Nhưng vì không thể từ chối, họ cũng gặp nhiều phiền toái không đáng có trong cuộc sống và công việc.
Hai giải pháp dưới đây có thể giúp bạn xử lý các mối quan hệ giữa các cá nhân một cách bình tĩnh và điềm đạm hơn. Sau khi hiểu được các nguyên tắc tâm lý, bạn sẽ thấy việc từ chối thực ra rất đơn giản.
Sử dụng quy tắc “có đi có lại”
Có một quy tắc thuyết phục gọi là “có đi có lại”: nếu ai đó đã giúp chúng ta một việc, chúng ta thường cảm thấy cần phải trả ơn. Nếu ai đó cho chúng ta thứ gì (thời gian, thông tin, quà tặng, v.v.), chúng ta thường cảm thấy như thể mình nợ họ một điều.
Đó cũng là lý do hầu hết mọi người khó mà không mua thứ gì đó từ một cửa hàng sau khi nhân viên bán hàng đã “dành thời gian” cho mình. Chúng ta cảm thấy tốt hơn khi có thể đền đáp họ theo cách nào đó. Trong trường hợp này, chúng ta thường đền đáp bằng cách mua một món hàng.
Hầu hết nhân viên bán hàng đều biết rằng nếu họ dành thêm một chút thời gian cho bạn, giới thiệu cho bạn xem một sản phẩm và chứng minh cách thức hoạt động của nó, bạn sẽ bắt đầu cảm thấy mình có nghĩa vụ phải mua nó, ngay cả khi bạn không chắc chắn liệu bạn có thực sự cần nó hay không.
Trên thực tế, luật “có đi có lại” này cũng có thể được sử dụng ngược lại, cụ thể: sau khi bạn từ chối yêu cầu của ai đó, hãy ngay lập tức yêu cầu người kia giúp bạn một việc. Vì người kia (có thể) không muốn hoặc không thể giúp bạn việc này, miễn là họ từ chối yêu cầu của bạn, bạn sẽ ngay lập tức không còn nợ họ một việc gì nữa.
Cũng giống như việc mua một chiếc áo có thể bù đắp thời gian mà nhân viên bán hàng đã đầu tư vào bạn, do đó đạt được sự cân bằng, sự từ chối lẫn nhau này cũng khôi phục lại sự cân bằng ở một mức độ nhất định. Bạn từ chối bên kia, bên kia từ chối bạn, và điều kỳ diệu là theo cách này, bên kia sẽ không còn bận tâm đến sự từ chối của bạn nữa.
Thử tưởng tượng, một người bạn gọi điện cho bạn và hỏi xem bạn có thể cho anh ta mượn xe của bạn không.
Bạn có thể trả lời bằng cách nói “Ồ, không, tôi không thể giúp bạn vì tôi cũng đang cần xe. Nhưng tôi rất vui vì bạn đã gọi. Tôi phải đi công tác vài ngày vào tuần tới. À mà thời gian này, bạn có thể giúp chăm sóc con mèo yêu quý khi tôi vắng nhà không?”
Bây giờ đến lượt anh ta xin lỗi và đưa ra lý do tại sao anh ta không thể giúp bạn việc này. Điều này cũng đặc biệt hiệu quả với những người muốn khiến bạn cảm thấy tội lỗi. Họ khó có thể tranh luận với bạn sau khi họ vừa nói không với một yêu cầu của bạn. Điều đó khiến họ cảm thấy rất khó xử và họ thường không muốn nhờ bạn giúp đỡ. Lưu ý, hãy đảm bảo rằng bạn yêu cầu anh ta làm điều gì đó mà anh ta không thể làm.
Học cách từ chối của người EQ cao
Khi đối mặt với một yêu cầu không thực tế từ phía bên kia, nếu bạn không chắc mình có thể giúp được không, thì đừng nói với bên kia rằng bạn “không chắc” hoặc bạn “cần phải suy nghĩ về điều đó”.
Cách thông minh nhất là: sau khi bên kia nhờ giúp đỡ, hãy đồng ý ngay: “Được!”. Nếu cuối cùng bạn giúp được thì mọi người đều vui vẻ. Và nếu bạn không giúp được, thì ít nhất bên kia cũng biết rằng bạn thực sự đã cố gắng vì họ, bởi vì bạn đã đồng ý một cách dễ dàng và thẳng thắn ngay từ đầu.
Theo cách này, ngay cả khi bạn không thể giúp đến cùng, thì không phải vì bạn không muốn giúp, mà là vì bạn thực sự không thể giúp. Vì vậy, khi bên kia nhờ, bạn cần phải suy nghĩ về tất cả những điều này.
Nếu ai đó nhờ bạn giúp đỡ, hãy nói đồng ý ngay, chẳng hạn như “Không vấn đề gì”. Theo cách đó, ngay cả khi cuối cùng bạn không thể giúp được, bạn sẽ không có cảm giác mình đang đưa ra lời bào chữa.
Nói không với ai đó không có nghĩa là bạn không đủ tốt, mà là bạn đã đưa ra lựa chọn dựa trên phán đoán độc lập của riêng mình.
