Không ngại làm thêm ngoài giờ bên cạnh công việc chính, nhiều người trẻ chủ động nâng cấp bản thân để đáp ứng thị trường công việc tự do (freelancer) trong tình huống bị cắt giảm việc làm. Đây là một xu hướng mà không ít bạn trẻ đang hướng tới trong thời khủng hoảng kinh tế.
Đa ngành nghề, đa thu nhập
Xã hội ngày càng phát triển mở ra sự đa dạng về các ngành nghề, cùng với những biến động của xã hội sau đại dịch Covid-19 đã gây ra những bước chuyển dịch lớn về xu hướng việc làm của không ít người, đặc biệt là thế hệ trẻ năng động. Bên cạnh công việc văn phòng 8 tiếng, nhiều bạn trẻ hiện đại đã lựa chọn làm nhiều công việc cùng lúc. Xu hướng làm việc này được dự đoán sẽ bùng nổ trong những năm tới.
Anh La Tuấn Duy (26 tuổi, quận Hoài Đức, Hà Nội) cho biết, đang làm cả hai công việc cùng lúc. Tốt nghiệp Đại học Quốc tế RMIT, bên cạnh công việc chính là làm truyền thông quảng cáo, Tuấn Duy kết hợp cùng bạn bè mở studio chụp ảnh.
Bạn trẻ này cho hay, ngoài chuyện thoả mãn đam mê chụp ảnh, việc thực hiện nhiều công việc cùng lúc giúp kiếm thêm thu nhập để duy trì cuộc sống hàng ngày. Tuấn Duy trăn trở: “Mức sống cao và chi phí sinh hoạt tại Thủ đô khá đắt đỏ khiến tôi khá áp lực về vấn đề tài chính. Nếu chỉ làm một công việc thì tôi chỉ đủ ăn đủ tiêu trong sự tằn tiện. Nhưng tháng nào phát sinh ốm đau hay có việc bội chi là tôi không để ra được khoản tiết kiệm nào. Để đạt được mục tiêu và dự định trong tương lai, tôi buộc phải cố gắng làm nhiều hơn một công việc và tận dụng quỹ thời gian của mình”.
Chia sẻ về mức thu nhập hiện tại khi cùng lúc làm cả truyền thông quảng cáo và nhiếp ảnh, Duy cho biết anh khá hài lòng, chi tiêu tương đối thoải mái và mỗi tháng để dành được một khoản tiết kiệm nhỏ. Mức thu nhập hàng tháng của Duy cũng sẽ có thay đổi tuỳ vào khối lượng công việc.
“Cùng lúc làm nhiều việc, tuy vất vả và eo hẹp về thời gian, nhưng cái lợi mà tôi có được là học thêm nhiều thứ, rèn kỹ năng làm việc, có thu nhập tốt. Hơn nữa hai công việc tôi đang làm ít nhiều cũng có sự liên quan, tương hỗ cho nhau. Dự định trong thời gian tới, khi có đủ tích lũy tôi sẽ mở công ty ảnh chuyên nghiệp. Việc làm truyền thông quảng cáo cũng sẽ là bước đệm để sau này tôi phát triển thương hiệu của riêng mình”, anh La Tuấn Duy nói.
Duy chia sẻ, công việc bận rộn cùng lịch làm việc dày đặc khiến anh phải chịu nhiều áp lực, không có nhiều thời gian để chăm sóc bản thân. Có những ngày khách đặt lịch chụp ở tỉnh, anh phải ra khỏi nhà từ 4 giờ sáng tới tận nửa đêm mới hoàn thành công việc trở về nhà. Tuy nhiên với quan niệm mình còn trẻ, chịu được áp lực và thử thách sẽ nhận được thành quả xứng đáng, Duy vẫn rất hạnh phúc và tâm huyết khi được làm những công việc mà mình đam mê, kiếm những đồng tiền chân chính.
 |
| Ảnh minh họa ITN. |
Năng động để thích ứng
Báo cáo tình hình việc làm quý 2/2023 của cơ quan thống kê cũng cho thấy số lượng lao động đang làm việc tăng so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, những khó khăn và thách thức vẫn đang gia tăng trên thị trường việc làm.
Nguyên nhân chủ yếu là do các doanh nghiệp thiếu đơn hàng sản xuất, tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động tăng so với quý trước đó, tình trạng lao động buộc phải nghỉ do giãn việc, thôi việc, mất việc ở các doanh nghiệp vẫn tiếp diễn. Trước tình hình biến động của thị trường, những người lao động trẻ trong độ tuổi từ 18 tới 24 tuổi có xu hướng chuộng công việc tự do ở lĩnh vực kinh doanh, dịch vụ.
Nguyễn Thị Quỳnh Như vừa tốt nghiệp cao đẳng được một năm, hiện thử sức với nhiều vai trò mới của người làm tự do. Cô cho biết, sau khi ra trường được công ty nơi trước đó đến thực tập giữ lại làm việc.
Tuy nhiên, đối mặt với suy thoái kinh tế, doanh nghiệp gặp khó khăn về dòng tiền, những nhân sự ít kinh nghiệm bị cắt giảm giờ làm. Nhận thấy tình hình khó khăn, Quỳnh Như quyết định nghỉ việc, học thêm nhiều kỹ năng để chuyển hướng kinh doanh trực tuyến.
Với số vốn ít ỏi ban đầu được gia đình hỗ trợ, Quỳnh Như nhập một lượng nhỏ các mặt hàng quần áo rồi đăng bán trên nhiều kênh mạng xã hội để khảo sát thị hiếu khách hàng. Khi đã có lượng đơn ổn định, Như nhập thêm mẫu mã phụ kiện thời trang, giày dép về bán.
Ngoài công việc kinh doanh trực tuyến hàng ngày, Như thường nhận thêm những công việc đúng chuyên ngành ngôn ngữ mà bạn được đào tạo. Như cho biết: “Việc kinh doanh của em cũng đã dần ổn định, thời gian tương đối thoải mái. Tranh thủ lúc rảnh, em thường nhận dịch truyện, dịch phim vì chuyên ngành em từng học là tiếng Anh.
Ngoài kiếm thêm thu nhập thì việc thường xuyên sử dụng, trau dồi vốn ngoại ngữ hàng ngày chắc chắn sẽ giúp em tăng cường kiến thức, có thêm nhiều cơ hội việc làm trong tương lai”.
Theo Quỳnh Như, thời gian đầu khi đảm nhận nhiều việc cùng lúc đã thường xuyên vấp sai sót: Gói nhầm hàng cho khách, quên gửi hàng, sai trong công việc dịch thuật. Đó là những khó khăn bạn trẻ này gặp phải trong quá trình làm việc khi “ôm đồm” quá nhiều việc cùng lúc.
Có những khi cô gái này cảm thấy tinh thần bị ảnh hưởng, nhất là khi hạn nộp bản dịch đã đến mà chưa làm xong vì phải phân bổ thời gian cho công việc kinh doanh. Nhớ lại khoảng thời gian đó, Như tâm sự rằng, thường rơi vào trạng thái lo lắng, áp lực, thất vọng về bản thân…
Đưa ra lời khuyên cho các bạn trẻ đang muốn hướng tới xu hướng làm việc đa ngành nghề này, Nguyễn Thị Quỳnh Như chia sẻ: “Yếu tố quan trọng nhất để có thể làm tốt hai hay nhiều công việc chính là sắp xếp quản lý thời gian một cách khoa học, hợp lý.
Tốt nhất hãy lập thời gian biểu rõ ràng, sắp xếp, ưu tiên những đầu việc phải làm hàng ngày dựa trên tầm quan trọng và tính cấp thiết để dễ dàng bao quát được tổng thể và cụ thể, tránh xung đột thời gian giữa các công việc. Bên cạnh đó phải biết dành thời gian riêng để chăm sóc cho bản thân và xây dựng, nuôi dưỡng những mối quan hệ xung quanh. Có như vậy bạn mới không bị rơi vào trạng thái chán nản, kiệt sức”.
