... Hãy sử dụng mọi biện pháp hợp pháp có thể chấp nhận được để tạo ra cỗ xe tăng chiến đấu với những tính năng mới càng nhanh càng tốt".
Giới lãnh đạo quân đội Mỹ hy vọng rằng khung thời gian của chương trình sẽ được rút ngắn một phần ba so với dự báo ban đầu và binh lính sẽ nhận được những mẫu đầu tiên trong vòng 24-30 tháng.
Hơn nữa, Lầu Năm Góc tuyên bố rằng chương trình này có thể là đợt thử nghiệm trước khi tiến hành cải cách toàn bộ hệ thống mua sắm trên diện rộng. Mặt khác, việc giảm bớt thủ tục sẽ thúc đẩy sự xuất hiện của các loại công nghệ mới.
Vấn đề là quân đội Mỹ đã không vượt qua được bảy cuộc kiểm toán liên tiếp và ngay cả những nhà lãnh đạo cấp cao của Lầu Năm Góc cũng không biết chính xác hàng tỷ đô la đã đi đâu.
Có nguy cơ là việc đơn giản hóa các thủ tục pháp lý sẽ khiến những chương trình vũ khí mới của Mỹ trở nên kém minh bạch hơn.
