Dù trước đó tại công trình thi công hầm thủy điện Nậm Cuổi 1 đã xảy ra sự cố, nhưng đơn vị sử dụng lao động vẫn tiếp tục để công nhân vào làm việc trong đường hầm mà không có biện pháp đảm bảo an toàn.
Vụ tai nạn thương tâm
Vào khoảng 0 giờ ngày 11/7, tại công trường thi công công trình thủy điện Nậm Cuổi 1 của Công ty cổ phần Nậm Cuổi 1 (bản Lồng Ngài, xã Nậm Hàng, Nậm Nhùn, Lai Châu) đã xảy ra vụ tai nạn lao động khiến 3 công nhân bị mắc kẹt trong đường hầm.
Các nạn nhân gồm: Vừ Tờ S (SN 1983, trú tại thôn Lùng Pục, xã Phong Quang, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang); Thào A Tr (SN 1986, trú tại bản Đề Sủa, xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái) và Phùng L U (SN 1993, trú tại bản Má Tiển, xã Bản Lang, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu).
Đến khoảng 3 giờ 50 phút ngày 11/7, Công an tỉnh Lai Châu nhận được tin báo về việc xảy ra 1 vụ ngạt khí trong khi thi công hầm đập chính thủy điện Nậm Cuổi 1 do Công ty cổ phần Nậm Cuổi 1 làm chủ đầu tư; Công ty TNHH T&Đ 86 là đơn vị thi công.
Ngay sau khi nhận được tin báo, Đại tá Nguyễn Viết Giang - Giám đốc Công an tỉnh Lai Châu đã phân công Đại tá Lê Anh Hưng – Phó giám đốc Công an tỉnh trực tiếp đến hiện trường chỉ đạo phương án cứu hộ các nạn nhân.
Đồng thời, cử 16 cán bộ, chiến sĩ Phòng Cảnh sát PCCC và CHCN, cùng phương tiện, thiết bị chuyên dụng và các phòng chức năng Công an tỉnh cơ động đến hiện trường phối hợp với UBND huyện Nậm Nhùn, Công an huyện Nậm Nhùn, UBND xã Nậm Hàng, Công an xã Nậm Hàng tiến hành các biện pháp cứu nạn, cứu hộ.
Đến 8 giờ 30 phút, lực lượng chức năng tiếp cận được hiện trường khu vực cửa hầm và tiến hành khảo sát, đánh giá khu vực xảy ra vụ việc. Đến khoảng 10 giờ, tổ cứu nạn tiến hành các biện pháp tiếp cận hiện trường.
Đến 10 giờ 32 phút, tổ trinh sát đã tiếp cận được người bị nạn đầu tiên cách cửa hầm 1.130m. 10 giờ 35 phút, tiếp tục phát hiện 2 nạn nhân trên cabin máy xúc, cách vị trí nạn nhân đầu tiên 20m. Đánh giá sơ bộ tình hình tại hiện trường, xác định 3 nạn nhân đã tử vong từ trước đó nên không thể thực hiện các biện pháp sơ cứu.
Tổ cứu hộ phối hợp với cơ quan điều tra sử dụng các trang thiết bị bảo hộ chuyên dụng di chuyển vào khu vực các nạn nhân bị nạn tiến hành công tác khám nghiệm hiện trường và xác định cả 3 nạn nhân đang làm công nhân thi công cho Công ty TNHH T&Đ 86 - nhà thầu thi công thủy điện Nậm Cuổi 1.
12 giờ 45 phút cùng ngày, lực lượng cứu nạn, cứu hộ tiến hành di chuyển 3 thi thể nạn nhân ra khỏi hầm, bàn giao cho các cơ quan chức năng tiến hành các biện pháp điều tra tiếp theo.
Kết quả khám nghiệm hiện trường, cơ quan pháp y chẩn đoán sơ bộ cả 3 nạn nhân bị tử vong do suy hô hấp cấp/trụy tuần hoàn. Sau khi hoàn tất công tác điều tra ban đầu, cơ quan chức năng đã bàn giao các thi thể nạn nhân cho gia đình đưa về mai táng.
Vi phạm quy định an toàn lao động
Công trình thủy điện Nậm Cuổi 1 được khởi công xây dựng từ quý I/2021 với công suất 19MW. Công trình được triển khai trên địa bàn 3 xã: Hua Bum, Nậm Hàng, Nậm Pì của huyện Nậm Nhùn. Công trình dự kiến hoàn thành vào quý II/2023. Sau đó, được gia hạn thời gian thi công đến tháng 9/2024.
Các tài liệu Công an tỉnh Lai Châu thu thập được đã xác định, nguyên nhân xảy ra vụ việc xuất phát từ việc người sử dụng lao động. Chỉ huy trưởng công trường không tuân thủ các quy định, quy trình về an toàn lao động, buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra đôn đốc, không đánh giá hết nguy cơ tiềm ẩn rủi ro, tai nạn.
Trong quá trình thi công đường hầm, đơn vị này đã đưa máy phát điện công suất lớn vào chạy phát điện trong hầm với thời gian dài; hệ thống máy tạo oxy chỉ hoạt động được khi nổ mìn, xúc thải; hệ thống thông gió không hoạt động thường xuyên (chỉ hoạt động được khi có điện lưới)...
Trước đó, ngày 9/7, tại công trình thi công hầm thủy điện Nậm Cuổi 1 cũng đã xảy ra sự cố tương tự. Vụ việc khiến công nhân Thào A Chứ bị ngất do ngộ độc khí phải đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa huyện Phong Thổ. Tuy nhiên, đến chiều ngày 10/7, đơn vị sử dụng lao động vẫn tiếp tục để công nhân vào làm việc trong đường hầm mà không có biện pháp đảm bảo an toàn.
Đại tá Phạm Hải Đăng - Phó Giám đốc Công an tỉnh Lai Châu cho biết: “Căn cứ các tài liệu, chứng cứ đã thu thập được trong quá trình điều tra ban đầu cho thấy, vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật phải khởi tố hình sự để điều tra theo tố tụng”.
Theo đó, ngày 13/7, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Lai Châu đã ban hành quyết định khởi tố vụ án hình sự “Vi phạm các quy định về an toàn lao động” xảy ra ngày 11/7 tại công trình thủy điện Nậm Cuổi 1.
Đồng thời, yêu cầu chủ đầu tư Dự án Thủy điện Nậm Cuổi 1 tạm dừng thi công ngay hạng mục công trình hầm; phối hợp cơ quan liên quan tiến hành niêm phong cửa hầm phục vụ công tác điều tra.
Cùng với đó, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền ra quyết định tạm dừng thi công đối với hạng mục công trình xảy ra sự cố đến khi có phương án kỹ thuật, biện pháp đảm bảo an toàn lao động theo đúng quy định.
Cơ quan Cảnh sát điều tra cũng đã triệu tập làm việc, lấy lời khai đối với ông Đoàn Trọng Đạt (SN 1986) và ông Nguyễn Xuân Trường (SN 1966) là Giám đốc và Phó Giám đốc Công ty TNHH T&Đ 86 cùng một số người liên quan để điều tra vụ việc.
Lai Châu là tỉnh có nhiều tiềm năng thủy năng để thu hút đầu tư, phát triển thủy điện. Hiện, tỉnh Lai Châu đã được cấp chủ trương đầu tư hơn 120 dự án, trong đó có nhiều thủy điện vừa và nhỏ. Toàn tỉnh có hơn 50 dự án đã đưa vào vận hành phát điện.
Tại huyện Nậm Nhùn, có 18 công trình thủy điện. Đã có 11 công trình hoàn thiện và đưa vào vận hành với công suất hơn 216MW. Có 7 công trình thủy điện đang thi công, trong đó có thủy điện Nậm Cuổi 1.
Có thể thấy, mặc dù việc đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động nhất là các yếu tố nguy hiểm tại nơi làm việc cho người lao động hết sức quan trọng, tuy nhiên chủ đầu tư, đơn vị thi công dự án thủy điện Nậm Cuổi 1 lại không đảm bảo quy định. Vụ việc khiến 3 người tử vong chính là “hồi chuông” cảnh báo về vấn đề bảo đảm an toàn lao động tại các công trình thủy điện.
“Chúng tôi đã chỉ đạo các đơn vị chú trọng làm rõ những tồn tại, yếu kém trong quản lý Nhà nước về an toàn lao động để kiến nghị ngành chức năng xem xét lại toàn bộ các khâu từ khảo sát, thiết kế, thi công, đảm bảo an toàn lao động tại công trường xây dựng nói chung, xây dựng dự án thủy điện nói riêng. Qua đó, xem xét việc tuân thủ đúng quy trình hay không, nhằm kiên quyết không để xảy ra các vụ tai nạn tương tự trên địa bàn tỉnh”, Đại tá Phạm Hải Đăng nhấn mạnh.