Không nên làm thay cho con
Ngay từ lúc con còn nhỏ từ việc ăn uống tới sinh hoạt cá nhân, chị Mai Hà khu Triều Khúc (Hà Nội) đều trợ giúp con trong mọi tình huống. Vì vậy, khi lũ trẻ cùng phố biết tự ăn, tự chơi, cậu con trai 5 tuổi của chị vẫn để mẹ chạy theo đút cơm mỗi chiều. Khi con vào học lớp 1, chị không dám cho con học trường công lập chỉ vì sợ con bị đói nếu không tự giác ăn. Không chỉ có vậy đến tận lớp 7, con trai chị vẫn coi việc học hành là mong muốn của cha mẹ. Mặc dù chị thường xuyên phải giục giã, thuê gia sư học cùng con ba buổi một tuần mà kết quả cũng chỉ nhàng nhàng điểm 5, điểm 6. Chị hết sức lo lắng vì nếu cứ tình trạng này con sẽ rất khó khăn trong việc thi chuyển cấp vào trường THPT.
Đó cũng là tình trạng chung của khá nhiều phụ huynh khi con cái họ quen với việc được chăm sóc nuông chiều từ nhỏ. Nhất nhất điều gì bố mẹ cũng phải thúc giục, lo lắng hộ. Ngay cả những kỹ năng thông thường, như sinh hoạt cá nhân trẻ cũng không có nhu cầu. Đa số trẻ quen được người lớn nuông chiều, trẻ sẽ luôn sống trong sự phụ thuộc vào những người xung quanh, mà quên đi việc mình tự chủ, quyết định trong mọi hoạt động.
Rõ ràng ngay từ nhỏ trong quá trình nuôi dưỡng, cha mẹ cần để con nhận ra việc mình làm xuất phát từ nhu cầu của bản thân. Bởi khi trẻ hiểu được bản chất của vấn đề, chúng sẽ hiểu nên phải làm gì. Quá trình để con tự hoàn thiện bản thân trẻ sẽ cần nhiều sự trải nghiệm, tương tác với môi trường và mọi người xung quanh.
Giúp con nhận ra nhu cầu bản thân
Những quan tâm lo lắng thái quá đối với con nhiều khi xuất phát từ mong muốn của bố mẹ, chứ không bắt nguồn từ ý muốn của con. Chuyên gia tâm lý Lê Hùng - diễn giả chương trình Giải mã nóng giận đã chỉ ra rằng: Hiện nay trong cuộc sống quá nhiều phụ huynh muốn làm thay cho con mình, bao bọc con khiến con mất đi sự tự chủ của bản thân. Để nuôi dưỡng một đứa trẻ trưởng thành phải cần một quá trình. 18 năm con người trưởng thành về sinh lý cơ bản. Nhưng để trưởng thành về mặt tâm lý thì con người phải được trải nghiệm, tự hình thành quy luật phù hợp với bản thân. Nếu không có quá trình này, con người cũng chỉ là một đứa trẻ về trí tuệ trên một thân xác già nua mà thôi.
Điều này là tất yếu. Vì về tâm lý con người phải được trải nghiệm và hiểu về các quy luật trong não bộ. Khi hiểu những quy luật đó chúng ta mới trưởng thành. Tuy nhiên trên thực tế, nhiều bậc phụ huynh đang gò ép những đứa trẻ, buộc con phải làm theo điều mà mình mong muốn. Bố mẹ muốn con được học giỏi hơn, muốn con được hòa nhập nhiều hơn, muốn con tương tác xã hội hơn. Nhưng rõ ràng họ chưa biết cách kích thích và làm thế nào để con thực hiện tốt những điều đó.
Theo chuyên gia tâm lý Lê Hùng, nếu bố mẹ cứ luôn đáp ứng trước nhu cầu, đáp ứng ngay nhu cầu, đáp ứng quá mức nhu cầu sẽ khiến trẻ không có nhu cầu và không thực hiện điều bố mẹ mong muốn. Vì vậy, bố mẹ không nên nhồi nhét ép buộc con luôn phải thực hiện theo ý của mình. Các phụ hunh phải để các con tự hình thành nhu cầu của bản thân mình. Bố mẹ cũng cần dạy con biết phân biệt đúng sai, tốt xấu để trẻ nhận thức và sẽ có nhu cầu từ bản thân mình.
